راه پرفراز و نشیب توسعه
یکی از فعالان صنعت فولاد درباره تاریخچه تاسیس صنعت فولاد در ایران و پیشکسوتانی که این وظیفه خطیر را بر عهده داشتند، گفت: ذوب آهن اصفهان نخستین واحد فولادی کشور است. ایده اولیه تاسیس نخستین واحد فولادی کشور در سال ۱۳۱۷ همزمان با درخشش نخستین جرقه‌های صنعتی شدن در ایران به ذهن متولیان صنعت وقت کشور خطور کرد. حتی مذاکرات اولیه برای احداث این واحد با کارخانه کروپ آلمان نیز در همان زمان و فعالیت‌هایی نیز در این‌باره انجام شد اما نبود تجهیزات و نیروی متخصص از یک‌سو و سایه جنگ جهانی دوم و پیامدهای آن بر روابط بین‌الملل از سوی دیگر باعث شد تا ایجاد این واحد صنعتی بیش از ۳۰ سال به تعویق بیفتد. در نهایت با درج مناقصه آن در جراید بین‌المللی با پیشنهاد روس‌ها موافقت و در سال ۱۳۴۴ قرارداد ایجاد آن منعقد شد. حدود پنج سال بعد نیز نخستین واحد فولادی کشور در اصفهان به بهره‌برداری رسید.
امیرحسین کاوه اظهار داشت: راه‌اندازی واحدهای فولادی مشقات بسیار و از جانمایی واحد صنعتی گرفته تا خرید تجهیزات و نصب و بهره‌برداری هر یک دشواری‌های خاص خود را دارد. در این بین، افراد بسیاری برای صنعت فولاد زحمت کشیدند اما در رده نخستین افرادی که در این صنعت در قامت بنیانگذار یا مدیرعامل فعالیت کردند می‌توان از امیرعلی شیبانی نخستین مدیرعامل ذوب آهن اصفهان و همچنین از اصلانی، صالحی‌فروز، باقر دزفولی و محمدحسن عرفانیان در جایگاه موسس فولاد مبارکه اصفهان نام برد.
وی افزود: به طور کلی می‌توان گفت پس از راه‌اندازی ذوب آهن این واحد صنعتی به عنوان دانشگاه پرورش نیروهای نخبه صنعت فولاد عمل کرده است. در این بین، ذکر این نکته نیز خالی از لطف به‌نظر نمی‌رسد که شرکت گروه صنعتی سدید در سال ۱۳۴۲ با عنوان کارخانه «ماشین‌سازی فتحی و پسران» تاسیس شد و به‌عنوان یکی از نخستین شرکت‌های فعال در صنعت ماشین‌سازی و پس از آن در صنایع پایین‌دستی فولاد، تولیدات محصولات گوناگونی را در انتهای زنجیره فولاد بر عهده داشت و نقش موثری در این صنعت ایفا کرد. هم‌اکنون نیز با گذشت بیش از ۵۰ سال فعالیت، بخشی از کسب‌وکارهای این شرکت در حوزه صنایع پایین‌دستی فولاد است و با تولید لوله‌های قطور فولادی خطوط انتقال نفت، گاز و آب و اجرای پروژه‌های بزرگ ملی و عمرانی و همچنین ساخت کارخانه‌های تولید فولاد کشور، نقش موثری در صنعت کشور ایفا میکند.
توان پیشکسوتان
این فعال صنعت فولاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا از توان پیشکسوتان صنعت فولاد به‌درستی بهره گرفته شده، خاطرنشان کرد: ظرفیت قابل‌توجهی برای تولید فولاد در کشور وجود دارد که ازجمله آنها می‌توان به ذخایر غنی سنگ آهن تا نیروی انسانی و انرژی ارزان اشاره کرد. هرچند این صنعت به‌دلیل جنگ تحمیلی و همچنین تحریم‌ها نتوانسته آنطور که باید همگام با جهان پیش برود. گرچه هم‌اکنون نیز به عنوان دهمین تولیدکننده فولاد دنیا به شمار می‌رویم و برنامه رسیدن به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده است.
وی ادامه داد: به دلیل فضای غالب تولید در کشور، آن طور که باید نتوانستیم از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های افراد با تجربه و متخصص در این حوزه استفاده کنیم. هر چند در طرح‌های توسعه‌ای، شرکت‌های مطرح این صنعت از نظرات و مشاوره‌های این عزیزان کم‌وبیش استفاده شده است اما این امکان همواره وجود دارد تا تجربیات پیشکسوتان در قالب ایده‌های خلاقانه جدید در بخش‌های گوناگون فرآیندهای تولیدی به کار گرفته شود.
کاوه تصریح کرد: نیروی انسانی والاترین سرمایه در هر سازمان و بنگاه اقتصادی است که از زمان آغاز فعالیت تا زمان بازنشستگی ضمن کسب تجارب مختلف می‌تواند سرمنشأ بسیاری از تحولات در حوزه‌های صنعتی مرتبط باشند. در این میان، به‌طور قطع پیشینه فعالیتی که این افراد در صنعت سپری کرده‌اند می‌تواند به‌عنوان سنگ زیر بنایی برای بسیاری از صنایع زیرمجموعه فولاد استفاده شود. همانطور که می‌دانید صنعت فولاد به‌عنوان مادر صنایع شناخته می‌شود و تجربه‌ای که متخصصان در این صنعت کسب می‌کنند می‌تواند در این حوزه‌ها به کار گرفته شود. البته خوشبختانه بخش خصوصی کشور با درک عمیق از این موضوع از تجارب و ظرفیت‌های افراد با تجربه در صنعت فولاد بهره می‌گیرد.
بر اساس گزارشی از روزنامه صمت، این فعال صنعتی در پایان مطرح کرد: ضمن احترام و نیز بهره‌مندی از تجارب افراد پیشکسوت در قامت مشاور، بایستی به نیروی جوان نیز فرصت کسب دانش و خدمت را داد. کما اینکه طبق مقررات موجود منع به کارگیری بازنشستگان به عنوان نیروی رسمی در کشور تقریبا اجرایی شده است اما می‌توان با استفاده از تجارب پیشکسوت‌ها به‌عنوان مشاور در عرصه‌های مختلف، فرصتی برای حضور نیروی جوان و خلاق نیز فراهم آورده و اشتغال‌زایی مناسبی نیز از طریق جایگزینی به سبک شایسته‌سالاری انجام شود. در واقع رشد و تعالی بنگاه‌های اقتصادی در گرو بهره‌گیری مناسبی از ترکیب نیروی‌های خلاق و جوان و بهره‌مندی از تجارب پیشکسوتان است.