پایان مذاکرات: آنچه که میدانیم، انچه که نمی دانیم /حذف تهدید تعرفه ای آمریکا، تعلیق محدودیت صادرات عناصر کمیاب
چه چیزهایی قطعی است؟
معدن۲۴:تهدید تعرفه ۱۰۰ درصد فعلاً منتفی شد. وزیر خزانهداری آمریکا اسکات بِسِنت صراحتاً گفت این تهدید «عملاً از روی میز برداشته شده است».
تعلیق/تعویق کنترلهای صادراتی چین بر عناصر خاکی کمیاب و مَگنتها. بنا به گفتهٔ مقامات آمریکایی، پکن اجرای رژیم مجوزدهی را دستکم یکسال به تعویق میاندازد تا بازنگری شود.
گشایش در سویا و کالاهای کشاورزی آمریکا. بازگشت بخشی از صادرات سویا به چین در قالبِ «بستهٔ اولیه» دیده میشود.
تیکتاک و امنیت داده. چارچوب معامله برای انتقال کنترل/حاکمیت داده به سرمایهگذاران یا نهادهای آمریکایی جلو رفته و به تصمیم نهایی در پایتختها موکول شده است.
همکاری در مقابله با فنتانیل. طرفین بر تقویت همکاری قضایی/گمرکی توافق چارچوبی داشتند.
چه چیزهایی «هنوز» روشن نیست؟
بیانیهٔ مشترک/متن رسمی: تا این لحظه متن نهایی یا کنفرانس مشترک منتشر نشده؛ رسانههای منطقه خبر از پایان نشست بدون جزئیات دادهاند.
سطح و زمانبندی کاهش تعرفههای موجود: صحبت بر سر «توقف تشدید» است، نه بازگرداندن گستردهٔ تعرفهها به سطوح پیشین؛ سطح فعلیِ تعرفهها بالا میماند مگر تصمیمات بعدی.
دامنه دقیق تعلیقِ کنترلهای صادراتی چین: طرف چینی محتاطانه و کمجزئیات موضع گرفته است.
زمینهٔ سیاسی/دیپلماتیک
این بستهٔ «آتشبس تجاری» محصول گفتوگوهای فشردهٔ کوالالامپور در آستانهٔ دیدار امروز بود؛ هدف اصلی، پیشگیری از آغاز موجِ تعرفههای ۱۰۰ درصد از ۱ نوامبر و مدیریت بحران زنجیرهٔ تأمینِ عناصر نادر خاکی است.
نشستهای آسهآن نیز پیام روشنی داد: منطقه از قطبیسازی خسته است اما میخواهد در تجارت باز بماند.
پیامدها برای بازارها و زنجیرهٔ تأمین (تحلیل)
الکترونیک/خودرو/دفاع: تعلیق کنترلهای عناصر نادر خاکی و مگنتها ریسکِ عرضه را کوتاهمدت پایین میآورد (چین ~۷۰٪ معدن و ~۹۰درصد ظرفیت فرآوری دنیا را در اختیار دارد)، اما آسیبپذیری ساختاری باقی است؛ شرکتها برنامهٔ دو-مبدأیی و بومیسازی را ادامه میدهند.
فولاد و مواد خام: «توقف تشدید» میتواند جریان سفارشهای آسیایی (از جمله چین) را کمی باثباتتر کند، اما مانعهای وارداتی اروپا/آمریکا همچنان بالاست؛ رویهٔ «جهتگیری حمایتی» تغییری نکرده، فقط از شوک جدید اجتناب شد. (همسوتر با گزارشهای اخیر بازار فولاد که انتظار تعمیق موانع در اروپا را هم مطرح میکردند.)
کشاورزی آمریکا: بازگشت بخشی از خریدهای چینی از سویا، برای مزارع ایالات متحده خبر خوبی است و به کاهش تنشهای داخلی حول کشاورزی کمک میکند.
تکنولوژی/پلتفرمها: نقشهٔ راهِ تیکتاک (حاکمیت داده/مالکیت) اگر تصویب شود، الگویی برای سایر اپهای چینی در بازار آمریکا خواهد شد.
ریسکها و سناریوهای پیشرو
۱. سناریوی «تثبیت کنترلشده»: تهدید ۱۰۰ درصد کنار میرود، چین کنترلهای صادراتی را معلق نگه میدارد، واردات کشاورزی از آمریکا بالا میرود، اما تعرفههای فعلی عمدتاً برقرار میماند؛ بازارها نفس میکشند ولی «پریمیوم ریسک ژئواقتصادی» باقی است.
۲. سناریوی «بازگشتِ تنش»: اگر تصویب داخلی/حقوقیِ بسته در یکی از دو کشور شکست بخورد، یا بر سر اجرای تیکتاک/فنتانیل اختلاف پیش آید، تهدید تعرفهها و محدودیتهای صادراتی دوباره برمیگردد. (اشارات انتقادی رسانههای چینی به «قانون جنگل» نشان میدهد لحن پکن هنوز محتاط-انتقادی است.)
۳. سناریوی «توسعهٔ توافق»: امکان بستهٔ فاز-۱.۵ با گسترش به نیمههادیها/ایمنی زنجیرهها وجود دارد، اما مستلزم امتیازدهی متقابلِ ملموس است.
با ما در دوازدهمین کنفرانس بین المللی فولاد استیل پرایس همراه باشید.
تهران، ۲۰ آبان ماه ۱۴۰۴
۰۲۱۸۸۹۹۴۶۸۵/ ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸