توسعه همه جانبه صنعتی ایران مانند کشورهای پیشرفته دنیا به کیفیت تولیدات وابسته است نه به افزایش بی حد و حصر کمیت تولید آنها
یادداشتی از دکتر تقی نعیمی در معدن ۲۴
معدن۲۴:به علت کاهش قدرت خرید درصد زیادی از ملت ایران به طور میانگین مصرف سرانه لبنیات در ایران چندین سال است متاسفانه روند کاهشی را طی مینماید چنانچه مسئولین محترم امکانات تاسیس پالایشگاه شیر را فراهم مینمودند ارز حاصل از صادرات همین مقدار لبنیات حداقل دو برابر میشد
سیاست خام فروشی ایران یا حداکثر فروش تولیدات نیمه تمام محصولات فولادی ، پتروشیمی ، لبنیات و …. که عملا فروش غیر مستقیم آب و حامل های انرژی به مبلغ ناچیزی (حتی کمتر از ۶۰درصد ارزش آب و حامل های انرژی مصرفی برای تولید آنها به قیمت جهانی میباشد.) این نوع صادرات شاید برای کوتاه مدت مسکن باشد ولی کمک زیادی به توسعه همه جانبه ایران و هیچ کشوری نکرده و نمیکند .
مسئولین محترم تدوین کننده برنامه هفتم توسعه همه جانبه ایران در پیش نویس برنامه هفتم توسعه ایران مانند برنامه ریزی های سابق توسعه ( یک برنامه هفت ساله و یازده برنامه پنج ساله توسعه قبلی ایران ) بیشتر تدوین کنندگان آرزوهای خود را بیان داشتند و واقیعیت های سالهای گذشته ایران و دنیا که تجزیه و تحلیل عملکرد آنها باید مبنای برنامه ریزی تدوین توسعه باشد توجهی ننمودند.
امید است مجلسیان محترم به علل عدم تحقق اهداف دوازده برنامه توسعه ایران و بخصوص برنامه ششم ، برنامه هفتمی را تصویب فرمایند که به امید خدا در پایان پنج سال حداقل درصد زیادی از اهداف مصوب برنامه اجرایی شده باشد و ملت شریف ایران از مواهب آن ها برخوردار گردد انشالله .
پیشنهاد میشود مانند سایر کشورهای پیشرفته دنیا حتی چین هر سال که از اجرای برنامه های توسعه میگذرد مانند تفریق بودجه سالانه کشور به تصویب مجلس محترم دیوان محاسبات موظف باشد گزارش عملکرد هرساله برنامه هفتم
را به مجلس گزارش دهد و علت عدم پیشرفت بخش های مختلف برنامه را اعلام فرمایند تا نمایندگان محترم پس از بحث بر مبنای علل موانع عدم اجرای درست برنامه و در نظر گرفتن تغییرات واقعیت های روز ایران و دنیا جزئیات اجرایی برنامه توسعه را برای سال های بعد تغییر داده و پس از تصویب برای اجرا به دولت محترم ابلاغ فرمایند.
با این روش تدریجی کنترل برنامه هفتم توسعه بعد از پنج سال نمایندگان محترم ملت نفرمایند این برنامه توسعه مانند برنامه قبلی به اهداف خود نرسیده است .
در ارتباط با روند تولید فولاد خام مسئولین محترم به درستی با بوق و کرنا در ماه های گذشته اعلام فرمودند که در بعضی ماه های میلادی سال ۲۰۲۲ ایران به عنوان هفتمین تولید کننده بزرگ فولاد خام دنیا معرفی شد .
شکل شماره ۱
این بزرگواران در ماه های قبل یا بعد سال ۲۰۲۲ نفرمودند که چرا از لحاظ کمیت ، تولید فولاد خام ایران به علت کاهش دستوری تولید در ماه های دیگر کاهش یافته است و رتبه ایران از یازده هم تجاوز کرده است ؟
جدول زیر شکل یک گویای این واقعیت است
ایران با تولید ۳۰.۶ میلیون تن فولاد خام در سال ۲۰۲۲ رتبه دهم جهانی خود را مانند سال ۲۰۲۱ با تولید ۲۸.۳ میلیون تن حفظ کرده است .
علت تنزل رتبه یکی دو ماهه تولید فولاد خام ایران کاهش دستوری تحویل گاز ، برق و …. صنایع انرژی بر ایران مانند صنایع تولید فولاد ، سیمان ، پتروشیمی و …. جهت کاهش اثرات نامطلوب نا ترازی تولید و مصرف برق و گاز و …. و برای تامین بیشتر مصارف خانگی از طرف دولت محترم بوده است.
رشد تولید برق کشور در سال ۱۴۰۱ نسبت به ۱۴۰۰ حدود ۱.۵ درصد بوده است رشد کل مصرف برق ایران در همین مدت حدود ۵ درصد بود ( آمار از روزنامه دنیای اقتصاد ) برای اینکه در برنامه ششم توسعه سرمایه گذاری لازم جهت جلوگیری از افزایش ناترازی برق و گاز مسئولین محترم اقدام عاجلی به عمل نیاوردند هر ساله بیش از سال قبل برای جلوگیری از افزایش بیشتر نارضایتی مردم مسئولین محترم موانعی را با دستورات خود برای استمرار یکنواخت تولید صنایع ایجاد می نمایند .
شاید این بزرگواران بررسی نکردند عدم استمرار یکنواخت تولید فولاد و … ایران که در اثر اجرای دستورات دولت بوجود می آید قیمت محصولات تولیدی کشور افزایش خواهد یافت که از ذکر جزئیات دلایل فنی و مهندسی افزایش قیمت محصولات تولیدی فعلا خودداری میگردد .
افزایش قیمت محصولات فولادی ، سیمان و … یکی از علل رشد تورم سالانه ایران است آیا بهتر نیست جهت رسیدن به رشد نسبی همه جانبه واقعی به جای سرمایه گذاری جهت افزایش ظرفیت کمی تولید به افزایش و تنوع بیشتر تولید محصولاتی که ۴۵ تا ۵۰ گرید تولید پتروشیمی ایران تاکنون است و میتواند خوراک اولیه صنایع تکمیلی پتروشیمی ایران را تامین نماید . تا کره جنوبی و … بعضی از حدود ۲۶۰ گرید از محصولات جهانی پتروشیمی تولیدی خود را که با خوراک اولیه حدود ۵۰ نوع محصولات اولیه پتروشیمی ایران و …. تولید میشوند را حتی به ۱۰ برابر قیمت خرید محصولات کم ارزش اقتصادی فعلی صنایع پتروشیمی ایران یا ….. به اسم تحریم به صنایع ما نمیفروشند .
افزایش ظرفیت کمی تولید فولاد خام ، افزایش ظرفیت محصولات با ارزش افزوده کم پتروشیمی ، … و عدم فروش فرآورده های پیشرفته صنعتی فولاد های آلیاژی زنگ نزن و …. عدم فروش بعضی از گرید های محصولات پیشرفته پتروشیمی به ایران عملا مسئولین محترم سالهای گذشته ایران با تصمیمات غلطی که گرفتند کمک به تحریم پذیری ظالمانه غربی ها
در خرید بعضی از محصولات پتروشیمی و …. ایران همچنین کمک به تحریم پذیری ظالمانه غربی ها در عدم فروش محصولات پیشرفته به ایران دانسته یا ندانسته نمودند .
امید است مجلس محترم در بررسی جزئیات برنامه همه جانبه توسعه هفتم از این دید یعنی کاهش امکانات تحریم پذیری ایران توسط کشورهای غربی به جای بیان آرزوها و یا قبیله ای فکر کردن ، رفع یک مشکل حوزه انتخابیه و …. به
طور اساسی برای پیشرفت همه جانبه واقعی کشور احکامی نظیر موارد زیر را تصویب و به دولت محترم جهت فراهم کردن امکانات اجرایی آن ابلاغ فرمایند.
۱-در سالهای اجرای برنامه هفتم دولت مجاز به صدور پروانه تاسیس یا افزایش ظرفیت کمی صنایع موجود پتروشیمی ایران نمیباشد . صدور مجوز توسعه واحدهای پتروشیمی موکول به افزایش مثلا ۵۰ گرید از محصولات پتروشیمی که در ایران تولید نمیشوند ، بنمایند .
زیرا خوراک اولیه چنین کارخانه پتروشیمی محصولات پتروشیمی موجود ایران خواهد بود و نیازی به واردات نمیباشد.
با تاسیس این واحد های جدید علاوه بر تامین نیاز داخلی به محصولات پیشرفته پتروشیمی و صادرات مازاد آن ارز آوری بیشتری خواهد داشت.
۲- در سالهای اجرای برنامه هفتم دولت محترم مجاز به صدور مجوز تاسیس یا توسعه کمی صنایع تولید فولاد ایران نمیباشد .
صدور مجوز برای توسعه کیفی فولاد مثلا تولید انواع گریدهای فولاد زنگ نزن و آلیاژهای مخصوص فولادی به عنوان مواد اولیه جهت تولید تجهیزات صنعتی ، محصولات خانگی ، بعضی از لوله های صنعتی و … که هم اکنون تعداد زیادی از صنایع کشور من الجمله صنایع دفاعی وابسته به واردات این نوع محصولات پیشرفته فولادی هستند که در طرح توجیهی احداث کارخانه جدید تولید چنین محصولات کیفی پیش بینی شده باشد .
مسئولین محترم دولت و نمایندگان محترم مجلس مسلما خواهند فرمود شعار دادن بس است راه رسیدن اجرای پیشنهادات در شرایط تحریمی را نشان دهید .
بر طبق نمودار زیر کشور چین سالهاست که بیش از ۵۰ درصد انواع گرید های فولاد زنگ نزن دنیا را تولید مینماید.
به عبارت دیگر متخصصین چینی در دو دهه اخیر توانستند چندین کارخانه تولید فولاد زنگ نزن را از صفر تا صد درصد طراحی ، ساخت ، راه اندازی و استمرار تولید را بدون نیاز به کارشناسان غربی اجرا نمایند .
سرمایه گذاری اولیه جهت احداث مجتمع فولاد مبارکه با پیش فروش نفت در سال های قبل انجام شد بهبود کیفیت مستمر و ازیاد تنوع سالانه تولیدات مجتمع فولاد مبارکه که به همت متخصصین والا مقام ایرانی پس از شروع به بهره برداری تاکنون انجام شده است از افتخارات هر ایرانی میباشد و این کارخانه با تنوع تولیدات آن در خاورمیانه بی نظیر است
وظیفه دولت ها و مجالس محترم ایجاد امکانات اولیه جهت تولید بیش از پیش کیفی جوانان تحصیلکرده کشور است .
شکل شماره ۲
جهت تامین سرمایه گذاری اولیه برای ایجاد کارخانه تولید انواع گریدهای فولاد زنگ نزن به ظرفیت سالانه حدود ۵۰۰ هزار تن در کنار آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس میتواند در مذاکرات مسئولین محترم طراز اول کشور با مسئولین محترم طراز اول چین و توافق کلی با پیش فروش حامل های انرژی ، سرمایه گذاری لازم برای تاسیس چنین کارخانه ای را بوجود آورند تا چینی ها برای طراحی ، ساخت تجهیزات ، راه اندازی و …. کارخانه ای به ظرفیت حدود ۵۰۰ هزار تن انواع گرید های زنگ نزن و آلیاژی مخصوص که ۲۰۰ هزار تن آن تولید محصولات طویل و ۳۰۰ هزار تن آن تولید محصولات تخت انواع گرید های فولاد زنگ نزن باشند .
در چند دهه اخیر کشورهای پیشرفته دنیا برای کاهش وزن ساختمان ها و سایر فعالیت های عمرانی ، افزایش بیشتر ایمنی آنها بخصوص در مقابل آتش سوزی و زلزله به جای کاربرد انواع گرید های فولاد های ساختمانی از محصولات طویل فولاد های زنگ نزن استفاده نموده و مینمایند. که در مقاله ای تحت عنوان :
(تجزیه و تحلیل روند تولید فولاد زنگ نزن دنیا تا اول سال ۲۰۲۳ و ضرورت تاسیس مجتمع فولاد زنگ نزن در ایران)
بیان شده است و از تکرار آن خودداری میگردد .
کسانی که از گذشته عبرت نمیگیرند محکوم به تکرار آن هستند امید است مجلسیان محترم از سرنوشت ۱۲ برنامه توسعه همه جانبه ایران عبرت گرفته قدم واقعی برای ایجاد توسعه همه جانبه کشور را بر خلاف مجالس قبلی بردارند انشالله .