قرارداد معدنی آمریکا و اوکراین: آنچه می‌دانیم و آنچه نمی‌دانیم
معدن۲۴:در تاریخ ۱ مه ۲۰۲۵، ایالات متحده و اوکراین توافقی تاریخی را امضا کردند که نه‌تنها راه را برای بازسازی این کشور جنگ‌زده هموار می‌کند، بلکه به شرکت‌های آمریکایی امکان دسترسی به منابع معدنی استراتژیک اوکراین را می‌دهد. این قرارداد، نتیجه‌ی ماه‌ها مذاکره و بازنگری در پیشنهادهای قبلی است که پیش‌تر به دلیل اختلاف بر سر حاکمیت منابع و شرایط بازپرداخت شکست خورده بودند.
آنچه می‌دانیم: محورهای روشن توافق
صندوق مشترک بازسازی:
یک صندوق مالی مشترک برای سرمایه‌گذاری در بازسازی زیرساخت‌های ویران‌شده اوکراین ایجاد می‌شود. منابع این صندوق عمدتاً از پروژه‌های معدنی، نفتی و گازی تأمین خواهد شد.
دسترسی به منابع حیاتی:
آمریکا به ذخایر لیتیوم، نیکل، کبالت و خاک‌های کمیاب اوکراین — که برای صنایع AI، انرژی‌های نو و دفاعی اهمیت دارند — دسترسی پیدا می‌کند.
بدون بدهی بابت کمک‌های گذشته:
بر خلاف نگرانی‌های اولیه، اوکراین بابت کمک‌های نظامی گذشته (از زمان تهاجم روسیه در ۲۰۲۲) هیچ‌گونه تعهد بازپرداختی به آمریکا ندارد.
حاکمیت بر منابع محفوظ می‌ماند:
اوکراین به‌صراحت تأکید کرده که حاکمیت کامل بر منابع طبیعی‌اش حفظ خواهد شد. معاون نخست‌وزیر اوکراین اعلام کرده: «این دولت اوکراین است که تصمیم می‌گیرد چه چیزی، کجا و چگونه استخراج شود.»
چرخش استراتژیک آمریکا:
این توافق نشانه‌ای از عبور آمریکا از کمک‌های صرفاً بشردوستانه به‌سمت مشارکت اقتصادی بلندمدت و پایدار با اوکراین است — هم‌راستا با منافع استراتژیک واشنگتن در اروپا.
آنچه نمی‌دانیم: ابهامات و نکات پنهان قرارداد
میزان واقعی سهم شرکت‌های آمریکایی:
هنوز مشخص نیست که در عمل چه درصدی از پروژه‌های معدنی به شرکت‌های آمریکایی واگذار خواهد شد و چه مکانیسمی برای تعیین این سهم وجود دارد.
ضمانت‌های زیست‌محیطی و نظارتی:
استخراج منابع معدنی در اوکراین ممکن است با مخاطرات زیست‌محیطی همراه باشد. هنوز اطلاعات دقیقی از چارچوب‌های نظارتی یا تعهدات شرکت‌ها به توسعه پایدار منتشر نشده است.
سهم اوکراین از سود اقتصادی:
اینکه چه میزان از درآمد حاصل از پروژه‌های مشترک به خزانه دولت اوکراین اختصاص خواهد یافت، به‌صورت شفاف بیان نشده — و ممکن است موجب نگرانی‌هایی در داخل این کشور شود.
نقش چین و واکنش‌های آتی:
چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده خاک‌های کمیاب در جهان، احتمالاً این توافق را تلاشی از سوی آمریکا برای شکستن انحصار تکنولوژیک شرق تلقی می‌کند. اما هنوز واکنشی رسمی از پکن منتشر نشده است.
میزان استقبال داخلی در اوکراین:
با وجود تأکید بر حاکمیت ملی، واگذاری هرگونه امتیاز به شرکت‌های خارجی ممکن است حساسیت‌های افکار عمومی، به‌ویژه در میان احزاب ملی‌گرا، را برانگیزد.
در پایان : قرارداد یا اتحاد راهبردی؟
توافق اخیر را نمی‌توان صرفاً یک قرارداد اقتصادی دانست. این سند، نماد اتحاد ژئوپلیتیکی تازه‌ای است که هدف آن بازسازی اوکراین، کاهش نفوذ روسیه، و مقابله با انحصار چین در زنجیره تأمین مواد استراتژیک است.
از نگاه آمریکا، این توافق ترکیبی است از سود اقتصادی، تضمین امنیتی، و سرمایه‌گذاری ژئوپلیتیکی.
از نگاه اوکراین، این توافق فرصتی برای بازسازی ملی بدون بدهی خارجی است — به شرط آنکه کنترل منابع و شفافیت کامل حفظ شود.
اولین کنفرانس بین‌المللی طلا، نقره و مس در خاورمیانه
تهران، ۲۷ خرداد ۱۴۰۴
https://t.me/steelprice