ریزش ارزش افزوده بخش صنعت
معدن۲۴: قطعی مکرر برق در تابستان امسال به یکی از چالش‌های اساسی بخش صنعت کشور تبدیل شده و تأثیرات منفی آن به‌وضوح در حال نمایان شدن است. این موضوع علاوه بر اینکه نارضایتی عمومی را به همراه داشته، به شکل جدی‌تر برای صنایع و بخش خصوصی دردسرساز شده است. برآوردها نشان می‌دهد که این قطعی‌ها که در بیش از ۳۰ درصد روزهای تابستان اتفاق افتاده، می‌تواند به کاهش ۱۵ درصدی ارزش افزوده صنعت منجر شده و در پی آن، حدود ۲۰۰ هزار نفر از کارگران صنعتی در معرض بیکاری قرار گیرند.
اگرچه مشکلات برق‌رسانی در سال‌های گذشته نیز وجود داشته است و بسیاری از مدیران صنایع برای جلوگیری از اخراج کارکنان و تعطیلی بنگاه‌ها تلاش می‌کردند، اما به نظر می‌رسد با تداوم و تشدید مشکل ناترازی انرژی، این مقاومت دیگر قادر به تحمل فشارها نخواهد بود.
در ماه‌های اخیر، قطعی‌های مکرر برق به یکی از جدی‌ترین مشکلات بخش صنعت ایران تبدیل شده است. کاهش میانگین ۳۰ تا ۴۰ درصدی ظرفیت تولید در بسیاری از واحدهای صنعتی نه‌تنها منجر به کاهش بازدهی و سودآوری آن‌ها شده، بلکه به‌طور مستقیم حدود ۲۰۰ هزار فرصت شغلی را تهدید می‌کند. این وضعیت به‌ویژه با توجه به وضعیت اقتصادی ناپایدار کشور، چشم‌انداز تیره‌تری را برای اشتغال در صنعت ترسیم کرده است.
برآوردها نشان می‌دهد که اگر روند قطعی برق ادامه یابد، بیش از ۱۰ میلیارد دلار از مجموع ارزش افزوده بخش صنعت که حدود ۶۸ میلیارد دلار برآورد می‌شود، از دست خواهد رفت. این کاهش تولید و ارزش افزوده نه‌تنها موجب افت درآمد کارگران و کارفرمایان می‌شود، بلکه تأثیرات منفی روی درآمدهای مالیاتی دولت و زنجیره تأمین خواهد داشت. در نتیجه، قیمت تمام‌شده کالاها افزایش یافته و تولیدکنندگان با مشکلات بیشتری روبرو خواهند شد.
گفته‌ها و شواهد حاکی از آن است که وزارت نیرو در اولویت‌بندی قطعی‌ها، برق واحدهای تولیدی را زودتر از سایر بخش‌ها قطع می‌کند. این در حالی است که با توجه به شرایط اقتصادی کشور، باید اولویت اصلی تخصیص برق به واحدهای تولیدی باشد تا شاید شرایط اقتصادی بهتر شود و از این بحران جلوگیری گردد.
آسیب‌های قطعی برق به صنایع را می‌توان در سه دسته کلی تقسیم کرد:
کاهش تولید: بسیاری از واحدهای صنعتی به دلیل قطع برق، به‌طور مستقیم با کاهش تولید روبرو شده‌اند.
خسارت به مواد اولیه و تجهیزات: توقف ناگهانی فرآیند تولید به مواد اولیه و تجهیزات آسیب می‌زند.
اختلال در زنجیره تأمین: این اختلالات موجب تأخیر در تحویل قطعات و مواد اولیه به واحدهای تولیدی دیگر شده که در نهایت به افزایش قیمت تمام‌شده محصولات بین ۱۰ تا ۲۰ درصد می‌انجامد.
تابستان گذشته واحدهای صنعتی کشور حدود ۳۰ روز با قطعی برق مواجه بودند، اما در تابستان امسال این عدد به حدود ۴۰ روز رسیده است. روند ناترازی انرژی همچنان رو به افزایش است و اگر سیاست‌گذاران کشور به فکر راه‌حل‌های واقعی نباشند، وضعیت به نقطه‌ای خواهد رسید که صنایع قادر به ادامه فعالیت نباشند.
برای مقابله با این مشکل، صرفه‌جویی و مدیریت مصرف برق به‌تنهایی کافی نخواهد بود. سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی و افزایش تولید برق متناسب با نیاز واقعی کشور، تنها راه‌حل ممکن برای کاهش بحران و جلوگیری از نابودی صنایع ایران است.