منشاء تعطیلی معادن زغالسنگ ایران
معدن۲۴: صنعت زغالسنگ در ایران حوزه ای ست که تقریبا دست نخورده و بکر به حساب میآید و با توجه به اینکه این ماده معدنی منبع حرارتی و انرژی در کشور محسوب نمی شود، برای ۵۰۰ سال آینده نیز ذخیره اکتشافی وجود دارد.
زغالسنگ یکی از مهمترین منابع تامین انرژی دنیا بوده و حدود ۹۵ درصد انرژی موردنیاز تولید سیمان، ۶۰ درصد برق و ۹۰ درصد فولاد دنیا به واسطه زغال سنگ تامین میشود که با توجه به شرایط موجود و مسائل زیست محیطی پیشبینی میشود که مصرف زغالسنگ تا سال ۲۰۵۰ افزایشی خواهد بود که ناشی از قیمت ارزان، فراوانی مناسب و رقابت اقتصادی قدرتهای نوظهور است.
چین با تولید سالانه ۹/ ۳ میلیارد تن زغال سنگ با اختلاف زیاد بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده دنیا بهحساب میآید و سه کشور هند، اندونزی و آمریکا با تولید ۷۵۷، ۵۶۳ و ۴۸۵ میلیون تن در ردههای بعدی قرار گرفتهاند.
در حال حاضربسیاری از معادن زغالسنگ ایران با بحران اقتصادی قیمت تمامشده مواجه هستند و نتیجه آن موجب تعطیلی یکسری از معادن شده و آمادهسازی معادن عملا صورت نمیگیرد و این نوع عملکرد طی یکی، دو سال آینده تاثیر خود را به صورت محسوس روی تولید خواهد گذاشت.
کارشناسان معتقدند در صورت ورود سرمایهگذار و بخش خصوصی میتوان برای توسعه معادن برنامهریزی کرد. واقعیشدن قیمت زغالسنگ با توجه به قیمتهای جهانی پیشنیاز هرگونه افزایش تولید و هر برنامه دیگری در صنعت زغالسنگ است و این موضوع نیاز به بازنگری دولت در رابطه با قیمتگذاری دارد.
از منظر ناظران با توجه به افزایش هزینهها در سالجاری که بخشی از آن ناشی از تورم و بخشی دیگر حاصل افزایش حقوق و دیگر مسائل است، اما با فرمول قیمتگذاری در بخش زغالسنگ، متاسفانه قیمت زغالسنگ نسبت به سال گذشته تغییر نکرده است.
سعید صمدی، دبیر انجمن زغالسنگ ایران در این باره می گوید: دولت اگر بخواهد در حوزه افزایش تولید زغال سنگ برنامهریزی انجام دهد مستلزم آن است که برای معادن زغال سنگ جذابیت ایجاد کند تا بخش خصوصی جهت سرمایهگذاری در این حوزه وارد شود.
به گفته او در حال حاضر تولیدکننده دولتی در حوزه زغال سنگ وجود ندارد و بخش خصوصی و تولیدکنندههای شبهدولتی در این عرصه فعال هستند. برای اینکه جذابیت ایجاد شود و بخش خصوصی حاضر به سرمایهگذاری در این صنعت شود باید قیمتگذاری منطقی باشد، اگر قیمت زغالسنگ با توجه به قیمتهای جهانی تعدیل شود قطعا سرمایهگذار و بخش خصوصی وارد کار میشوند و در آنصورت میتوان برای توسعه معادن برنامهریزی کرد.
صمدی قیمتگذاری را بزرگترین معضل صنعت زغال سنگ دانست و گفت: مهمترین چالشی که معادن زغال سنگ با آن دست و پنجه نرم میکنند و موجب افت تولید و تعطیلی معادن شده، موضوع قیمتگذاری است. در حال حاضر قیمت فولاد با فرمول قیمتگذاری جهانی تعیین میشود که قیمت داخلی آن بیشتر از قیمت صادراتی است؛ یا خودرو قیمت داخلی آن سه یا چهار برابر قیمتهای خارجی است اما در بخش زغالسنگ موضوع کاملا برعکس است. تمام تلاش ما این است که دولت، حاکمیت، مجلس و وزارتخانه به عنوان تصمیمگیرندههای کشور را قانع کنیم پای میز بیایند تا وضعیت این قیمتگذاری تکلیفی را روشن کنیم و یکبار برای همیشه قیمت زغالسنگ واقعی شود.