سهم ۲.۵ درصدی ایران از ذخایر و ۰.۴ درصدی از تجارت جهانی مس/ «کم کاری» در حوزه فرآوری در کشور مشهود است
معدن۲۴- استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس و عضو غیر موظف هیئت مدیره هلدینگ صدرتامین با اشاره به سهم چهار دهم درصدی ایران از تجارت میان‌زنجیره‌ای مس، گفت: استراتژی ما در مس به گونه‌ای بوده که شاهد توسعه پایین دست با هدف به دست آوردن سهمی از تجارت پایین دست آن نبودیم، در حالی که کشوری نظیر آلمان بدون وجود ذخایر مس بخش مهمی از ارزش افزوده مس در تجارت جهانی را در اختیار دارد .
شاهوردی در گفت‌وگو با سایت خبری- تحلیلی معدن ۲۴ با اشاره به در پیش بودن نخستین کنفرانس طلا، مس و نقره افزود: یکی از نخستین شاخص‌ها در موضوع توسعه یافتگی منابع معدنی این است که بدانیم چند درصد تجارت جهانی این مواد و محصولات در اختیار کشورمان است؟
وی گفت: تخمین زده می‌شود بین ۴ تا ۶ درصد ارزش معادن جهان به صورت بالقوه در اختیار ایران باشد، اما در موادی همچون مس، سرب و روی در عمل سهم ما از تجارت جهانی حتی از سهم میزان جمعیت مان نیز کمتر است؛ به عبارتی ایران حدود یک درصد جمعیت جهان را در اختیار دارد اما سهم ما در تجارت مواد و محصولات یاد شده حتی از این میزان نیز کمتر است که نشان می‌دهد و در حوزه فراوری مواد معدنی به شدت «کم‌کاری» شده است.
شاهوردی خاطرنشان‌کرد: با اینکه صنعتِ معدن و صنعت فراوری و استحصال انرژی بر هستند، به دلیل اینکه در کشورمان هم انرژی و هم مواد اولیه لازم را در اختیار داشتیم باید عملاً سهم بیشتری از تجارت جهانی آنها را می‌داشتیم، اما در همه موارد عقب هستیم که نشان‌دهنده کم کاری هم در لایه سیاستگذاری هم اجرا است.
وی اضافه کرد: این وضعیت در مس، طلا و نقره هنوز بدتر است چرا که مس و طلا نه تنها فلزات پایه و اساسی هستند، بلکه فلزات رو به آینده نیز محسوب می‌شوند و بازار اتی ان ها با ریسک کاهش رو به روبرو نیست
سهم ۴دهم درصدی ایران از تجارت میان‌زنجیره‌ای مس
این استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس خاطرنشان کرد: ارزش تجارت میان زنجیره‌ای مس در جهان بیش از ۱۶۲ میلیارد دلار است، اما سهم ایران از کل تجارت آن فقط ۴ دهم درصد است، این در حالیست که سهم ایران از ذخایر جهانی ۲.۴ درصد است.
وی با بیان اینکه در طلا نیز وضعیت‌مان بهتر از مس نیست، گفت: اگر به دنبال توسعه صنعت مبتنی بر کاربرد این فلزات هستیم باید سهم مان را از تجارت جهانی دست‌کم متناسب با سهم‌مان از ذخایر برسانیم. امری که به ما یک مسیر توسعه نشان خواهد داد.
عضو غیر موظف هیئت مدیره هلدینگ صدرتامین اضافه‌کرد: همچنین باید دید چه مقدار از آن به عنوان ماده خام فروخته شده یا چقدر ارزش افزوده در آن ایجاد شده است؟
وی با اشاره به اینکه ذات طلا طوری است که پشتوانه اقتصادی محسوب شده و عمدتا به عنوان فلز قیمتی استفاده می‌شود، اظهار داشت: در مقابل مس وارد فرآیند ارزش افزوده می‌شود و می‌توان ارزش آن را از ماده خام ۸ تا ۱۰ هزار دلاری در هر تن، با ایجاد ارزش افزوده به ۵۰ تا ۶۰ هزار دلار در هر تن رسانید.
شاهوردی خاطرنشان‌کرد: گرچه در مس سهم ۴ دهم درصدی در جهان داریم، اما در نهایت در مقطعی از زمان کنسانتره، و مس کاتدی تولید کرده و آنها را صادر کرده‌ایم، لذا در موضوع ارزش افزوده زنجیره مس بسیار عقب هستیم.
صادرات مس کاتدی، خام فروشی نسل بعدی است
وی گفت: در حالی که سالیانه بیش از ۳۰۰هزار تن مس کاتدی در کشور تولید می‌شود، دست‌کم ۱۵۰ هزار تن آن صادر شده که بگونه ای دیگر خام فروشی نسل بعدی است و تقریبا بخش ناچیزی از آن به محصول کیفی تبدیل می‌شود.
این استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس بیان داشت: این در حالی است که هزینه تولید کاتد مس به ویژه با توجه به حجم سرمایه گذاری و استفاده از انرژی به مراتب بیشتر از هزینه‌های مترتب بر مراحل پیش از ان است و از این مرحله به بعد تنها توانمندی، فناوری و دانش لازم می تواند به تولید محصول با ارزش افزوده منجر شود که فقدان آن در مقیاس صنعتی در کشور آشکار است.
وی افزود: در کشور بین ۹۰۰ هزار تا یک میلیون تن به صورت بالقوه ظرفیت تولید صنایع پایین دست به ویژه صنعت سیم و کابل وجود دارد که با ۲۰ تا ۲۵ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند.
شاهوردی اظهار داشت: همچنین ایران تقریبا هیچ سهمی از بازار بزرگ منطقه‌ای خاورمیانه ندارد، این در حالی است که کشورهایی نظیر ژاپن و آلمان چیزی به نام معدن مس در اختیار ندارند یا به مقدار اندک دارند، اما سهم بالایی در بازار محصولات مسی دارند.
وی یادآور شد: در همه سال‌های گذشته استراتژی ما در مس به گونه‌ای بوده که در نهایت به تولید محصول «مس خام» ختم شده است، چرا که تکنولوژی لازم برای تولید محصولات با ارزش افزوده بالا در واحدهای پایین دست ما وجود نداشته است. البته بدیهی است برای شرکتی ملی مس، تولید مس کاتدی و صادرات آن بسیار سهل‌الوصول تر است و مستقیما ارزآورتر برای خود این شرکت بوده است؛ همه اینها سبب شده تا در حکمرانی کلی زنجیره مس، توسعه پایین دست را شاهد نباشیم.
** وضعیت طلا و نقره
عضو غیر موظف هیئت مدیره هلدینگ صدرتامین همچنین با اشاره به طلا و نقره، گفت: ماهیت و ذات طلا اقتصادی است، در این عرصه ورود دیرهنگام داشته ایم و به اندازه کافی توسعه پیدا نکردیم.
وی ادامه داد: امروز توسعه تولید طلا به سمت توسعه واحدهای خیلی کوچک رفته است؛ به عبارتی هر کس که توانایی داشته، معدنی کوچک را در اختیار گرفته و در آن سرمایه گذاری کرده است.
شاهوردی اظهار داشت: نقره نیز در این میان، یک حالت بینابینی بین طلا و مس دارد؛ معمولا این فلز به عنوان محصول جانبی و همراه با دیگر فلزات از جمله طلا، مس و سرب استحصال می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تنها واحد تولیدی مستقیم نقره و نه به عنوان محصول کشور با سرمایه گذاری تاصیکو در مراحل احداث است، هرچند در تفتان، نقره به عنوان فلز همراه طلا در تاصیکو استحصال می‌شود.
شاهوردی با تقدیر از برگزاری نخستین کنفرانس طلا، نقره و مس در کشور به همت استیل پرایس و سایت معدن۲۴، ابراز امیدواری کرد برگزاری این قبیل همایش‌ها سبب شود تا شاهد استقبال خوبی از سوی شرکت‌های بزرگ از این سه فلز اساسی باشیم.
پایان خبر///////
اولین کنفرانس بین‌المللی طلا، نقره و مس در خاورمیانه
تهران، ۲۰ مرداد ۱۴۰۴
02188994685/ ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸
با ما همراه باشید