نحوه قیمت گذاری میلگرد در بازار داخلی

مقاطع طویل از جمله میلگرد و تیرآهن باتوجه به کاربرد آن، طیف گسترده‌ای از خریداران عمده و خرد محصولات فولادی را در بر می‌گیرند. یکی از سوالات متداول این خریداران نحوه محاسبه قیمت روز میلگرد در بازار است تا با اطلاع از نحوه قیمت گذاری میلگرد و پیش بینی قیمت‌ها آگاهانه خرید کنند.

باتوجه به اینکه در واحدهای نورد تولید مقاطع ساختمانی فولاد از شمش استفاده می‌شود، نوسانات قیمت شمش می‌تواند تعیین کننده قیمت نهایی محصولات طویل ساختمانی نیز باشد. در ایران تولید شمش با کیفیت توسط کارخانه‌هایی از قبیل ذوب آهن اصفهان، یزد، ساوه، قزوین، سمنان و قم تولید می‌شود.  از سوی دیگر قیمت شمش در ایران بر اساس قاعده‌ای مشخص می‌گردد که با سایر بازارهای جهان متفاوت است. اصول کلی تعیین قیمت شمش در بازارهای کشورهای دیگر قیمت وارداتی و یا صادراتی آن محصول است. از سویی دیگر با توجه به اینکه همواره هر دو این قیمت ها فاصله تقریبی مشخصی باهم دارند، بنابراین هرکدام از آن‌ها می‌توانند معیاری برای قیمت‌گذاری در بازار داخلی قرار گیرند.

اما در ایران، در شرایط تحریم‌های آمریکا این قاعده متفاوت از سایر بازارهای جهانی است، چرا که تحریم‌های آمریکا موجب شده است قیمت شمش صادراتی ایرانی جهت گیری متفاوتی نسبت به قیمت‌های بازارهای جهانی داشته باشد و روز به روز قیمت بیلت صادراتی ایران بدون در نظر گرفتن روند قیمت در بازار جهانی کاهش یابد. بنابراین قیمت‌های داخلی را نمیتوان براساس قیمت‌های صادراتی ایران تعیین کرد. راهکار ارائه شده برای قیمت شمش داخلی، مبنا قرار دادن قیمت این محصول نیمه تمام فولادی در حوزه سی ای اس (CIS) است.

برطبق فرمول گذاری موجود قیمت شمش داخلی ۹۰ درصد نرخ شمش حوزه CIS ضرب در نرخ دلار نیمایی (میانگین نرخ خرید و فروش هفتگی حواله ارزی) محاسبه می‌گردد. هرچند به نظر می‌رسد قرار است این فرمول تغییر کند و قیمت پایه‌ای بر اساس ۷۵ درصد قیمت شمش صادراتی ایران (با احتساب میانگین هفته گذشته دلار نیمایی) تعیین شود و در نهایت با ۲۰ درصد دامنه رقابت معامله شود. البته این فرمول تا به اینجا یعنی تا تاریخ ۲۹ مهر هنوز قطعی نشده است.

حال همانطور که بیان شد قیمت روز میلگرد در بازار نیز بر اساس قیمت شمش تعیین می‌گردد اما فرمول ارائه شده برای میلگرد نیز ۱۱ درصد بالاتر از نرخ شمش مفروض است.

از سویی همانطور که می‌دانیم این قیمت به عنوان قیمت پایه میلگرد در بورس کالا تعیین می‌شود که با در نظر گرفتن کیفیت و حجم عرضه شده این مبلغ دارای نوسان کمی است، اما آنچه ما به عنوان قیمت روز میلگرد در بازار مشاهده می‌کنیم اضافه شدن مالیات ۰٫۰۹ درصد بر آن است. درنهایت باید ۱۰ درصد نیز دامنه رقابت برای میلگرد در نظر گرفت و قیمت معاملات آن را در حدود قیمت پایه‌ای به اضافه ۱۰ درصد دامنه رقابت در نظر گرفت.

نکته قابل تامل اینجاست که ممکن است  مشاهده کنید که تغییرات قیمت جهانی شمش در حوزه  CIS با تغییرات قیمت شمش در ایران کاملا منطبق نباشد. علت این موضوع به تغییرات قیمت دلار نیمایی و البته با تاثیر کمی بهبود قیمت شمش صادراتی ایران وابسته است.

با توجه به نمودارهای فوق می‌توانیم رابطه بین قیمت میلگرد در بورس کالا و بازار را ببینیم. همانطور که واضح است قیمت در بورس و بازار همبستگی شدیدی دارند و همواره هم روند بوده‌اند. از جمله دلایل این هم روندی می‌توان به وابستگی بورس به قیمت دلار نیمایی و همچنین قیمت شمش بلوم دانست. در واقع از آنجایی که عرضه‌کننده ها قیمت تمام شده خود را بر اساس قیمت شمش محاسبه می‌کنند. قیمت میلگرد هم در بازار آزاد و هم در بورس کالا تابعی مستقیم از قیمت ارز و قیمت شمش است. همچنین اگر به نمودار دوم یعنی نمودار اختلاف قیمت بین بورس و بازار نگاه کنیم، هرگاه قیمت میلگرد در دو بازار از هم فاصله گرفتند، بازار به سمت اصلاح و کاهش قیمت حرکت کرده است.
به نظر می‌رسد در ماه های گذشته قیمت نیمایی به سمت قیمت دلار آزاد حرکت کرده و این دو نرخ به یکدیگر نزدیک شده اند. احتمال می‌رود با توجه به نزدیکی این دو نرخ به یکدیگر، قیمت بورس و بازار نیز در طی زمان به یکدیگ نزدیک شوند و فاصله‌ای در حدود ۱۰ درصد داشته باشند.