نگاه فنی به اقتصاد معدن
معدن۲۴: در نشست خبری مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با خبرنگاران، تورج زارع، نقشه‌راه این شرکت برای حرکت به سوی توسعه پایدار و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در صنعت معدن کشور بررسی شد. وی با اشاره به چالش‌های پیش‌رو، به اهمیت تحول در اقتصاد ایران و بهره‌برداری از منابع معدنی با توجه به دانش و فناوری‌های نوین تاکید کرد.
تورج زارع در آغاز صحبت‌های خود با اشاره به روند جهانی تحولات در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: «اروپا تقریباً بیش از ۵۰ درصد از انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند. اما در ایران، به‌ویژه در صنعت معدن، هنوز در حد کمتر از ۱۰ درصد این انرژی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.»
وی اضافه کرد که با وجود حرکت‌هایی در این راستا، هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم و باید تلاش بیشتری در زمینه بهره‌گیری از منابع تجدیدپذیر در صنعت معدن و صنایع وابسته صورت گیرد.
مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با اشاره به رتبه ۱۵ ایران در شاخص جهانی معدن، به محدودیت‌های موجود در برداشت پایدار منابع معدنی کشور اشاره کرد و افزود: «پتانسیل‌های کشور در برداشت پایدار از منابع معدنی مناسب نیست. به همین دلیل، تیم ما و کارشناسان شرکت باید آگاهی بیشتری در مورد توسعه پایدار و استفاده از منابع بهینه داشته باشند.»
وی همچنین تاکید کرد که این شرکت در تلاش است تا فرآیندهای معدنی خود را با رویکردی پایدار و در راستای حفظ محیط زیست پیش ببرد: «ما قصد داریم از انرژی‌های تجدیدپذیر در فعالیت‌های خود بهره بگیریم و روند تغییر از اقتصاد منبع‌محور به اقتصاد دانش‌محور را پیگیری کنیم.»
زارع در ادامه به اهمیت حرکت از اقتصاد منبع‌محور به اقتصاد دانش‌محور اشاره کرد و نمونه‌ای از صنعت مس را مطرح کرد: «در حالی که کل صنعت مس کشور ایران حدود ۳ میلیارد دلار ارزش دارد، کشورهایی مانند آلمان فقط ۳ میلیارد دلار مس وارد می‌کنند، اما با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و ارزش افزوده، حدود ۵۰ میلیارد دلار درآمد از همین مس به دست می‌آورند.»
وی این مثال را به‌عنوان الگویی برای تحول در سایر صنایع معدنی ایران مطرح کرد و افزود: «اقتصادهایی که بر پایه علم و دانش بنا شده‌اند، ارزش‌افزوده‌های بسیار بیشتری دارند. ما در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران به این نکات توجه داریم و در راستای توسعه پایدار و استفاده بهینه از منابع تلاش می‌کنیم.»
زارع در بخش دیگری از صحبت‌های خود به چالش‌های سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشافات معدنی اشاره کرد و گفت: «سرمایه‌گذاری در اکتشافات معدنی یک فعالیت پرریسک است، مشابه بازارهای پرریسکی مانند کریپتوکارنسی. اما همانطور که در بازارهای دیگر، ریسک‌ها منافع زیادی به همراه دارند، در حوزه معدن نیز با مدیریت درست ریسک‌ها می‌توان به دستاوردهای بزرگی رسید.»
مدیر عامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران تاکید کرد که این شرکت در سال جاری هدف‌گذاری کرده است که ۳۰ درصد از فعالیت‌های اکتشافی خود را افزایش دهد: «برنامه ما برای امسال ۱۴۶ هزار متر حفاری است و در چهار ماه اول سال، ۴۴ هزار و ۹۰۰ متر حفاری انجام داده‌ایم که نزدیک به ۴۰ درصد از برنامه سالیانه‌مان را پوشش داده است.»
یکی از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت، کمبود تجهیزات و تکنولوژی‌های روز در کشور است. زارع با اشاره به تحریم‌ها و محدودیت‌های واردات ماشین‌آلات پیشرفته، گفت: «در چند سال اخیر به دلیل تحریم‌ها، نتوانسته‌ایم به طور کامل از تکنولوژی‌های روز دنیا در صنعت معدن استفاده کنیم. شما می‌بینید که کشورهایی مانند عربستان سعودی به‌طور جدی معدن‌کاری دیجیتال را آغاز کرده‌اند، در حالی که ما هنوز در بسیاری از زمینه‌ها با مشکلات در تأمین ماشین‌آلات ابتدایی مواجه‌ایم.»
وی در پایان سخنان خود بر اهمیت توسعه منابع انسانی و تیم‌سازی در صنعت معدن تاکید کرد: «کشورهای پیشرفته مانند آلمان، پس از استخراج مواد خام، به‌دنبال ایجاد ارزش افزوده هستند. در واقع، این انسان‌ها و تیم‌های متخصص هستند که می‌توانند از منابع خام، ارزش‌های عظیم اقتصادی ایجاد کنند. ما در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، به دنبال استفاده از توانمندی‌های داخلی و ارتقاء سطح دانش کارکنان خود هستیم تا به این اهداف برسیم.»