طلا همه را غافلگیر می کند؟
معدن۲۴:طلا پس از رسیدن به رکورد تاریخی، در هفتههای اخیر اندکی عقبنشینی کرده و این پرسش را مطرح ساخته که آیا درخشش فلز زرد به پایان رسیده و دورهای از رکود و نوسانهای افقی در راه است — وضعیتی که پیشتر نیز در تاریخ بازار طلا مشاهده شده است.
بررسی روندهای ۵۰ سال گذشته نشان میدهد هرگاه قیمت طلا جهش قابل توجهی داشته، پس از آن معمولاً دورهای طولانی از افت یا ثبات نسبی را تجربه کرده است. با این حال، تحلیلها نشان میدهد رالی فعلی تنها سومین جهش بزرگ طلا از نظر درصد رشد طی نیمقرن اخیر است و از جهشهای چشمگیر اواخر دهه ۱۹۷۰ و دوره بلندمدت ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۱ فاصله زیادی دارد.
روند صعودی کنونی از اکتبر ۲۰۲۲ آغاز شد، زمانیکه قیمت هر اونس طلا در سطح ۱۶۱۷ دلار قرار داشت. این رشد ابتدا با شیب ملایم پیش رفت، اما از نوامبر ۲۰۲۴ و همزمان با انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا، شتاب گرفت و در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۵ به رکورد تاریخی ۴,۳۸۱ دلار رسید؛ یعنی افزایشی ۱۷۰ درصدی نسبت به دو سال قبل.
هرچند افزایش سهساله اخیر چشمگیر است، اما در مقایسه با جهش ۵۱۸ درصدی بین جولای ۱۹۷۶ تا فوریه ۱۹۸۰ و ۶۴۳ درصدی بین فوریه ۲۰۰۱ تا سپتامبر ۲۰۱۱، بسیار محدودتر به نظر میرسد.
در هر دو دوره تاریخی پس از رسیدن به اوج، قیمتها کاهش یافتند اما افتها هرگز نتوانست رشدهای پیشین را بهطور کامل از بین ببرد. طلا از اوج ۶۹۲ دلار در فوریه ۱۹۸۰ حدود ۶۳ درصد ریخت و تا ۲۵۶ دلار در فوریه ۲۰۰۱ پایین آمد؛ همچنین از اوج ۱,۹۰۲ دلار در سپتامبر ۲۰۱۱ تا کف ۱,۰۵۲ دلار در نوامبر ۲۰۱۵ حدود ۴۴ درصد افت داشت.
در نتیجه، از منظر تاریخی، افزایش فعلی هرچند بهظاهر سنگین است، اما نسبت به رخدادهای گذشته چندان بزرگ تلقی نمیشود و اگر ادامه یابد، اتفاقی بیسابقه نخواهد بود. تجربه تاریخی همچنین نشان میدهد پس از پایان رالیها، قیمت طلا معمولاً وارد دورهای بلندمدت از نوسان افقی میشود.
اکنون برآوردها درباره مسیر آینده طلا بهشدت متفاوت است. برخی تحلیلگران انتظار دارند قیمتها تا محدوده ۳,۰۰۰ دلار در هر اونس کاهش یابد، در حالی که گروهی دیگر پیشبینی میکنند طی یک تا دو سال آینده به بالای ۵,۰۰۰ دلار برسد. اختلاف دیدگاهها بیشتر حول این پرسش است که آیا محرکهای فعلی رشد طلا، ساختاری و پایدارند یا صرفاً موقتی.
دیدگاه خوشبینانه بر این باور است که سرمایهگذاران و بانکهای مرکزی جهان در حال جستوجوی جایگزینهایی برای داراییهای دلاری آمریکا از جمله اوراق خزانه و سهام والاستریت هستند و طلا گزینهای امن و قابل اتکا محسوب میشود.
گزارش سهماهه اخیر شورای جهانی طلا (World Gold Council) نیز این دیدگاه را تأیید میکند: خرید خالص بانکهای مرکزی در سهماهه سوم سال به ۲۲۰ تن رسید که ۲۸ درصد بیشتر از فصل قبل است. از سال ۲۰۲۲ تاکنون، خرید سالانه بانکهای مرکزی بیش از ۱,۰۰۰ تن بوده و سال ۲۰۲۵ هم در مسیر تکرار این روند برای چهارمین سال متوالی قرار دارد.
با وجود روند مثبت در خریدهای سرمایهگذاری و ذخیرهسازی، کارشناسان هشدار میدهند احتمال اصلاح بازارهای سهام جهانی و نیاز سرمایهگذاران به نقدکردن بخشی از داراییهای طلا، میتواند ریسک موقتی برای قیمتها ایجاد کند.
با این حال، ادامه کسریهای مالی آمریکا و نگرانی از تضعیف استقلال فدرال رزرو در پی تمایل ترامپ به اعمال کنترل بر سیاست پولی، عواملی هستند که بهگفته تحلیلگران، طلا را همچنان در مرکز توجه بازارهای جهانی نگه خواهند داشت.
با ما در دوازدهمین کنفرانس بین المللی فولاد استیل پرایس همراه باشید.
تهران، ۱۶ آذرماه ماه ۱۴۰۴
۰۲۱۸۸۹۹۴۶۸۵/ ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸