چگونگی اداره چین توسط حزب کمونیست این کشور
«کنگره‌خلق چین»
بیستمین کنگره ملی حزب کمونیست چین شنبه ۲۳ اکتبر در پکن به کار خود با اقدامی بی‌سابقه در اخراج هوجین تائو رئیس جمهور سابق، پایان داد.
از اول اکتبر سال ۱۹۴۹ اداره چین در دست حزب کمونیست این کشور بود و نقش رهبری این حزب در قانون اساسی چین منظور شده و حزب کمونیست دولت، پلیس و ارتش را کنترل میکند.
حزب کمونیست چین که حدود ۹۰میلیون عضو دارد، به شکل هرمی است که دفتر سیاسی (پولیت‌بورو) و درنهایت رئیس جمهور که در حال حاضر شی جین پینگ است، در رأس این هرم قرار دارد.
چین دارای پارلمان (کنگره ملی خلق) است ولی نقشش محدود به تصویب تصمیم‌هایی که رهبری حزب اتخاد کرده میباشد.
«هرمی که از رأس کنترل میشود»
نزدیک به ۷درصد جمعیت چین عضو حزب کمونیست هستند، شرط اساسی موفقیت در این کشور اعم از موفقیت در دنیای سیاست، بازرگانی و حتی دنیای هنری این است که شخص باید یک عضو وفادار حزب کمونیست باشد.
از جمله این افراد می‌توان از میلیاردرهایی مثل جک ما صاحب علی بابا و رن ژنگ فی صاحب هوآوی و هنرپیشه‌ای چون فنگ بیگبین نام برد.
حزب کمونیست، مخالفت‌های عقیدتی و مذهبی را تحمل نمی‌کند. به هیچ حزبی که واقعا مخالف باشد اجازه فعالیت داده نمیشود و منتقدان از دولت با خطر تعقیب و اذیت و آزار مواجهند.
کنگره ملی حزب، اعضای کمیته مرکزی را که به نوبه خود وظیفه‌اش انتخاب اعضای دفتر سیاسی حزب است، انتخاب میکند.
درباره کسانی که عضو کمیته مرکزی و دفتر سیاسی حزب خواهند شد از قبل تصمیم گرفته میشود و اختیارات واقعی در دست دفتر سیاسی حزب است.
در حال حاضر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در صدر رهبری قرار دارد. در اوایل سال۲۰۱۸ حزب کمونیست چین محدود شدن مدت ریاست جمهوری به دو دوره را لغو کرد و در نتیجه شی، توانست برای مدت نامعین سِمت خود را حفظ کند.
کنگره حزب کمونیست چین در هر دهه ۲بار تشکیل جلسه میدهد و در این جلسه کنگره شی، برای سومین بار به سمت ریاست جمهوری برگزیده شد، اتفاقی که تاکنون بی سابقه بود.
«دفتر سیاسی، صاحب بیشترین قدرت»
در رأس هرم قدرت در چین دفتر سیاسی قرار دارد که تضمین کننده ادامه خط مشی حزب و کنترل سه نهاد مهم دیگر است:
۱. شورای دولتی
2. کمیسیون مرکزی نظامی
3. کنگره ملی خلق یا پارلمان
شورای دولتی در حقیقت همان دولت است که ریاستش با نخست وزیر است و از نظر سلسله مراتب پایینتر از رئیس جمهور قرار میگیرد. در حال حاضر لی کچیانگ، این سِمت را برعهده دارد.
نقش شورای دولتی به اجرا گذاشتن سیاستهای حزب در سراسر کشور بطور مثال اداره برنامه اقتصادی ملی و بودجه دولت است.
سابقه ارتباط بین حزب و ارتش به جنگ جهانی دوم و جنگ داخلی متعاقب آن باز میگردد. کمیسیون مرکزی نظامی، رابطه نزدیک حزب و ارتش را بصورت رسم و سنت درآورده است.
این نهاد، زرادخانه هسته‌ای چین را کنترل میکند و دارای بیش از ۲میلیون نیرو است که بزرگترین ارتش دنیا محسوب میشود.
«قبضه فزاینده قدرت توسط صدر رهبری»
حزب کمونیست چین که موسس آن مائوتسه تونگ بود با اهرم یک رژیم سوسیالیست تمامیت خواه، کشور را اداره میکند.
هنگامی که مائوتسه تونگ در سال۱۹۴۹ کنترل چین را به دست گرفت، چین کشور فقیری بود و تلاشهای او برای صنعتی کردن اقتصاد که عمدتا روستایی و زراعتی بود نتایج فاجعه باری داشت. قحطی ناشی از این تلاشهای نافرجام به قیمت جان دهها میلیون نفر تمام شد.
پس از آن هرج و مرج انقلاب فرهنگی پیش آمد که درجریان آن مائوتسه تونگ که بدبین و به همه مشکوک شده بود درصدد حذف رقبای حزبی‌اش برآمد. دعوت او از جوانان چینی مبنی بر انجام اقدام مشابه در سراسر کشور که درنتیجه آن مردم به ضدیت علیه یکدیگر برخاستند، به بروز خشونت منجر شد و میلیونها نفر متهم به خیانت به آرمان‌های چین کمونیست شدند.
مرگ مائوتسه تونگ در سال۱۹۷۶ به این ماجرا پایان داد. در سالهای بعد از مرگ مائو، چین به تدریج درهایش را به دنیای خارج باز کرد.
به قدرت رسیدن دنگ شیائوپینگ، یک رهبر حزب که در جریان انقلاب فرهنگی هدف قرار گرفته بود، اصلاحات مهم اقتصادی به بارآورد و نهایتا به رشد سریع و ناگهانی اقتصاد چین انجامید.
اما در حالی که تجارت فعال شده و بنظر میرسید تنش با غرب در حال کاهش است، حزب کمونیست دوباره کنترل کامل را به دست گرفت که دربرخی مواقع با توسل به تاکتیکهای خشن بود مانند کشتار تظاهرکنندگان در میدان تیانانمن پکن در سال۱۹۸۹.
رسانه‌ها و اینترنت چین ازجمله رسانه‌های اجتماعی محلی مانند ویبو بشدت کنترل میشوند. حذف تمام عبارات یا جستجوگرها کار غیرمعمولی نیست.
کنترل تقریبا کامل رسانه‌ها به حزب کمونیست و شی جین پینگ، کمک کرده تا افکار عمومی را بسوی خود کشانده و بتواند همچنان اوضاع را کنترل کند.