شهرک‌های صنعتی، پایگاه تحول انرژی تجدیدپذیر
معدن۲۴: در پی تشدید بحران ناترازی انرژی و خاموشی‌های مکرر در سال‌های اخیر که موجب اختلال جدی در فعالیت صنایع کشور شده، ایجاد زیرساخت‌های تأمین برق پایدار به یکی از مهم‌ترین اولویت‌های صنعت و دولت تبدیل شده است. در این میان، احداث نیروگاه‌های خورشیدی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی به‌عنوان یک راه‌حل عملیاتی، مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
ناترازی انرژی در شهرک‌های صنعتی تنها به کاهش تولید محدود نشده، بلکه کاهش بهره‌وری، افزایش هزینه‌های عملیاتی، آسیب به تجهیزات الکتریکی، و حتی تهدید اشتغال نیروی کار را در پی داشته است. تولیدکنندگان ناچارند برای حفظ چرخه تولید از منابع جایگزین پرهزینه مانند دیزل ژنراتور استفاده کنند که علاوه بر فشار اقتصادی، آسیب زیست‌محیطی را نیز افزایش می‌دهد.
بر پایه قانون توسعه برق (مصوب ۱۳۹۵)، صنایع بزرگ موظف شده‌اند بخشی از برق مصرفی خود را از طریق احداث نیروگاه تأمین کنند. همچنین طبق مصوبه قانون «مانع‌زدایی از توسعه برق تجدیدپذیر» (۱۴۰۱)، سازمان ساتبا مکلف است امکان عقد قرارداد تضمینی فروش برق را برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی تسهیل کند.
در کنار این، وزارت نیرو مجاز به ارائه مشوق‌هایی نظیر تعرفه‌های ترجیحی، معافیت‌های مالیاتی، عوارض کمتر و تسهیلات واردات تجهیزات برای نیروگاه‌های تجدیدپذیر شده است. سرمایه‌گذاری در احداث نیروگاه خورشیدی یا CHP در شهرک‌های صنعتی نیز مشمول معافیت مالیاتی پنج‌ساله خواهد بود.
سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران به‌عنوان متولی توسعه زیرساخت‌های صنعتی، در همکاری با سازمان ساتبا و صندوق ملی محیط زیست، اقدامات گسترده‌ای برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در سطح کشور آغاز کرده است.
رضا انصاری، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی، تأکید می‌کند که تأمین انرژی پایدار از طریق نیروگاه‌های خورشیدی یکی از اولویت‌های جدی این سازمان است. به گفته وی، زمین‌های مستعد در شهرک‌های صنعتی شناسایی شده و با تسهیلات ویژه، در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرند.
در اقدامی نمادین، عملیات اجرایی نیروگاه خورشیدی ۳۲ مگاواتی شهرک صنعتی شمس‌آباد با دستور ریاست‌جمهوری در مردادماه آغاز شد. سرمایه‌گذاری در این پروژه بالغ بر هزار میلیارد تومان است و بهره‌برداری آن ظرف چهار ماه برنامه‌ریزی شده است.
به موازات آن، عملیات اجرایی ۱۲ نیروگاه خورشیدی دیگر در استان‌های تهران، خراسان رضوی، بوشهر و مرکزی با ظرفیت ۴۰۰ مگاوات نیز کلید خورده است. این پروژه‌ها با سرمایه‌گذاری ترکیبی دولتی و خصوصی به ارزش ۱۱ هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان اجرا می‌شوند.
در دیگر استان‌ها نیز پروژه‌های متعددی در دست اجراست:
تهران (صفادشت): مجوز احداث نیروگاه ۲۰ مگاواتی صادر شده است.
فارس: احداث ۱۰ نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۹ مگاوات در ۷ شهرک صنعتی با سرمایه‌گذاری ۱۸۰۰ میلیارد ریال.
اصفهان: اختصاص بیش از ۲۱ هکتار زمین در ۹ شهرک صنعتی و برنامه‌ریزی برای ایجاد ۶ شهرک تخصصی خورشیدی با ظرفیت ۲۲۴۵ مگاوات.
برنامه‌ریزی برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی، نه‌تنها به کاهش وابستگی به انرژی فسیلی کمک خواهد کرد، بلکه از منظر کاهش هزینه‌های تولید، ارتقای رقابت‌پذیری صنعتی، افزایش امنیت انرژی و پایداری محیط زیست نیز دارای اهمیت استراتژیک است.
در حال حاضر، بیش از ۸۷۰ شهرک و ناحیه صنعتی فعال در کشور وجود دارد که برای بیش از یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار نفر فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند. پایداری انرژی در این شهرک‌ها، یک الزام ملی برای حفاظت از اشتغال، رشد تولید و حفظ سهم صادراتی کشور است.