فولاد مبارکه انحصار تولید ورق گرم را در دست گرفته است/ دلایل صفر شدن تعرفه ورق فولادی آشکار شد

دبیر سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران گفت: مسئولان به دنبال این هستند که انحصار واردات ورق را به فولادسازان بدهند و آن‌ها هم برای اینکه هزینه‌های خود را پوشش دهند، با مهندسی قیمت‌، قیمت ورق را بالا می‌برند؛ در این شرایط قیمت ورق داخلی با وارداتی هم سطح می‌شود.

اواخر هفته گذشته بود که مدیرکل صنایع فلزی و لوازم‌خانگی وزارت صمت اعلام کرد تعرفه واردات ورق فولادی صفر شده اما به گفته کارشناسان علاوه بر اینکه این خبر بیشتر یک اشتباه فنی بوده و تنها سود بازرگانی از سوی دولت صفر شده باید گفت که چنین موضوعی امروز دیگر دغدغه فعالان فولادی نیست؛ چراکه با توجه به مشکل کمبود ارز واحدهای تولیدی و انحصار تولید ورق گرم از سوی مجموعه‌هایی همچون فولاد مبارکه دیگر توانی برای واردات باقی نمی‌ماند.

حالا که تصمیم عوض شده و می‌توان ورقی را خریداری کرد، ارز نمی‌توان تامین کرد در نتیجه واردات همچنان با مشکل روبه‌رو است. همچنین برخی باور دارند مشکل حوزه فولاد تنها در تعرفه بالا خلاصه نمی‌شود بلکه گاهی شاهد مهندسی بازار هستیم. در واقع برخی مسوولان به دنبال این هستند که انحصار واردات ورق را به فولادسازان ازجمله فولاد مبارکه بدهند و آن‌ها هم برای اینکه هزینه‌هایشان را پوشش دهند دست به مهندسی قیمت زده و آن را بالا می‌برند. در نهایت انحصار و ضعف سیاستگذاری دولت باعث شده تا هدف‌گذاری ۱۱ میلیون تنی ورق گرم با مشکل روبه‌رو شود و نتوانیم از ظرفیت‌ها بهره نهایی ببریم.

صفر شدن تعرفه واردات صحت ندارد

در این رابطه آنوش رحام، دبیر سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران اظهار داشت: اینکه در خبرها آمده تعرفه واردات ورق فولادی صفر شده یک اشتباه فنی بود و اصلا صحت ندارد.

دبیر سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران با بیان اینکه به طور کل نمی‌توان از صفر شدن تعرفه صحبت کرد‌، افزود: آنچه که از تعرفه یا همان حقوق ورودی برداشت می‌شود، شامل دو بخش است. نخست، حقوق پایه گمرکی که برای اکثر کالاها ۵ درصد مصوبه مجلس بوده و معمولا به شکل ثابت است. بخش دیگر سود بازرگانی است که مصوبه دولت است. بنابراین دولت تنها می‌تواند تعرفه بخش سود بازرگانی را صفر کند و در قسمتی که مربوط به مجلس است نمی‌تواند دخالت کند. بنابراین نمی‌توان گفت که تعرفه واردات ورق فولادی صفر شده است.

رحام تصریح کرد: با توجه به این مسئله ۵ درصد حقوق پایه از طرف مجلس همچنان به قوت خود باقی است. علاوه بر این ۹ درصد ارزش افزوده هم وجود دارد که هم از ارزش کالا و هم از حقوق پایه آن اخذ می‌شود. بنابراین حدودا باید ۱۴ درصد برای ورق‌هایی که سود بازرگانی‌ آن‌ها صفر شده، عوارض پرداخت شود.

مهندسی بازار

دبیر سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران در ادامه با اشاره به افزایش هزینه‌های فعالان حوزه فولاد بیان کرد: کرایه‌های حمل‌و‌نقل بین‌المللی به شدت افزایش یافته و این مسئله باعث شده که مزیتی برای واردات ورق وجود نداشته باشد.

وی در ادامه به مهندسی بازار و کنترل آن از سوی عده‌ای اشاره و اظهار کرد: مشکل فقط در تعرفه بالا خلاصه نمی‌شود بلکه گاهی شاهد مهندسی بازار هستیم. برخی مسئولان به دنبال این هستند که انحصار واردات ورق را به فولادسازان بدهند و آن‌ها هم برای اینکه هزینه‌های خود را پوشش دهند با مهندسی قیمت‌، قیمت ورق را بالا می‌برند. در این شرایط قیمت ورق داخلی با وارداتی هم سطح می‌شود و برای اینکه واردات ورق مزیت پیدا کند، پولش آن را از جیب مصرف‌کننده بیرون می‌کشند.

رحام با اشاره به امتیازاتی که به فولاد مبارکه اختصاص می‌یابد، ابراز کرد: متاسفانه در این شرایط فرش قرمزی هم برای فولاد مبارکه پهن می‌شود. به این ترتیب، اقداماتی که در این حوزه صورت می‌گیرد مهندسی‌شده و اشتباه است.

تصمیمی که هنوز اجرایی نشده است

همچنین اسماعیل تمام‌یار، عضو هیئت‌مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با بیان اینکه صفر شدن تعرفه وارداتی هنوز عملیاتی نشده است، اظهار داشت: همواره این صحبت در کمیسیون‌های مختلف می‌شد که با توجه به بحث کمبود ورق گرم و نازک تعرفه وارداتی ورق فولادی صفر شود که این اتفاق افتاده اما هنوز چیزی از اجرایی شدن آن نمی‌بینیم.

عضو هیئت‌مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با اشاره به مشکل کمبود ارز در کشور افزود: حالا که شرایط بهتر شده و می‌توان ورقی را خریداری کرد، ارز نمی‌توان تامین کرد؛ در نتیجه واردات همچنان با مشکل روبه‌رو است.

وی با گله از تصمیم‌گیری‌های نادرست بیان کرد: در شرایط تحریمی که ارزی در اختیار نداریم تعرفه را صفر می‌کنند! این مسئله چه فایده‌ای برای تولیدکننده دارد؛ جز اینکه دست آن بسته است! امروز یک دلار هم نمی‌شود جابه‌جا کرد. اولویت دولت بیشتر در زمینه دارو و غذا است؛ بنابراین چندان به مشکل تامین ارز توجهی ندارد.

مشکلاتی که ریشه دیرینه دارند

تمام‌یار در پاسخ به این سوال که انتظار شما از دولت سیزدهم چیست، عنوان کرد: کمبودها در حوزه ورق فولادی یک شبه به وجود نیامده است. این مشکل حاصل فنری است که طی ۱۰ سال قبل منقبض شده است. ما در تولید ورق گرم مشکل داریم و ظرفیت آن به سختی نزدیک به پنج میلیون تن می‌رسد. با این همه جالب است که بیشتر آن توسط فولاد مبارکه تولید می‌شود.

عضو هیئت‌مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با اشاره به اینکه فولاد مبارکه انحصار تولید ورق گرم را در دست گرفته، بیان کرد: این مجموعه با انحصاری که در حوزه فولاد ایجاد کرده جلوی توسعه این صنعت را گرفته است. اینقدر هزینه‌های سرمایه‌گذاری را بالا برده‌اند که کسی نتواند به این سمت برود.

تمام یار ادامه داد: در واقع اگر هم ظرفیتی ایجاد شده و کلنگی زده‌اند‌، هیچ چیزی عملا نتوانسته به بهره‌برداری برسد. متاسفانه آخرین ظرفیتی که در عمل ایجاد شده مربوط به ۲۵ سال قبل است. با اینکه کلنگ تولید ۱۱ میلیون تن ورق گرم زده شده اما هیچ کدام از طرح‌ها به بهره‌برداری نرسیده است.

مقصر اصلی کیست؟

عضو هیئت‌مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی در پاسخ به این سوال که چرا طرح‌ها به بهره‌برداری نمی‌رسند، گفت: در این بین مقصر اصلی وزارت صمت است که این موضوع را رها کرده است. در واقع از هدف ۱۱ میلیون تنی قرار بوده که هفت میلیون تن را مجموعه‌هایی همچون فولاد مبارکه تولید کنند اما تولید نکرده‌اند! به این ترتیب کمبود آن هم به شکل مصنوعی ایجاد می‌شود تا منافع عده‌ای اقلیت تامین شود.

تمام‌یار تصریح کرد: جلوی واردات را گرفته‌اند و از طرفی شاهد هستیم که بی‌کیفیت‌ترین و بالاترین قیمت‌ها در بازار به چشم می‌خورد. این مسئله باعث شده با اینکه حوزه فولاد ۲۰ میلیون تن ظرفیت تولید دارد ولی بر ۱۱میلیون تنی که قرار بوده تمرکز شود، آن هم که هنوز عملیاتی نشده است.

عضو هیئت‌مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی با ذکر مثالی ادامه داد: برای اینکه مشکل را به خوبی درک کنیم می‌توان به مسئله آب در اصفهان اشاره کرد. با اینکه طرح‌های برداشت آب از اصفهان به بهره‌برداری رسیدند اما هنوز طرح ورودی به بهره‌برداری نرسیده است. در واقع در زمان دولت سوم مصوب شد که آب کرمان، کاشان‌، قم و یزد و توسعه صنایع فولاد از زاینده‌رود تامین شود اما در عوض قرار شد آب بالادست به زاینده‌رود انتقال یابد که نشد! زمان دولت هفتم هم آب زاینده‌رود را به یزد بردند و فولاد مبارکه را توسعه دادند؛ در نتیجه شهرها بزرگ شدند اما بحث آب ورودی هنوز عملیاتی نشده است.

تمام یار با اشاره به اهمیت نقش دولت مطرح کرد: تنها راه دولت حمایت از تشکل‌ها و سندیکاها برای تولید ورق گرم است تا مشکل اصلی برطرف شود.

وی با اشاره به اقداماتی که بخش خصوصی در این زمینه انجام می‌دهد، تصریح کرد: مدتی است که سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی اقداماتی را برای آغاز به کار چند واحد نورد گرم انجام داده است تا مشکل کمبود مواد اولیه را رفع کنیم. امیدوار هستیم بتوانیم در این عرصه گام‌های مثبتی برداریم.