توجیه پذیری در سرمایه گذاری با مس ۱۵ هزار دلاری
معدن ۲۴:رابرت فریدلند، سرمایه‌گذار برجسته حوزه معدن، هشدار داده است که اقتصاد جهانی در آستانه بحرانی بی‌سابقه ناشی از کمبود مس قرار دارد. بنا بر پیش‌بینی او، تقاضای جهانی برای مس طی دو دهه آینده به سطحی خواهد رسید که می‌تواند فراتر از عرضه موجود باشد؛ موضوعی که به گفته فریدلند، «چالشی بی‌مانند در تاریخ اقتصاد جهانی» خواهد بود.
وی تاکید می‌کند: «طی ۱۸ سال آینده، بشریت به همان میزان مس نیاز خواهد داشت که طی ده هزار سال اخیر استخراج کرده؛ تنها برای حفظ رشد نسبی اقتصادی.» او این هشدارها را در سال‌های گذشته بارها مطرح کرده و معتقد است کمبود فعلی حاصل دو دهه کاهش سرمایه‌گذاری در اکتشاف و تولید فلزات مورد نیاز برای تحول انرژی جهانی است.
مس، به گفته فریدلند، در قلب رشد اقتصادی و امنیت ملی کشورها قرار دارد و در همه صنایع از شبکه‌های برق تا تجهیزات نظامی کاربرد حیاتی دارد. براساس داده‌های اکتبر ۲۰۲۵، قیمت مس با رشد ۵۵ درصدی در پنج سال گذشته، به (حدود ۱۱,۱۳۰ دلار به ازای هر تن) رسیده است.
با وجود این رشد چشمگیر، فریدلند معتقد است قیمت فعلی برای ایجاد انگیزه و سرمایه‌گذاری در توسعه معادن جدید کافی نیست و این رقم باید به حدود ۱۵ هزار دلار به ازای هر تن افزایش یابد. او می‌گوید: «۹ هزار دلار برای هر تن، ریسک سرمایه‌گذاری را توجیه نمی‌کند.»
اگر نرخ مصرف مس به وضعیت فعلی ادامه یابد، جهان تا سال ۲۰۴۳ باید معادل تمام مس استخراج‌شده در تاریخ (حدود ۷۰۰ میلیون تن) را مجدداً تولید کند تا رشد ۳.۵ درصدی سالانه تولید ناخالص داخلی حفظ شود. این شکاف میان رشد تقاضا و محدودیت عرضه، به گفته فریدلند، رویدادی «هویتی» برای اقتصاد جهان خواهد بود.
اهمیت مس فراتر از مقیاس اقتصادی است و بُعد امنیت ملی نیز یافته؛ به طور مثال، کمبود این فلز یکی از نگرانی‌های اصلی ارتش آمریکا در مورد تولید گلوله‌های ۱۵۵ میلی‌متری عنوان شده است.
این نگرانی‌ها موجب شده تقاضا برای احیای صنعت معدنکاری مس آمریکا افزایش یابد؛ صنعتی که طی نسل‌های اخیر توسعه چندانی نیافته و وابستگی به منابع خارجی می‌تواند ثبات عرضه و امنیت ملی را تهدید کند.
به گفته فریدلند، دولت‌های اخیر آمریکا ـ به ویژه در دوره ریاست‌جمهوری فعلی ـ به ضرورت تأمین مواد اولیه در داخل کشور پی برده‌اند. او تاکید کرد: «اکنون حمایت دولتی از بخش معدن بسیار پررنگ‌تر شده و تمرکز بر تأمین پایدار مواد اولیه متناسب با مقیاس اقتصاد آمریکا به اولویت سیاست‌گذاران تبدیل شده است.»
با ادامه رشد قیمت مس و نزدیک شدن به پیش‌بینی‌های بلندمدت فریدلند، توجه سرمایه‌گذاران و سیاست‌گذاران جهانی به وضعیت تامین این فلز راهبردی جلب شده و او شرایط بازار را «مانند انبار باروتی آماده انفجار» توصیف کرده است. فریدلند معتقد است: «تقاضای مس عملاً بی‌نهایت است، چراکه برای کالایی که به آن نیاز مطلق وجود دارد، قیمت منطقی معنا ندارد.»