اهمیت نهادهای بین المللی ارزش گذاری معادن و جایگاه آن در ایران

یادداشتی از سمیه تیموری

معدن ۲۴:ارزش‌گذاری معادن، یکی از ارکان بنیادین توسعه اقتصادی کشورهایی است که منابع زیرزمینی بخش قابل‌توجهی از دارایی‌های ملی آن‌ها را تشکیل می‌دهد. در سطح جهانی، این فرآیند تحت نظارت استانداردهای بین‌المللی نظیر JORC (استرالیا)، NI 43-101 (کانادا) و SAMREC (آفریقای جنوبی) انجام می‌شود که چارچوب‌های فنی، مالی و حقوقی دقیقی را برای ارزیابی ذخایر معدنی تعریف کرده‌اند. هدف این نهادها، ایجاد شفافیت، افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و فراهم‌سازی بسترهای امن برای توسعه پروژه‌های معدنی است.

در ایران، اگرچه سازمان‌هایی همچون وزارت صمت، سازمان نظام مهندسی معدن و سازمان زمین‌شناسی کشور در ساختار فنی و قانونی بخش معدن نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما نبود یک نهاد تخصصی، مستقل و هم‌راستا با استانداردهای جهانی در حوزه ارزش‌گذاری، همواره یکی از چالش‌های اصلی سرمایه‌گذاری در بخش معدن بوده است. ساختارهای موجود اغلب نگاه اجرایی و نظارتی دارند و کمتر بر تحلیل مالی و اقتصادی پروژه‌ها تمرکز می‌کنند؛ به‌همین دلیل شکاف جدی میان واقعیت‌های بازار و توانمندی‌های مهندسی در کشور وجود دارد.

در چنین بستری، مؤسسه ارزش‌گذاری منابع معدنی ومدام با رویکردی نوین و تخصص‌محور، گام مؤثری برای پر کردن این خلأ نهادی برداشته است. ومدام به‌عنوان یک نهاد مستقل و غیردولتی، نه‌تنها چارچوب‌های فنی ارزش‌گذاری را به‌روز و منطبق بر استانداردهای بین‌المللی تدوین کرده، بلکه توانسته با تشکیل تیم‌هایی متشکل از متخصصان حوزه معدن، تحلیلگران مالی، اقتصاددانان و کارشناسان ریسک، فرآیند ارزش‌گذاری را به سطحی حرفه‌ای و بین‌المللی ارتقاء دهد.

مزیت کلیدی مؤسسه ومدام در استقلال عملیاتی و علمی آن نهفته است؛ ویژگی‌ای که باعث شده این نهاد فراتر از ساختارهای سنتی داخلی عمل کرده و نقش داوری قابل‌اعتمادی برای بانک‌ها، سرمایه‌گذاران، شرکت‌های معدنی و بازار سرمایه ایفا کند. برخلاف برخی نهادهای وابسته که درگیر تعارض منافع یا ساختارهای بروکراتیک هستند، ومدام بر شفافیت، دقت، بی‌طرفی و تحلیل اقتصادی بلندمدت تأکید دارد.

اهمیت نهادهایی مانند ومدام در شرایطی که کشور نیازمند جذب سرمایه برای توسعه معادن، ارتقاء بهره‌وری، افزایش صادرات مواد معدنی فرآوری‌شده و کاهش وابستگی به فروش خام است، دوچندان می‌شود. این مؤسسه با ارزش‌گذاری واقعی و قابل دفاع پروژه‌ها، مسیر ورود سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی را تسهیل می‌کند و با استانداردسازی داده‌ها، به کاهش ریسک اقتصادی پروژه‌ها و تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر کمک می‌رساند. ومدام نه‌تنها یک نهاد ارزش‌گذار، بلکه نماد گذار به مرحله‌ای پیشرفته‌تر از حکمرانی معدن در ایران است. جایگاهی که در آن علم، اقتصاد و سیاست‌گذاری دست در دست هم، آینده‌ای پایدارتر و شفاف‌تر را برای منابع ملی رقم می‌زنند.