فن بدل سیاستگذار برای تعدیل واردات زغالسنگ
در شرایطی که در ایران منابع و ذخایر غنی از زغالسنگ موجود است اما به دلیل عدم بهره‌برداری و استخراج بخشی عمده‌ای از آن، ایران در سال‌های اخیر تبدیل به واردکننده این محصول معدنی تبدیل شده است.
به گزارش معدن ۲۴، حالا سعید صمدی دبیر انجمن زغالسنگ ایران از آزادسازی صادرات زغالسنگ خبر داده است. اما از آنجا که قیمت زغالسنگ در بازارهای جهانی بسیار بالاتر از قیمت‌های داخلی بوده، بنابراین صادرات زغالسنگ به رشد سودآوری شرکت‌های زغال‌سنگی منجر خواهد شد و باید منتظر انعکاس مالی این خبر در گزارش‌های آتی این صنعت بود.
به طور کلی صنعت زغالسنگ از قدیمی‌‌‌ترین صنایع موجود در جهان است. این ماده پس از نفوذ و رسوب قرن‌‌‌ها مواد مختلف در لابه‌‌‌لای لایه‌‌‌های زمین فشرده و تشکیل شد.
براساس اطلاعات موجود، بخش اعظمی از ذخایر این ماده در ۲۵۰میلیون سال پیش به وجود آمده است. براساس معیارهای بین‌المللی، زغالسنگ جزو سوخت‌‌‌های تجدیدناپذیر است. در همین راستا از این ماده در برخی صنایع شیمیایی برای تولید گاز، کک، روغن، قطران و… استفاده می‌شود. در این راستا پای این صنعت به بازار بورس در سطح جهانی باز شد و بر معادلات بورس نیز اثرگذار بود؛ چرا که یکی از منابع اصلی قابل دسترس برای انرژی است.
از منظر بررسی اوضاع تولید، صنعت زغالسنگ به‌جز سال‌های ۱۳۹۶، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ با روند کم‌‌‌نوسانی روبه‌‌‌رو بوده است. با واکاوی داده‌‌‌ها می‌‌‌توان افزایش و رشد بزرگی را در سال ۱۳۹۶ به میزان ۱۱۷درصد مشاهده کرد. در حالی که طبق بیان مذکور، برای اولین بار عرضه سهام شرکت «کزغال» اثر غالبی در این رشد تولید داشته است. این در حالی است که در سال ۱۴۰۰ تولید این صنعت به میزان ۱۹درصد افت داشت.
برخلاف این روند، طبق آمار قابل برای سال ۱۴۰۱ رشد تولید ۴۳درصدی به وقوع پیوسته است که خبر خوبی برای این صنعت به حساب می‌‌‌آید. بر این اساس در سال گذشته سهم اعظم بخش زغالسنگ سهام «کزغال» با ۵۰درصد کل تولید آن بود. از سوی دیگر کمترین میزان سهم تولید سال ذکرشده مربوط به سهام «کشرق» بود. با این اوصاف «کزغال» نصف تولید صنعت زغالسنگ را ثبت کرده و بیشترین سهم از رشد ۴۳درصدی ۱۴۰۱ مربوط به آن است.
از منظر درآمدی در صنعت زغالسنگ فراز و فرودهای قابل‌‌‌توجهی طی بازه زمانی ۱۰ساله در داده‌‌‌های موجود مشاهده شده است. در این راستا کمترین میزان فروش در مدت ۱۰سال اخیر مربوط به سال ۱۳۹۲ به‌میزان ۵۹میلیارد و ۴۴۰میلیون تومان است. بیشترین میزان فروش هم در بازه مذکور به سال ۱۴۰۱ با ۴هزار و ۴۷۳میلیارد تومان مربوط می‌شود.
طبق بررسی صورت‌گرفته این صنعت در سال ۱۳۹۸ به جای رشد، ۱۸درصد کاهش فروش داشت. در ادامه با افزایش ۳۰۸درصدی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ماقبل خود میزان درآمد اسمی بسیار بالاتری را ثبت کرد. بر این اساس دومرتبه در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۸، صنعت مذکور رشد فروش یکساله بسیار بالایی داشته است؛ به این جهت که در تاریخ‌‌‌های یادشده به علت عرضه‌‌‌های اولیه و جهش نرخ ارز رقم رشد فروش برای این صنعت به ترتیب ۲۹۲ و ۳۰۸درصد بوده است. علاوه بر آن در سال ۱۴۰۰ به میزان ۲۷درصد رشد فروش داشته است. به این ترتیب در سال ۱۴۰۱ رشد آن به رقم ۵۷درصد رسید. به طور واضح این خبر خوبی برای صعنت زغالسنگ و سرمایه‌‌‌گذران آن بود؛ چرا که با وجود سرکوب قیمتی عجیب این صنعت نسبت به صنایع دیگر که روی هم رفته افزایش قیمت داشته‌‌‌اند، در سال ۱۴۰۱ رقم بالایی از فروش در مقایسه با سال گذشته رخ داد.