مدیرعامل شرکت تهیه و تولید:
لزوم حرکت از اقتصاد منبع‌محور به دانش‌بنیان/ “ضریب پیچیدگی” فلزات در کشورمان بسیار پایین است/اولویت ایمپاسکو سرمایه‌گذاری در فلزات گرانبها مانند طلا و مس و عناصر نادر خاکی است/ ورود عربستان به معادن فول مکانیزه، رباتیک و دیجیتال
معدن۲۴ – مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) گفت: در حالی که در همسایگی ما در کشوری نظیر عربستان، معادن فول مکانیزه شده و با ربات به استخراج مواد معدنی می‌پردازند و وارد معدنکاری دیجیتال شده‌اند، اما فناوری‌های استخراج در کشورمان متعلق به ۵۰ سال پیش است. تولید محصولات رقابتی و با ارزش افزوده بالا نیاز به معدن کاری با دانش روز دارد و این مهم جز با تعامل با دیگر کشورها برای در اختیار گرفتن دانش روز و فناوری‌های نوین محقق نمی‌شود.
“تورج زارع” از جمله مدیران با دانش، دلسوز، توسعه‌طلب و تحول‌گرا در کشور است. مدیری که هر کجا به فعالیت پرداخته، منشا تحولات اساسی شده و ضمن تلاش برای به کارگیری بهترین نیروها در کنار دانش روز و تجهیزات نوین، توجه به فرهنگ‌ها و مسئولیت‌های اجتماعی برای توسعه مناطق را نیز در نظر داشته است.
پس از چند ماه حضور در راس شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، در گفت‌وگویی اختصاصی با این مدیر توانمند و نام آشنای بخش معدن و صنایع معدنی ایران همکلام شدیم که در ادامه می‌خوانید.
“تورج زارع” در گفت‌وگوی اختصاصی با سایت خبری تحلیلی معدن ۲۴ با اشاره به اصطلاح “ضریب پیچیدگی فلزات” در جهان که ضریبی بین منفی ۲.۵ تا مثبت ۲.۵ است، اظهار داشت: این ضریب در حقیقت بیان کننده ارزش افزوده محصولاتی است که در زنجیره تولید شده و صادر می‌شود؛ به عنوان مثال در زنجیره آلومینیوم ارزش صادراتی محصولاتی که در کشورمان تولید می‌شود سه‌هزار دلار در تن است. این ضریب در چین پنج‌هزار دلار در هر تن اما در کشوری نظیر آلمان ۲۳ هزار دلار بر تن است.
وی یادآور شد: آنچه در نهایت در زنجیره آلومینیوم در کشورمان صادر می‌شود، شمش آلومینیوم است. اما آلمانی‌ها این محصول را در بدنه هواپیما، گوشی تلفن همراه و سایر قطعات با حجم کم و ارزش بالا استفاده می‌کنند و این کار را با دانش و خرد انجام می‌دهند. ما نیز باید بتوانیم اقتصاد خود را از منبع محور و انرژی‌محور به دانش محور و دانش بنیان تبدیل کرده و محصولات پیشرفته تولید کنیم.
** لزوم افزایش “ضریب پیچیدگی” فلزات
زارع ادامه داد: در شرکت تهیه و تولید که ساختاری اکتشافی دارد و در حقیقت به دنبال تهیه و تولید مواد اولیه است، تلاش می‌شود در زمینه بهره‌وری آب، انرژی و منابع، همچنین راندمان تبدیل خاک به محصول به استانداردهای جهانی نزدیک شویم.
وی با بیان اینکه در این شرکت اکتشاف خودش یک توسعه پایدار است، تاکید کرد: شناخت منابع معدنی که در این شرکت دنبال می‌شود، به کشورمان قدرت خواهد داد و اکنون در تلاشیم علاوه بر به‌کارگیری سرمایه دولتی، سرمایه‌های بخش خصوصی را نیز به این مهم وارد کنیم.
مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران خاطرنشان کرد: شرکت تهیه و تولید تجربه بسیار خوبی داشته و سازوکاری برای اکتشافات دارد. حال در تلاشیم تا با ورود هرچه بیشتر سرمایه‌های بخش خصوصی بتوانیم پروانه‌های اکتشاف را به معدن تبدیل کنیم پس از آن تلاش خواهیم کرد که معادن در اختیار سرمایه‌گذاران قرار بگیرد تا کارخانه بسازند؛ امری که در سرب و روی مهدی آباد، تیتانیوم کهنوج و سایر نقاط به فعلیت درآمده و اکنون شاهد تولید کنسانتره سرب و روی و دیگر محصولات در این کارخانجات هستیم.
وی با بیان اینکه ما هنوز در ابتدای زنجیره هستیم، گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت باید فکر کند که چگونه ضریب پیچیدگی فلزاتی نظیر روی، سرب، آلومینیوم و غیره که صادر می‌‌شوند را افزایش داده و با فراوری و به کارگیری دانش، به قطعات خاص، های‌تک و با ارزش افزوده بالا برسیم.
زارع ادامه داد: اکنون استراتژی اصلی ما در شرکت تهیه و تولید، فلزاتی نظیر مس، طلا، آلومینیوم، فولاد و غیره است. همچنین در کنار آن عناصری همچون لیتیم، شورابه‌ها، عناصر نادر خاکی و غیره را دنبال می‌کنیم.
وی یادآور شد: در عناصر نادر خاکی هنوز منبعی که بتواند در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد، نداریم. رتبه بالایی در مس داریم، در فولاد کشور شماره ۱۰ جهان هستیم و در آلومینیوم نیز جزو ۳۰ کشور برتر رتبه‌بندی می‌شویم، اما چنین رتبه‌ای در عناصر نادر خاکی نداریم.
زارع اضافه کرد: پتانسیل شرکت تهیه و تولید بسیار بالاست، نقطه آغاز فعالیت‌های معدنی در کشور محسوب می‌شود و باید گفت بخش زیادی از توسعه معادن در کشور در این شرکت پایه گذاری می‌شود.
** چالش‌ها و مشکلات
وی در ادامه با اشاره به برخی چالش‌ها و مشکلات در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران گفت: یکی از مهمترین مشکلات ما، موضوع صدور مجوزهاست به طوری که برای گرفتن پروانه اکتشاف باید به اخذ مجوز از هشت ارگان از جمله سازمان منابع طبیعی، محیط زیست، گردشگری، سازمان انرژی اتمی و غیره بپردازیم.
وی با بیان اینکه گاهی مخالفت‌ها با فعالیت‌های معدنی درست نیست، یادآور شد: ۷۰ تا ۸۰ درصد فعالیت‌های ما با مخالفت سازمان منابع طبیعی روبرو و سبب طرح موضوع در ماده ۱۴ می‌شود؛ امری که انرژی زیادی از ما به ویژه در مقوله منابع انسانی می‌‌گیرد و در نهایت نیمی از آن یعنی حدود ۴۰ درصد کار محقق می‌شود؛ به عبارتی هم هزینه فرصت از دست رفته دارد و هم انرژی زیادی هدر می‌رود.
وی، سیستم حفاری و ماشین آلات را از دیگر مشکلات در این شرکت برشمرد و گفت: امروز نیازمند نیروی انسانی کارا و با دانش در حوزه معدن در کشور هستیم. امروز در زمینه فناوری‌های حوزه حفاری، ژئوفیزیک، حفاری عمیق و غیره از دانش روز جهان عقب هستیم و در حالی که این‌روزها بسیاری مواد معدنی در جهان حاصل حفاری‌های عمیق است اما هنوز در کشورمان معدنی عمیق آماده ارائه به جهان نداریم.
وی یادآور شد: در حالی که در کشوری نظیر عربستان شاهد فعالیت معادن فول‌مکانیزه با استفاده از ربات‌ها هستیم، اما در مقابل شیوه استخراج در بسیاری معادن کشورمان متعلق به نیم قرن قبل دارد که هزینه‌های ما را بسیار افزایش داده است.
مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران اظهارداشت: وزارت صمت و دولت چهاردهم در تلاش برای تسهیل‌گری در این بخش هستند. ما در موضوع معدنکاری عمیق فعالیتی نداشته‌ایم و باید دانش آن را از خارج از کشور وارد کنیم که نیاز به دانش فنی و روز دارد و در غیر این صورت محصول ما رقابتی نمی‌شود؛ لذا باید با دانش و به روز‌رسانی آن محصولاتی تولید کنیم که ارزش افزوده بالایی داشته و قابل رقابت در سطح جهان باشد و این مهم جز با تعامل با جهان محقق نمی‌شود.
وی ادامه داد: بخشی از این مساله مربوط به دانش داخلی و لزوم ارائه آموزش به نیروی انسانی است و بخش دیگر به شایسته سالاری برمی‌گردد. ما در استفاده از دانش روز جهان ضعیف عمل کرده‌ایم و بر این اساس معدن کاری ما از جهان عقب افتاده است؛ این در حالیست که کشوری نظیر عربستان سعودی وارد معدنکاری دیجیتال شده است.
زارع اظهار داشت: معدن کاری از ابتدا تا انتهای فعالیت با مسائل انسانی، اجتماعی و فرهنگ‌ها سر و کار دارد، لذا “مسئولیت اجتماعی” نیز موضوع بسیار مهمی است که باید به آن فکر کرده، برنامه داشته و درست رفتار کنیم؛ لذا معدنکاری دانش اجتماعی گسترده نیاز دارد.
وی با تاکید بر اینکه سرآمد همه نکات نحوه رفتار با نیروی انسانی است، تصریح کرد: مدیر ابتدا باید قلب نیروهایش را جذب کرده و به دست بیاورد و آن وقت است که موفقیت و تحول ایجاد می‌شود به عبارتی هنر مدیر این است که انگیزه و خواستن را در نیروی انسانی ایجاد کند.
اولین کنفرانس بین‌المللی طلا، نقره و مس در خاورمیانه
تهران، ۲۷ خرداد ۱۴۰۴
۰۲۱۸۸۹۹۴۶۸۵/ ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸
با ما همراه باشید