آمار صادرات سنگهای ساختمانی ترکیه در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵
مقاله ای از سیامک اخطاری مشاور و کوچ توسعه صادرات سنگهای ساختمانی ایران – آلمان در معدن۲۴
تحلیل و بررسی
معدن۲۴:بخش سنگ طبیعی ترکیه در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵ به ارزش ۷۷۳.۶۲ میلیون دلار صادرات داشته است. ایالات متحده آمریکا، چین و عربستان سعودی از مهمترین بازارهای مقصد به شمار میروند.جایگاه انتشار اینگونه آمار ها در صنعت سنگ ساختمانی ایران خالی است. با شفافیت آماری و اطلاعات دقیق از عملکرد رقبا میتوانیم درک صحیحی از وضعیت خود و دیگران برای اتخاذ رویکردهای موفق رقابتی پیدا کنیم .
سه مقصد اصلی صادرات سنگ طبیعی ترکیه عبارتاند از:
ایالات متحده آمریکا با ارزشی برابر با ۱۹۴.۱۹ میلیون دلار و رشدی معادل ۱۴.۴۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته،
چین با ارزشی معادل ۱۲۹.۷۹ میلیون دلار (کاهش ۱۴.۴۴ درصد)،
عربستان سعودی با ارزشی برابر ۴۴.۴۵ میلیون دلار (کاهش ۷.۲۵ درصد).
کشورهای باقیمانده در جمع ده مقصد نخست عبارتاند از: فرانسه، هند، عراق، امارات متحده عربی، استرالیا، اردن و لیبی. از میان این بازارها، همه رشد مثبت نشان دادهاند به جز فرانسه، عراق و استرالیا.
نکته جالب این است که متوسط قیمت هر تن صادرات کل سنگ طبیعی ترکیه (۳۴۵.۴۹ دلار به ازای هر تن) نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴ حدود ۷.۸ درصد افزایش یافته است.
یادآوری میشود متوسط “نهایی” قیمت هر تن سنگ طبیعی صادراتی در سال ۲۰۲۴ به این ترتیب بوده است:
هند: ۱۶۴.۲ دلار به ازای هر تن
پرتغال: ۲۸۸.۹ دلار به ازای هر تن
ترکیه: ۳۱۹.۱ دلار به ازای هر تن
اسپانیا: ۵۰۵.۳ دلار به ازای هر تن
یونان: ۳۹۳.۰ دلار به ازای هر تن
برزیل: ۶۱۳.۴ دلار به ازای هر تن
چین: ۸۶۱.۹ دلار به ازای هر تن
ایتالیا: ۱,۰۹۵.۸ دلار به ازای هر تن
منبع: انجمن Confindustria Marmomacchine .
بخش دوم: تحلیل نگارنده :
۱. عملکرد ترکیه در صادرات سنگ طبیعی
تنوع بازارها: ترکیه توانسته است بازارهای اصلی خود (ایالات متحده، چین و عربستان سعودی) را حفظ کند و همزمان در بازارهای جدیدی مانند اردن و لیبی رشد مثبت داشته باشد.
تمرکز بر ارزش افزوده: افزایش متوسط قیمت هر تن (از ۳۱۹.۱ دلار در سال ۲۰۲۴ به ۳۴۵.۴۹ دلار در پنج ماه نخست ۲۰۲۵) نشاندهنده ارتقای کیفیت محصول و تمرکز بر صادرات فرآوریشدهتر است.
رقابتپذیری منطقهای: ترکیه در مقایسه با کشورهایی چون اسپانیا، ایتالیا و برزیل هنوز قیمت متوسط پایینتری دارد، اما نسبت به هند و پرتغال جایگاه بهتری در ارزش واحد دارد.
۲. وضعیت و چالشهای ایران
ایران نیز یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر سنگ طبیعی در جهان (مرمریت، تراورتن و گرانیت) است، اما سهم اندکی از بازار جهانی دارد.
چالش ایران: تمرکز بیش از حد بر صادرات خام (بلوکهای سنگ) با قیمت پایین و نبود راهبرد جدی در فرآوری صنعتی و عدم برنامه مشخص برای توسعه صادراتی محصولات فرآوری .
فرصت ایران: نزدیکی به بازارهای حوزه خلیج فارس، آسیای مرکزی و شرق آسیا که امکان تنوعبخشی به بازارها را فراهم میسازد.
درس از ترکیه: ترکیه با بهبود فناوری فرآوری، ارتقای بستهبندی و بازاریابی توانسته است ارزش صادراتی خود را افزایش دهد؛ الگویی که ایران میتواند از آن استفاده کند.
۳. راهکارهای پیشنهادی برای ایران
۱. سرمایهگذاری در صنایع فرآوری: تمرکز بر ماشینآلات مدرن برش، صیقل و طراحی برای افزایش ارزش افزوده./ محصولات فرآوری شده .
۲. دیپلماسی تجاری فعال: ایجاد توافقهای دو یا چندجانبه با کشورهای مقصد (بهویژه در شورای همکاری خلیج فارس و شرق آسیا).
۳. برندسازی و بازاریابی بینالمللی: حضور در نمایشگاههای جهانی مانند «مارمومک ورونا» و «نمایشگاه سنگ شیامن» و ایجاد برند واحد «سنگ ایران».
۴. تنوعبخشی به بازارها: پرهیز از اتکا به یک یا دو کشور خاص (مانند چین) و ورود به بازارهای نوظهور آفریقا و آمریکای لاتین.
۵. ارتقای استانداردها: رعایت الزامات کیفی و زیستمحیطی جهانی برای افزایش اعتماد مشتریان خارجی.
۶. حمایت دولت: ارائه مشوقهای صادراتی، تسهیل نقلوانتقال مالی و توسعه زیرساختهای حملونقل (بهویژه بنادر و راهآهن).
بخش سوم: مقاله تحلیلی
چکیده
صادرات سنگ طبیعی یکی از صنایع مهم معدنی در کشورهایی با منابع غنی به شمار میرود. ترکیه با اتخاذ سیاستهای صنعتی و تجاری هوشمند توانسته است سهم خود از بازار جهانی را افزایش داده و جایگاه خود را تثبیت کند. ایران نیز با توجه به ذخایر غنی سنگ، ظرفیت تبدیلشدن به بازیگری کلیدی در این بازار را دارد، مشروط بر آنکه از تجربه ترکیه بیاموزد.
مقدمه
صنعت سنگ ساختمانی در ایران و ترکیه ظرفیت بالایی برای ایجاد ارزش افزوده، اشتغال و ارزآوری دارد. بررسی روند صادرات ترکیه نشان میدهد که موفقیت این کشور در گرو سه مؤلفه اصلی بوده است: فناوری فرآوری، دیپلماسی تجاری و برند سازی بینالمللی.
تحلیل
ترکیه در سالهای اخیر نهتنها بر افزایش حجم صادرات، بلکه بر بهبود کیفیت و افزایش قیمت متوسط هر تن تمرکز کرده است. این سیاست موجب ارتقای موقعیت رقابتی ترکیه در برابر کشورهایی مانند اسپانیا و ایتالیا شده است. ایران اما همچنان به صادرات خام سنگ متکی است که موجب کاهش درآمد و از دست رفتن فرصتهای ارزش افزوده میشود.
نتیجهگیری
تجربه ترکیه نشان میدهد که صادرات مواد خام نمیتواند به توسعه پایدار منجر شود. ایران برای دستیابی به جایگاهی شایسته در بازار جهانی سنگ باید راهبرد خود را تغییر داده و بر فرآوری، تنوعبخشی بازارها، و برند سازی بینالمللی متمرکز شود. تنها در این صورت است که میتوان از منابع معدنی غنی کشور بهرهبرداری بهینه کرد و درآمد ارزی پایدار به دست آورد.
با همکاری استیلپرایس، بزرگترین کنفرانس بینالمللی فولاد و مواد اولیه خاورمیانه در روزهای نهم و دهم سپتامبر ۲۰۲۵ (مصادف با ۱۸ و ۱۹ شهریور ۱۴۰۴) در دوبی، امارات متحده عربی برگزار خواهد شد.
این رویداد برجسته، علاوه بر نشستهای تخصصی با حضور فعالان و تصمیمسازان صنعت فولاد، میزبان پنل تخصصی صنعت فولاد ایران و نمایشگاه جانبی خواهد بود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر، لطفاً با شماره ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸ تماس حاصل فرمایید یا درخواست خود را به نشانی ایمیل info@steelpriceevents.ir ارسال نمایید.
با ما باشید.