آنچه در یازدهمین دوره کنفرانس فولاد استیل پرایس گذشت/ از خلاهای سند راهبردی بخش معدن تا مزیت سنجی انتقال آب یا سنگ
معدن ۲۴:روز گذشته یکشنبه ۲۲ مهرماه یازدهمین دوره کنفرانس سالانه فولاد استیل پرایس در هتل المپیک تهران برگزار شد. در این رویداد تخصصی که با محوریت توسعه پایدار صادرات برگزار می شد، مدیران ارشد صنعت فولاد کشور به جوانب مختلفی از موانع صادراتی و چگونگی برطرف کردن آنها پرداختند.
در ابتدا وجیه‌اله جعفری معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت گفت: رشد ۱۳ درصدی برای این بخش در برنامه هفتم توسعه دیده شده که برای تحقق آن نیازمند یک برنامه راهبردی هستیم. حاکمیت و مجری باید یک تعریف یکسان از صنعت فولاد داشته باشند تا از مسیر اصلی منحرف نشویم.
وی از تشکیل یک شورای راهبردی با همکاری وزارت صمت خبر داد و گفت: وزارت صمت با تشکیل شورای هماهنگی درصدد به‌روزرسانی اطلاعات معدنی از اکتشاف تا استخراج است. سند راهبردی بخش معدن کشور با همکاری معاونت معدنی وزارت صمت، سازمان ایمیدرو و سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در حال تدوین است و ۱۷ راهبرد اصلی و ۷۰ کلان پروژه دارد.
جعفری ابراز کرد: اکتشاف، استخراج، بهره‌برداری، سرمایه‌گذاری، هوشمندسازی معادن و تحول دیجیتال برخی از راهبرد‌های این سند است. نبود اطلاعات و دسترسی به اطلاعات شفاف، یکی از چالش‌های موجود در این بخش است. مرکز داده‌های علوم زمین امروز احیا شده است که شورای هماهنگی این مرکز با ریاست وزیر صمت است.
در ادامه سید ابوتراب فاضل مدیرهامل هلدینگ توسعه صنایع و معادن غدیر ابراز کرد: ایران در سرانه مصرف رتبه ۱۹ را دارد در حالی‌که در تولید رتبه ۱۰ جهان را داراست؛ این موضوع نشان از ضعف تقاضای داخلی است. به دلیل سطح پایین رشد اقتصادی، به نظر می‌رسد در آینده نزدیک رشد مصرف سرانه فولاد در کشور به وقوع بپیوندد.
وی خاطر نشان کرد: بیش از نیمی از عرضه محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا تقاضا ندارد و بدون تقاضا می‌ماند؛ بر این اساس سیاست تسهیل‌گری در صادرات باید در دستور کار قرار گیرد.
لغو پیمان سپاری ارزی، یکسان‌سازی نرخ ارز و استقرار نظام نرخ ارز شناور از جمله اقداماتی است که در راستای اصلاح سیاست‌های ارزی باید در دستور کار قرار بگیرد.
همچنین مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان با اشاره به رتبه دوم فولاد در صادرات غیرنفتی کشور، گفت: سیاست‌های صادراتی کشور بیشتر تنبیهی است تا تشویقی؛ این در حالی است که صنعت فولاد با سهم ۵ درصدی در تولید ناخالص داخلی و تاثیرگذاری ۱۶ درصدی در بازار سرمایه، نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند.
امین ابراهیمی افزود: میزان مصرف داخلی کشورها نسبت به صادرات افزایش چشمگیری پیدا کرده است. پس از ورق، محصول میانی بیشترین صادرات جهانی را داشته است. پس از گندله سنگ آهن، بیشترین حجم صادرات متعلق به محصولات میانی است. امروز چین به دلیل کاهش تقاضای داخلی، از یک کشور مصرف‌کننده به یک کشور صادرکننده تبدیل شده است.
وی ادامه داد: بیشترین سهم صادرات غیرنفتی مربوط به صادرات پتروشیمی و پایه نفتی است و پس از آن صادرات زنجیره فولاد در رتبه دوم قرار دارد. با توجه به توانمندی صنعت فولاد کشور، امکان افزایش صادرات زنجیره فولاد به بیش از ۱۰ میلیارد دلار و کسب سهم بیش از ۲۵ درصدی از صادرات غیرنفتی فراهم می‌باشد.
سپس احسان دشتیانه مدیرعامل شرکت صبا فولاد خلیج فارس اظهار داشت: کاهش صادرات صنعت فولاد کشور به دلیل کاهش تولید و آن هم ناشی از ناترازی انرژی و سیاست‌های نادرست ارزی بوده است. اترازی انرژی، کمبود زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل، مازاد ظرفیت در تمامی حلقه‌های زنجیره فولاد به جز اکتشاف و استخراج سنگ‌آهن، مقررات و دستورالعمل‌های محدودکننده صادرات، عدم وجود متولی و سیاست‌گذار واحد در صنعت فولاد، جانمایی کارخانجات و طرح‌های زنجیره فولاد، تحولات منطقه‌ای و جهانی و تحریم‌های بین‌المللی، از چالش‌های صنعت فولاد ایران است.
او تصریح کرد: در کشور ترکیه با سیاست‌هایی چون معافیت‌های مالیاتی و کاهش هزینه‌های صادراتی، تولید صادرات محور تقویت می‌شود. اما در ایران با سیاست‌های ضدصادراتی جلوی صادرات گرفته می‌شود.
وی، تحولات بین‌المللی و کنترل دستوری قیمت‌ها را از مهم‌ترین مسائل امروز فولاد کشور عنوان کرد و گفت: در صورت ادامه این روند، در سال ۱۴۰۷ تولید فولاد به ۲۶ میلیون تن می‌رسد و راه برون‌رفت از این کاهش تولید، حل مشکل انرژی و صادرات است.
در نهایت محمد وحید شیخ زاده مدیرعامل شرکت مهندسی فکور صنعت تهران گفت: در صنعت بالادست فولاد، انتقال آب به واحدهای صنعتی اقتصادی‌تر از انتقال سنگ به کنار آب‌های آزاد است. درک مدیریتی صنعت فولاد در سه دهه گذشته به واسطه توسعه‌های انجام شده، افزایش یافته است.
وی گفت: در خاورمیانه تا سال ۲۰۲۶، افزون بر ۹۸ پروژه به ظرفیت ۹۲.۲ میلیون تن وارد مدار می‌شود که این مقدار در مقیاس جهانی ۶۰ میلیون تن به طور قطع و ۱۰۶ میلیون تن هم احتمالا وارد مدار خواهد شد.