شیوه نامه مستندسازی گزارشات اکتشافی بر اساس JORK

معدن۲۴: مستندسازی گزارشات اکتشافی بر اساس استاندارد JORC (The Joint Ore Reserves Committee Code) یکی از مهم‌ترین اصول در صنایع معدنی است که به‌ویژه در فرآیندهای اکتشاف و ارزیابی منابع معدنی و گزارش‌های مربوط به آن‌ها به‌کار می‌رود. این استاندارد برای اطمینان از شفافیت، صحت و دقت اطلاعات اکتشافی طراحی شده است و به‌ویژه در گزارش‌دهی به بازارهای مالی و سهام‌داران اهمیت زیادی دارد.

۱. مقدمه‌ای بر استاندارد JORC
استفاده از JORC در مستندسازی گزارش‌های اکتشافی برای منابع معدنی به‌منظور ارزیابی میزان ذخایر مواد معدنی و اعلام اطلاعات معتبر و قابل‌اطمینان در ارتباط با آن‌هاست. این استاندارد توسط کمیته‌ای بین‌المللی (JORC) در سال ۱۹۸۹ طراحی شد و هدف آن ایجاد شفافیت و استانداردهای مشترک در گزارش‌دهی است. با توجه به اینکه بسیاری از شرکت‌های معدنی گزارش‌های خود را به بازارهای بورس ارائه می‌دهند، این شیوه‌نامه به‌عنوان مبنای قابل‌اتکای ارزیابی منابع معدنی در دنیا به‌کار گرفته می‌شود.

۲. ارکان اصلی شیوه‌نامه JORC
شیوه‌نامه JORC بر اساس چهار رکن اصلی طراحی شده است که هرکدام تأکید خاصی بر جنبه‌های مختلف فرآیند مستندسازی اکتشاف و گزارش‌دهی دارند:

۱. استانداردهای گزارش‌دهی منابع معدنی (Resource Reporting):
این بخش از شیوه‌نامه، اصولی را برای گزارش‌دهی منابع معدنی مشخص می‌کند. در این بخش، بر اهمیت استفاده از اطلاعات معتبر، شفاف و به‌روز تأکید می‌شود. به‌ویژه تاکید می‌شود که باید هرگونه تخمین و ارزیابی منابع معدنی با استفاده از داده‌های دقیق و منابع معتبر اکتشافی انجام شود.

۲. نحوه برآورد و دسته‌بندی منابع (Classification of Resources):
در این بخش، منابع معدنی به سه دسته کلی Inferred, Indicated, و Measured تقسیم‌بندی می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها بر اساس دقت و سطح اطمینان داده‌های اکتشافی صورت می‌گیرد.
– Measured Resources: منابعی که با دقت بسیار بالا و از طریق حفاری‌ها و آزمایش‌های مختلف ارزیابی شده‌اند.
– Indicated Resources: منابعی که بر اساس داده‌های موجود ارزیابی شده‌اند، ولی سطح دقت کمتری دارند.
– Inferred Resources: منابعی که با استفاده از حدس و گمان و داده‌های غیرمستقیم تخمین زده می‌شوند.

۳. اصول فنی و روش‌شناسی:
این بخش از شیوه‌نامه به ارائه اصول و روش‌های علمی و فنی برای انجام عملیات اکتشافی اشاره دارد. مواردی مانند استفاده از تکنیک‌های به‌روز، دقت داده‌ها، تحلیل‌های آماری و زمین‌شناسی، و همچنین مدل‌سازی منابع معدنی در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۴. گزارش‌دهی اقتصادی و تجزیه و تحلیل:
یکی از جنبه‌های مهم گزارش‌های اکتشافی، ارزیابی اقتصادی است. این بخش به تعیین ارزش اقتصادی منابع معدنی از منظر بازار و تجزیه و تحلیل‌های اقتصادی می‌پردازد. همچنین باید به عواملی مانند هزینه‌های استخراج، قیمت جهانی مواد معدنی، و تقاضای بازار توجه ویژه‌ای شود.

۳. مراحل مستندسازی گزارش‌های اکتشافی مطابق با JORC
در مستندسازی گزارشات اکتشافی مطابق با شیوه‌نامه JORC، مراحل مختلفی وجود دارد که در زیر توضیح داده شده‌اند:

۱. جمع‌آوری داده‌ها:
اولین گام در مستندسازی گزارش اکتشافی، جمع‌آوری اطلاعات اکتشافی دقیق و قابل‌اطمینان است. این داده‌ها شامل آزمایش‌های زمین‌شناسی، حفاری‌ها، نمونه‌برداری‌ها، اندازه‌گیری‌ها و مدل‌سازی‌های آماری است. این داده‌ها باید از روش‌های علمی معتبر و تجهیزات دقیق به‌دست آید تا کیفیت آن‌ها قابل‌تأیید باشد.

۲. دسته‌بندی منابع معدنی:
در این مرحله، منابع معدنی بر اساس سطح اطمینان و دقت داده‌ها دسته‌بندی می‌شوند. این دسته‌بندی (Inferred, Indicated, Measured) به‌طور دقیق و با توجه به استانداردهای JORC انجام می‌شود.

۳. مدل‌سازی منابع:
با استفاده از داده‌های اکتشافی، منابع معدنی مدل‌سازی می‌شوند. در این بخش، از تکنیک‌های زمین‌شناسی و آماری برای ساخت مدل‌های سه‌بعدی استفاده می‌شود که می‌تواند دقیق‌ترین تصویر از شکل و حجم ذخایر معدنی را ارائه دهد.

۴. ارزیابی اقتصادی:
بعد از مدل‌سازی منابع، باید ارزیابی‌های اقتصادی انجام شود. این ارزیابی‌ها شامل پیش‌بینی هزینه‌ها، درآمدها و سوددهی استخراج منابع معدنی است. در این مرحله، اطلاعات مربوط به قیمت‌های جهانی مواد معدنی، هزینه‌های استخراج، حمل‌ونقل و زیرساخت‌ها لحاظ می‌شود.

۵. گزارش‌دهی به‌صورت شفاف و مستند:
پس از انجام مراحل مختلف، گزارش اکتشافی باید به‌صورت شفاف، دقیق و قابل‌درک برای سهام‌داران، نهادهای نظارتی و بازارهای مالی ارائه شود. این گزارش باید حاوی تمامی اطلاعات مربوط به تخمین منابع، ارزیابی اقتصادی، روش‌های اکتشافی و محدودیت‌ها و فرضیات استفاده‌شده در مدل‌ها باشد.

۶. تأکید بر شفافیت و صحت داده‌ها:
در نهایت، گزارش‌های اکتشافی باید به‌طور شفاف و با استناد به داده‌های معتبر و قابل‌اعتماد مستند شوند. هرگونه محدودیت، فرضیات یا عدم‌قطعیت در ارزیابی‌ها باید در گزارش ذکر شود تا تصمیم‌گیرندگان اطلاعات صحیح و واضحی در دست داشته باشند.

۴. نکات مهم در مستندسازی گزارشات اکتشافی بر اساس JORC
– دقت در مدل‌سازی: مدل‌سازی منابع باید با دقت بالا انجام شود، به‌طوری که تمامی متغیرهای محیطی و زمین‌شناسی به‌طور دقیق شبیه‌سازی شود.
– شواهد معتبر: تمامی داده‌ها و اطلاعات باید از منابع معتبر و با دقت بالا تهیه شوند تا اعتبار گزارش حفظ شود.
– رعایت اصول اخلاقی و شفافیت: رعایت اصول اخلاقی در گزارش‌دهی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نباید هیچ‌گونه دستکاری در داده‌ها یا اطلاعات انجام شود.
– انطباق با استانداردهای بین‌المللی: گزارش‌ها باید مطابق با استانداردهای جهانی تهیه شوند تا قابلیت مقایسه و اعتبار بین‌المللی داشته باشند.

۵. نتیجه‌گیری
شیوه‌نامه JORC یکی از مهم‌ترین ابزارها در صنعت معدن است که به‌ویژه برای گزارش‌دهی منابع معدنی و ارزیابی دقیق آن‌ها ضروری است. این شیوه‌نامه با ایجاد استانداردهای مشخص برای مستندسازی، کمک می‌کند تا گزارش‌های اکتشافی به‌طور شفاف، دقیق و معتبر تهیه شوند. در نهایت، رعایت اصول JORC نه‌تنها به اطمینان از درستی اطلاعات کمک می‌کند، بلکه موجب ایجاد شفافیت در بازارهای مالی و جذب اعتماد سهام‌داران و سرمایه‌گذاران خواهد شد.