حرکت معدنی ها در جهت تبدیل شدن به فولادساز، کل زنجیره را در بلند مدت به هم می زند./ موانع جدی در دستیابی به اهداف تولیدی افق ۱۴۰۴

امین ابراهیمی مدیر عامل فولاد خوزستان حرکت شرکت های معدنی کشور به سمت تولید فولاد را در شرایطی که کشور نیاز شدیدی به تامین مواد اولیه دارد را امری نامناسب دانست و افزود که این موضوع موجب برهم خوردن کل زنجیره فولاد در بلند مدت می شود.

امین ابراهیمی مدیر عامل فولاد خوزستان در گفت و گو با معدن ۲۴ اظهار کرد: مواد اولیه به ویژه سنگ آهن همواره یکی از چالش‌های شرکت‌های فولادی به شمار می‌آید. یکی از مواردی که وضعیت را تشدید می‌کند، حرکت شرکت‌های معدنی به تولید فولاد است. با توجه به موقعیت جغرافیایی شرکت‌های معدنی و کم‌آبی در نواحی کویری، تولید فولاد نه تنها اقتصادی نیست، بلکه در دراز‌مدت به برهم خوردن توازن منجر می‌شود. به نظر می‌رسد، تولید فولاد در مناطق کویری در نگاه اول و با هدف اشتغال‌زایی باشد. اما با نگاه تخصصی، کم‌آبی، هزینه‌های حمل، تامین انرژی و برهم خوردن توازن زنجیره فولاد چالش‌های هستند که تولید فولاد را تهدید می‌کنند. از دولت انتظار داریم در صدور مجوز احداث کارخانه فولادی به ویژه در مناطق کویری، به توصیه اهل فن و صاحبان تجربه توجه کند. در سند چشم انداز ۱۴۰۴، به‌منظور تولید ۵۵‌میلیون تن فولاد خام، سالیانه به ۱۶۲‌میلیون تن سنگ‌آهن نیاز است اما در حال‌حاضر تولید سنگ‌آهن کشور حدود ۸۰‌میلیون تن است و نیاز به رشد سالانه ۲/۹‌درصد دارد.
با در نظر گرفتن شرایط امروز، ذخیره زمین‌شناسی سنگ‌آهن ایران ۱/۵‌میلیارد تن است که ۱/۳‌میلیارد تن ذخیره قطعی و ۲‌میلیارد تن نیز ذخیره احتمالی می‌باشد که به‌‌لحاظ تعداد ۱۳۱ معدن سنگ‌آهن (۶۰‌درصد معادن سنگ‌آهن) در کشور فعال هستند. بنابراین براساس شرایط موجود در آینده درصورت عدم اکتشافات جدید در حوزه سنگ‌آهن، ذخایر ما تنها جوابگوی نیاز تا ۱۰‌سال بعد از ۱۴۰۴ جهت استمرار تولید ۵۵‌میلیون تن فولاد خواهد بود، لذا توسعه اکتشافات، ابتدایی‌ترین پیش‌نیاز توسعه صنعت فولاد کشور خواهد‌بود. به منظور بهبود شرایط زنجیره فولاد، نیاز است که دولت به بخش‌های مختلف زنجیره کمک کند تا تولیدکنندگان بتواند تولیدات خود را در بازار عرضه و مازاد آن را به بازارهای خارجی صادر کنند.
امین ابراهیمی با اشاره به سند چشم‌انداز در افق ۱۴۰۴ ایران و تولید ۵۵ میلیون تن فولاد یادآوری کرد: وضعیت کنونی تولید فولاد در کشور، بالغ بر ۳۲ میلیون تن فولاد در سال است. البته چالش دیگری که در دوسال اخیر گریبان‌گیر صنعت فولاد شده است، محدودیت‌های انرژی به ویژه برق است. فولاد خوزستان سال گذشته به واسطه‌ی محدودیت‌های انرژی(برق و گاز) بیش از ۶۰۰ هزار تُن تولید برنامه‌ریزی شده را از دست داد.
از دولت انتظار می‌رود از ابزار نظارتی در جهت تسهیل در زنجیره فولاد استفاده کند. دستورالعمل‌های خلق‌الساعه و موردی کمکی به بهبود شرایط نمی‌کند‌. یکی از بهترین روش‌های ایجاد توازن در زنجیره فولاد در نظر گرفتن عرضه و تقاضا است.

مدیرعامل فولاد خوزستان در رابطه با اهداف ۶ ماه دوم سال ۱۴۰۱ شرکت بیان کرد: برنامه تولید شرکت فولاد خوزستان در سال ۱۴۰۱ دستیابی به تولید ۳ میلیون و هشتصد هزار تُن فولاد است. البته با توجه به اعمال محدودیت‌های برقی در بهار و تابستان بخشی از این تولید محقق نمی‌شود. تولید فولاد خوزستان صادرات‌محور است. البته صادرات محصولات فولادی با در نظر گرفتن تامین شرکت‌های نوردی انجام می‌شود. هفتاد و پنج درصد تولید فولادی که به مصرف داخلی اختصاص داده می‌شود در اختیار شرکت‌های نوردی داخل استان قرار می‌گیرد.

امین ابراهیمی در رابطه با رفع موانع و چالش های موجود در صنعت فولاد ابراز کرد: به نظر می‌رسد در شش ماهه دوم سال، محدودیت‌های برقی کاهش پیدا کند. جبران بخشی از تولید از دست رفته در کنار پیشبرد طرح‌های توسعه از برنامه‌های اصلی فولاد خوزستان در نیمه‌ی دوم سال ۱۴۰۱ هستند.

محدود بودن ظرفیت حمل‌ونقل، مداخله دولت در قالب قیمت‌گذاری دستوری و ایفا نکردن نقش نظارتی، بحران بی‌آبی، کمبود برق و گاز و در نهایت تأمین به‌موقع مواد اولیه که به عنوان بزرگ‌ترین چالش از آن یاد شده، از جمله دلایل فاصله تولید فعلی فولاد با سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ است.

ابراهیمی در پایان با اشاره به موضوع کمبود مواد اولیه در کشور تصریح کرد: تولید نشدن مواد اولیه (گندله) به میزان تولید و نیاز به واردات، کمبود در کنستانتره داخلی و نیاز به واردات، نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش اکتشاف، وجود انحصار در تولید و فروش مواد اولیه و قیمت‌گذاری دستوری و میزان سود در مراحل زنجیره فولاد، دلایل تامین نشدن مواد اولیه هستند که هر کدام به تنهایی زنجیره‌ی فولاد را تهدید می‌کنند. به واسطه‌ی جنگ روسیه و اوکراین و خلاء پیش آمده، فرصت مناسبی برای افزایش صادرات فولاد و ارزآوری به دست آمده است. از دولت و وزارت صمت انتظار می‌رود با در نظر گرفتن شرایط منطقه در جهت تسهیل صادرات برنامه‌ریزی کنند.