گسترش روابط معدنی و مالی عربستان سعودی با استرالیا
معدن۲۴: عربستان سعودی در تلاش است تا روابط اقتصادی خود را با استرالیا – کشوری که تاکنون تعاملات محدودی با آن داشته – به‌طور چشمگیری گسترش دهد؛ تلاشی که همزمان با موج تازه‌ای از همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های فلزات، معدن و سرمایه‌گذاری مالی شدت گرفته است.
مقام‌های دو کشور این هفته در ریاض طی نشست Saudi-ANZUK Forum گرد هم می‌آیند تا در مورد تجارت، معاملات اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری گفت‌وگو کنند. در این رویداد دو روزه، هیئت‌های نیوزیلند و بریتانیا نیز حضور خواهند داشت؛ کشورهایی که همگی در تلاش برای متنوع‌سازی مسیرهای تجاری خود در فضای جهانی متأثر از تنش‌های تعرفه‌ای هستند.
این نشست در ادامه روابط نوپا میان عربستان و استرالیا برگزار می‌شود؛ روابطی که پس از توافق شرکت معدنی استرالیایی Hancock Prospecting متعلق به جینا رینهارت و شرکت دولتی سعودی معادن (Ma’aden) برای استخراج مشترک فلزات در خاک عربستان، وارد مرحله جدیدی شده است. عربستان ارزش ذخایر معدنی کشف‌نشده خود را حدود ۲.۵ تریلیون دلار برآورد می‌کند.
در سطح مالی نیز، شرکت سرمایه‌گذاری بزرگ Macquarie Asset Management اخیراً با صندوق ثروت حاکمیتی عربستان – با دارایی نزدیک به یک تریلیون دلار – تفاهم‌نامه‌ای امضا کرده تا در ریاض شعبه تأسیس کند و سرمایه‌گذاری‌های مشترکی را پیش ببرد؛ اقدامی که از حضور گسترده‌تر بازیگران بزرگ مالی استرالیا در اقتصاد عربستان خبر می‌دهد.
سام جامشیدی، رئیس شورای کسب‌وکار عربستان-استرالیا، گفته است:
«این رابطه هنوز نوپا است، اما به‌سرعت در حال توسعه است. شرکت‌های استرالیایی در زمینه‌های معدن، کشاورزی و سلامت علاقه زیادی به ورود به بازار عربستان نشان داده‌اند.»
اشتراکات دو کشور زمینه مناسبی برای همکاری فراهم کرده است؛ هر دو عضو گروه G20 هستند، اقتصادشان به منابع طبیعی متکی است و در مسیر متنوع‌سازی ساختار اقتصادی گام برمی‌دارند.
در چارچوب برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان، ریاض به‌دنبال جذب سرمایه، شرکت‌ها و دانش فنی خارجی برای ایجاد صنایع جدید و کاهش وابستگی به نفت است. بر اساس اعلام خالد المضایفر، معاون وزیر صنعت و منابع معدنی عربستان در بخش معدن، شرکت‌های استرالیایی تنها ۱۰ درصد از مجموع ۷۰ شرکت خارجی فعال در جست‌وجوی منابع معدنی عربستان را تشکیل می‌دهند. او در گفت‌وگویی در سیدنی تأکید کرد:
«ما در حال ساخت بخشی کاملاً جدید از اقتصاد هستیم و بهترین مکان برای یادگیری، استرالیاست. این کشور دقیقاً همان دانش و ظرفیت‌سازی را دارد که ما به آن نیاز داریم.»
مسئولان سعودی همچنین به‌دنبال جذب تجربه شرکت‌های کوچک و مستقل استرالیایی هستند؛ شرکت‌هایی که بدون اتکا به بودجه‌های دولتی فعالیت می‌کنند. بسیاری از شرکت‌های معدنی عربستان تحت مالکیت صندوق سرمایه‌گذاری عمومی هستند، اما مقامات امیدوارند در آینده به سمت خصوصی‌سازی و تقویت بخش خصوصی حرکت کنند.
در مقابل، اقتصاد استرالیا نسبت به عربستان متنوع‌تر است، اما همچنان به‌شدت به صادرات سنگ‌آهن وابسته است؛ آن‌هم عمدتاً به بازار چین. دولت کانبرا به‌منظور کاهش این وابستگی، در حال گسترش بازارهای صادراتی خود است. به‌عنوان نمونه، نخست‌وزیر آنتونی آلبانیزی هفته گذشته توافقی با ایالات‌متحده برای صادرات بیشتر مواد معدنی حیاتی به امضا رسانده و همچنین استرالیا اخیراً به‌طور رسمی وارد توافق تجارت آزاد با امارات متحده عربی شده است.
این تحولات نشان می‌دهد محور همکاری عربستان و استرالیا – از معدن تا مالی – در حال شکل‌گیری به‌عنوان یکی از مسیرهای نوین اتصال اقتصادی جنوب جهان با منطقه خاورمیانه است.