چشم انداز ما دستیابی به عدم پذیرش عملکردهای غیر از سطح آسیب صفر و توسعه فرهنگ HSE است
نویسنده: مرتضی احمدی
مدیر سلامت، ایمنی و محیط زیست شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر
معدن۲۴:قطعا موفقیت در زمینه ی مباحث مرتبط با سلامت ، ایمنی و محیط زیست در سازمان مرهون تعهد عملی و التزام مدیریت کلان شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر بوده که در راستای توسعه نظام مدیریت سلامت ، ایمنی و محیط زیست است؛ تعهدی که تنها با توجه روزافزون به این مقوله مهم مجال تحقق خواهد یافت.
بدون شک نهادینه شدن توسعه پایدار در شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر، در گرو اجرای صحیح و نظاممند ارزشهای سازمانی خواهد بود که بخش مهم و جدایی ناپذیر آن نظام مدیریت HSE است.
بسیار خرسندیم که با گذشت قریب به ۵ سال از استقرار نظام مدیریت HSE در شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر، امروز شاهد توجه ویژه مدیران و کارشناسان به توسعه صنعت فولاد و تولید مستمر در لوای اهداف تعریف شده این نظام پیشرفته جهانی هستیم.
اهدافی که در زمره مهم‌ترین آنها، حفظ و توجه به سرمایه انسانی، پایداری و استمرار تولید به عنوان مهم‌ترین رکن توسعه پایدار و در نهایت حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از آثار نامطلوب ناشی از فعالیتها و اتلاف منابع، آمده است.
امید است که در مسیر تحقق این نظام متعالی، نگرش پیشگیرانه در مقابل نگاه سنتی و واکنشی ایمنی و آتشنشانی در برخورد با مخاطرات بالقوه صنعت فولاد تقویت شده و بستر لازم جهت بهبود بهرهوری و تعالی سازمان معظم توسعه آهن و فولاد بیش از گذشته فراهم آید.
انتظار میرود با توجه به شرایط حساس کنونی با تخصیص هدفمند منابع، مدیریت هزینهها و با افزایش تعاملات سازمانی تمامی واحدهای عملیاتی، تولیدی، مهندسی و پشتیبانی با مدیریت HSE در مسیر کاهش خطر پذیری صنعتی و ارتقای فرهنگ HSE به سمت تولید و توسعه ایمن و پایدار که همانا رسالت اصلی صنعت فولاد است، حرکت کنیم.
تلاش و مشارکت ارزشمند ارکان سازمان در هر دو حوزه بهره برداری تولید و طرح های مهندسی و توسعه قطعا باعث ارتقای نظام HSE می باشد.
مصداق این امر عبارتست از:
* کسب عنوان شرکت منتخب در حوزه بهداشت حرفه‌ای در ۴ سال متوالی از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۰از سوی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهرستان سیرجان
* اخذ نشان زرین و درجه ۱ ایمنی از اداره کل کار استان کرمان از میان ۲۲۰ شرکت صنعتی استان کرمان.
* اخذ نشان و تندیس ۲ ستاره تعالی و نبوغ HSE در سال ۱۳۹۸ و نشان و تندیس ۳ ستاره تعالی HSE در سال ۱۴۰۰
* شرکت منتخب و برتر به عنوان کارفرمای سلامت محور در استان کرمان از سوی اداره کل کار استان کرمان
* شرکت منتخب و برتر از منظر زیست محیطی از سوی اداره کل محیط زیست استان کرمان
عـلاوه بـر ایـن کـاهش خطرات زیست محیطـی و ارتقـای سـلامت و ایمنـی کارکنان، موجب بهبود بهره وری می‌گردد.
به بیان دیگر در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر در حوزه موضوعات مرتبط با ایمنی، بهداشت و محیط زیست، رویکردی استراتژیک حاکم است به نحوی که در نهایت در تمامی ارکان سازمان به موارد ذیل دست یابد؛
ارتقای برند سازمان در حوزهHSE
* ارتقاء ایمنی فنی و فرآیند
* ارائه محصولات دوستدار محیط زیست
* ارتقاء دانش سازمان درباره خطمشی HSE
* مشارکت کارکنان در زمینه ارتقاء عملکرد ایمنی
* آموزش افراد در حفظ و ارتقاء شاخص های حوزه HSE
علکرد شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر در سال ۱۴۰۰
کشف و ثبت و گزارش اعمال و شرایط نا ایمن در شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر:
در زمینه شناسایی، ارزیابی و تحلیل اعمال و شرایط ناایمن و ریسک فاکتورهای HSE در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت دارای برنامه ریزی منسجم، مدون و عملیاتی در تمامی سطوح سازمان میباشد.
در همین راستا در شرکت، نرم افزار جامع مدیریت HSE طراحی و توسعه یافته است که کلیه گزارشات و نتایج بازرسی های ایمنی در دو بخش کارفرمایی و پیمانکاری در آن بطور دقیق و لحظه‌ای ثبت گردیده و به جهت ارائه راهکارهای اصلاحی مورد تحلیل قرار می‌گیرد.
همچنین در راستای مشارکت کلیه کارکنان سازمان، مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست نسبت به ارائه اپلیکیشن اندروید موبایل جهت ثبت و ارسال اعمال و شرایط ناایمن و شبه حوادث توسط کلیه پرسنل اقدام نموده است که این امر گامی نوین و بدیع در این حوزه در صنایع محسوب می‌گردد.
در نهایت اینکه در حال حاضر کلیه ریسک های HSE با بروز ترین متدهای ارزیابی ریسک اعم از PHA، JSA,FMEA, HAZOP STUDY در کلیه بخش های بهره برداری و پروژه مورد ارزیابی قرار گرفته و نسبت به اولویت بندی آنها جهت اصلاحات و کنترل و کاهش سطوح ریسک اقدام گردیده است.
با برنامه ریزی های دقیق تیم HSE شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر به لطف خداوند متعال تاکنون این شرکت علی الرغم ماهیت فرآیندی و پرریسک آن، هیچگونه حادثه عمده‌ای نداشته است و در زمینه رویدادهای جزئی در حد کمک های اولیه نیز نسبت به صنایع مشابه ملی و بین المللی دارای پایین ترین میزان بوده است.
حوزه برق، ترافیک و حمل و نقل:
در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، واحد ایمنی ترافیک بطور فعال نسبت به کنترل و نظارت بر موارد مرتبط با ماشین آلات حمل و نقل اعم از سبک و سنگین اقدام می‌نماید.
در همین راستا، کلیه خودروها و ماشین آلات سبک و سنگین قبل از ورود به سایت شرکت بایستی بازرسی ایمنی فنی گردیده و در صورت تایید واحد ایمنی ترافیک و دارا بودن کلیه گواهینامه های ایمنی فنی استاندارد، مجوز ورود و فعالیت ایشان به شرکت، صادر می‌گردد.همچنین بعد از ورود به سایت شرکت نیز بطور مستمر تحت پایش قوانین ایمنی ترافیک همچون رعایت حداکثر سرعت مجاز تردد در محوطه سایت قرار دارند و در صورت تخطی نسبت به اعمال جریمه ایمنی و لغو مجوز تردد اقدام می‌گردد و بطور مرتب برای کلیه رانندگان دوره های آموزشی مرتبط با ایمنی ترافیک برگزار و اثربخشی آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
درخصوص موضوعات مرتبط با ایمنی برق نیز در سطح شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر علاوه بر برگزاری دوره های آموزشی مرتبط، بطور روتین و منظم بازرسی های ایمنی برق و سیستم های حفاظتی همچون ارتینگ انجام می‌پذیرد.
در راستای ارتقاء سطح ایمنی در مجاورت کلیه تابلو برق های سایت،کفپوش های عایق برق نصب گردیده و کلیه پرسنل مجاز در زمینه امور برق به تجهیزات حفاظت فردی عایق برق مجهز می‌باشند.
شاخص‌ها و معیارهای ارزیابی عملکرد پیمانکاران در شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر:
در این خصوص در شرکت،دستورالعمل مدون ارزیابی عملکرد HSE پیمانکاران موجود میباشد که بطور ادواری و روتین و با شاخص های استاندارد ملی و بین المللی، عملکرد ایشان در حوزه HSE مورد سنجش قرار گرفته و براساس نتایج اقدامات آتی برنامه ریزی می‌گردد.
شاخص های مورد ارزیابی کمی بوده و توصیفی از کیفیت HSE هر پیمانکار را ارائه می‌نمایند. به لطف خداوند متعال و تلاش و پیگیری های شبانه روزی تیم HSE تا بدین لحظه کلیه نتایج ارزیابی‌ها در هر دو بخش پیمانکاران بهره برداری و پروژه در مقایسه با شاخص های استاندارد در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر مطلوب بوده است و نتایج مربوط به آمار حوادث و شبه حوادث نیز این امر را تصدیق می‌نماید.
آموزش و بازآموزی:
در زمینه ارتقاء دانش و آگاهی رسانی به پرسنل، بر طبق برنامه ریزی آموزشی صورت گرفته بطور روزانه و متناوب در تمامی حوزه های کاری پیمانکاران آموزش های TBMایمنی برگزار و نتایج ثبت می‌گردند. همچنین بسیاری از عناوین آموزشی تخصصی نیز توسط اساتید برجسته و مورد تایید اداره کار برگزار می‌گردد.
لازم به ذکر است علاوه بر برگزاری دوره های آموزشی مرتبط، مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست شرکت، نسبت به تدوین و چاپ کتابچه آشنایی با الزامات HSE سایت احیا مستقیم و فولاد و نیز انواع پمفلت های آموزشی اقدام نموده است و در همین راستا برنامه ریزی جهت تولید و ساخت کلیپ های آموزشی HSE نیز در سال آتی در دستور کار قرار گرفته است.
چشم انداز و برنامه توسعه‌ای در حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست در شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر:
در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، برنامه پنج ساله نقشه راه HSE یا HSE Road Map مدون و به تصویب مدیریت ارشد سازمان رسیده است و هم راستا با این برنامه، سند دیگری تحت عنوان نقشه ذهن HSE یا HSE Mind Map نیز تدوین گردیده که عملا مسیر دستیابی به اهداف پنج ساله مدون نقشه راه HSE میباشد.
بر طبق برنامه ریزی های صورت گرفته در نقشه راه پنج ساله HSE شرکت، دستیابی به عدم پذیرش عملکردهای غیر از سطح آسیب صفر و توسعه فرهنگ HSE و دستیابی به رویکرد فعال HSE مدنظر میباشد که عملا حاکی از افق تعالی سازمانی در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر میباشد.
حوزه آتش نشانی :
با توجه به ماهیت فرآیند احیا مستقیم آهن اسفنجی و احتمال بروز حریق های فرایندی و ریسک های مرتبط با گاز قابل اشتعال و انفجار، شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر دارای یک ایستگاه آتش نشانی و خدمات امداد و نجات تیپ +C میباشد که ایستگاه مذکور دارای ۲۴ نیروی آتش نشان حرفه‌ای و ورزیده بوده که تمامی دوره های آموزشی مرتبط را طی نموده‌اند.
کلیه پرسنل آتش نشان به نوین ترین و بهترین تجهیزات حفاظت فردی آتش نشانی و امدادی مجهز می‌باشند که قطعا تاثیر بسزایی بر کیفیت سرعت عمل و عملیات آنها در شرایط بحرانی گردیده است.
همچنین در ایستگاه مذکور دو دستگاه فایرتراک سنگین و دو دستگاه خودروی امدادی و پیشروی آتش نشانی مستقر می‌باشند.
لازم به ذکر است علاوه بر حضور تیم عملیاتی آتش نشانی، تمامی نقاط حساس سایت شرکت به سیستم های حفاظت در برابر حریق اتوماتیک اعم از اعلام حریق و اطفا حریق و سیستم رینگ آب آتش نشانی مجهز می‌باشند که بطور ۲۴ ساعته تمامی نقاط را پایش و از بروز حوادث ناگوار پیشگیری و در کنترل عملیات تاثیر بسزائی دارند.
بر طبق برنامه ریزی های صورت گرفته بطور روتین و شبانه روزی، تیم اتش نشانی نسبت به برگزاری مانورهای آموزشی و کارگاه های آموزشی متناوب اقدام و در وضعیتی همواره آماده باش و فعال قرار دارد.
لازم به ذکر است که کلیه موضوعات حوزه آتش نشانی در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر منطبق با استانداردهای بین المللی بویژه NFPA می‌باشند.
حوزه محیط زیست :
شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر در راستای عمل به الزامات قانونی و مسوولیت های اجتماعی و اعتقاد راسخ به شعار(( توسعه پایدار در گرو حفاظت از محیط زیست)) اقدامات شایسته‌ای در این حوزه صورت داده است که برخی از این اقدامات به شرح ذیل میباشد :
• اخذ مجوز راه اندازی طرح های احیاء و فولاد سازی از سازمان حفاظت محیط زیست.
• اخذ مجوز بهره برداری خطوط احیاء از سازمان حفاظت محیط زیست.
• اجرای و بهره برداری از تعداد۱۲ دستگاه غبار گیر جهت کاهش انتشار گرد و غبار.
• تخصیص اعتبار معادل با ۳۰۰ میلیارد ریال جهت اجرای غبار گیر های تکمیلی.
• نصب و بهره برداری از تجهیزات بروز سیستم پایش آنلاین در خطوط احیا و اتصال آن به سازمان حفاظت محیط زیست.
• نصب و راه اندازی تعداد ۴ دستگاه پکیج تصفیه فاضلاب انسانی به حجم ۱۰۰ متر مکعب در روز.
• اخذ اعتبار لازم جهت راه اندازی سیستم تصفیه فاضلاب با حجم ۶۰ متر مکعب در روز.
• سیستم بازیابی آب به حجم ۶۲۰۰ متر مکعب در ساعت.
• راه اندازی سبستم جمع آوری هرزآب‌ها و استفاده مجدد از آن
• سیستم بازیابی حرارتی دمای خروجی از ۷۰۰ به ۲۰۰ درجه.
• اجرای پروژه سولفور زدایی با اعتبار ۳۰۰ میلیارد ریال.
• اجرای فضای سبز به میزان ۱۴۰ هزار اصله درخت.
برنامه های شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر برای سال ۱۴۰۱
شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر در حوزه ایمنی ، بهداشت و محیط زیست نگاه ویژه ای به فرهنگ HSE دارد کما اینکه به گفته بسیاری از کارشناسان بیش از ۸۸ در صد حوادث مربوط به رفتار نا ایمن بوده و این نشانه ضعف در فرهنگ ایمنی دارد لذا شرکت توسعه و آهن در حال بررسی و استقرار مشاور جهت ارزیابی فرهنگ HSE و دست یابی به بالاترین سطح در حوزه فرهنگ HSE میباشد۰
جهت کنترل بهتر پیمانکاران و افزایش بهره وری و کیفیت در حوزه HSE شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر اقدام به یکپارپه سازی پرسنل ایمنی پیمان کاران کرده است.
همچنین شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر در راستای مدیریت ارتباط با تامین کنندگان در حال پیاده سازی ISO 26000 میباشد.
با توجه به اتمام پروژه پست برق و تامین برق پلنت اکسیژن و کارخانه جات احیا برنامه های زیر دیده شده است:
1- تامین ، اجرا ، تست و تحویل پروژه ضد حریق ترانسقورماتورها فاز اول
2- طراحی و تامین و اجرای سیستم اعلام و اطفاع حریق ترانسفورماتور ها فاز اول
3- پروژه استقرار سیستم اعلام و اطفا ترانس های برق
4- اجرای پروژه فایر استاپ
5- تامین و تجهیز کامیون آتشنشانی ویژه صنعت فولاد
6- استقرار مشاور جهت ارزیابی فرایندی و راه اندازی پلنت اکسیژن
با توجه به ارزیابی های انجام شده و همچنین جهت بالا بردن سطح ایمنی و کاهش توقفات در حوزه فرایند ، برنامه استقرار مشاور در زمینه مهندسی مدیریت ایمنی فرایند PSM در دست اقدام است.
از دیگر پروژه های در دست اقدام میتوان به پروژه مشاوره استقرار نظام مدیریت شرایط اضظراری و بحران و تدوین رویه های ERP و SOP اشاره کرد.
با بررسی حوادث و شبه حوادث در سال گذشته و همپنین نیاز سنجی های انجام شده برنامه های ذیل برای سال ۱۴۰۱ دیده شده است :
1- شاپ تست جرثقیل
2- پروژه بهسازی ناوگان خودرویی
3- پروژه احداث رایزر و سیامی خشک کوره و نوار نقاله ها
4- پروژه اجرای F & G
در حوزه بهداشت و سلامت ، اورژانس شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر یکی از بهترین و کامل تربن واحد های اورژانس در منطقه است که به اورژانس هوایی نیز مجهز میباشد.
برنامه های واحد سلامت :
• ساخت و تجهیز اکسیژن سنترال واحد اورژانس
• تجهیز و راه اندازی مرکز طب کار
برنامه های محیط زیست :
• ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه احیاء سوم
• آبیاری قطره ای فضای سبز
• کنترل آلودگی ، تقویت و اصلاح خاک
سایر اقدامات برنامه ریزی شده در حوزه HSE شرکت توسعه آهن و فولاد گل و گهر:
• ارتقای سامانه های HSE و راه اندازی QR کدینگ و فرایند دیتا لاینگ
• تست هیدرواستاتیک تانک ها و مخازن تحت فشار
• بروز رسانی Safety Signs و تعمیر و نگهداری
• طرح جامع ایمن سازی جرثقیل ها – آسانسور ها و تجهیزات بالابر و تجهیزات پایش و اندازه گیری
• ساخت کلیپ های ایمنی
• سرویس و نگهداری ، تعمیرات ، شارژ و تست، راهبری ، اصلاح و بهسازی سیستم های اعلام و اطفآء حریق اتوماتیک ، سیستم رینگ آب آتش نشانی و کپسول اطفاء حریق دستی
• اندازه گیری های عوامل زیان آور محیط کار طبق الزام قانونی
• عقد قرارداد ساعتی با مشاور حوزه سلامت
• روانشانسی صنعتی ، نوبت کاری و متناسب سازی کار
• نمونه برداری و آزمایشات خوداظهاری در پایش محیط زیست
• نگهداری سیستم پایش آنلاین مانیتورینگ محیط زیست
•