درباره مکانیسم ماشه
معدن ۲۴:فرآیند موسوم به snapback یا مکانیسم ماشه به فرآیندی اطلاق میشود که طی آن برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ از نظر حقوقی و اجرایی به طور کامل لغو شده و در عوض همه قطعنامههایی که در فرآیند برجام لغو شده بود دوباره به فاز اجرایی باز میگردند. اجرای قطعنامههای شورای امنیت برای همه کشورها الزامآور است. بخشی از مفاد این قطعنامهها را با هم مرور میکنیم:
الزام به تعلیق کلیه فرآیندهای مرتبط با غنیسازی اورانیوم در ایران
الزام به توقف کلیه فعالیتهای مرتبط با ساخت موشکهای بالستیک در ایران
اجازه به کشورها برای بازرسی همه محمولههای دریایی، هوایی و زمینی که از مبدأ ایران یا به مقصد ایران جابجا میشوند. کشورها میتوانند در آبهای آزاد هم دست به بازرسی کشتیهای مرتبط با ایران بزنند.
هرگونه معامله جنگنده، بالگرد، تانک، خودروهای زرهی، توپخانه، ناو جنگی و موشک با ایران ممنوع شده است.
تحریم تعدادی از بانکهای ایران، صنعت کشتیرانی و ایجاد محدودیتهای کلی بر فعالیتهای بانکی، بیمهای یا تأمین اعتبارات مرتبط با ایران
تعدادی از شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران یا مرتبط با برنامه موشکی ایران تحریم شده است.
صادرات برخی اقلام با استفاده دوگانه به ایران ممنوع شده است.
با فعال شدن مکانیسم ماشه علاوه بر بازگشت قطعنامههای شورای امنیت، تحریمهای اتحادیه اروپا در موضوع هستهای که بعد از برجام همچنان تعلیق شده باقی مانده هم بازمیگردند. برخلاف تصور برخی افراد که مکانیسم ماشه را مهم نمیدانند، لغو رسمی برجام، هم تبعات سیاسی و حقوقی مهمی دارد هم محدودیتهای جدی در عرصه فعالیتهای نظامی برای ایران ایجاد میکند و هم بر اقتصاد ایران تأثیر میگذارد. البته لازم به ذکر است که برخلاف آنچه برخی عوام از نام این مکانیسم برداشت میکنند، طی شدن فرآیندهای این مکانیسم به طور مستقیم ربطی به حمله نظامی به ایران ندارد اما به هر حال میتواند به حملات نظامیِ بیشتر مشروعیت بدهد. /کاوش