استیل پرایس ۱۴۰۴: حرکت به سمت فولادهای پیشرفته، فناوریهای نو، متالورژی دیجیتال و تنوعبخشی صادرات
معدن۲۴: در دوازدهمین دوره کنفرانس فولادهای پیشرفته استیلپرایس، مدیران ارشد صنعت فولاد کشور با هشدار نسبت به عقبماندگی فناوری و تغییرات شتابان بازار جهانی، بر ضرورت گذار از تولیدمحوری سنتی به سمت فولادهای پیشرفته، آلیاژی، کمکربن و با ارزش افزوده بالا تأکید کردند. آنان صنعت فولاد ایران را در «نقطهای سرنوشتساز» توصیف کرده و تحول فناورانه، هوشمندسازی و توسعه محصولات تخصصی را محور اصلی آینده این صنعت معرفی کردند.
محمدمسعود سمیعینژاد، رئیس هیأتعامل ایمیدرو، با تشریح سه روند تعیینکننده آینده فولاد جهان—کاهش کربن، رشد فولادهای پیشرفته و دیجیتالسازی فرآیندها—گفت آینده صنعت فولاد بدون نوآوری و توسعه آلیاژهای خاص «قابل تصور نیست».
او با اشاره به رشد ۴۵ درصدی تقاضای جهانی ناشی از صنایع خودرو و ساختمان و سهم ۴۸ درصدی پروژههای زیرساختی از مصرف فولادهای آلیاژی افزود: «چاپ سهبعدی و طراحی آلیاژهای جدید، دنیا را به سمت فولادهای ضدزنگ با استحکام بالاتر و ضایعات کمتر برده است.»
امین ابراهیمی، نائبرئیس هیأتمدیره انجمن فولاد با اشاره به آینده بازار جهانی گفت:
• رشد فولادهای تجاری تا ۲۰۳۰: ۲.۲ درصد
• رشد فولادهای آلیاژی و ارزش افزوده بالا: ۵.۶ درصد
او دو مانع اصلی توسعه فولاد آلیاژی ایران را ناپایداری انرژی و فقدان توازن زنجیره ارزش عنوان کرد.
سعید زرندی، مدیرعامل فولاد مبارکه، از سرمایهگذاری استراتژیک این شرکت در آزمایشگاه «ژنوم مواد» خبر داد و این اقدام را «گامی برای کاهش فاصله ۱۲ ساله ایران با فناوریهای نوظهور» دانست.
زرندی سه محور تحول فولاد مبارکه را چنین اعلام کرد:
• پایداری و اقتصاد چرخشی
• تحول دیجیتال و صنعت ۴.۰
• توسعه فولادهای پیشرفته و آلیاژی
او گفت شرکتهای بزرگ جهان مانند پوسکو و آرسلورمیتال ۳۰ درصد تولید خود را به فولادهای خاص اختصاص دادهاند، اما ایران هنوز تولید را بر اساس تناژ میسنجد.
به گفته وی، فناوری ژنوم مواد زمان طراحی مواد جدید را از بیشاز ده سال به کمتر از سه سال کاهش داده و این رویکرد میتواند خسارتهای ناشی از بحران انرژی را جبران کند.
محسن مصطفیپور، مدیرعامل فولاد آلیاژی ایران، با تأکید بر «متالورژی دیجیتال»، گفت نوآوری امروز در کارخانه فولاد از کوره شروع نمیشود بلکه «از تحول نگرش و دادهمحوری» آغاز میشود.
او هوشمندسازی فرایندها، ایجاد هابهای نوآوری و توسعه فولادهای با آنتروپی بالا را مسیر دستیابی به ارزش افزوده دانست و تأکید کرد بزرگترین سرمایهگذاری آینده «در هوش مصنوعی بومی و سیستمهای مدیریتی نو» خواهد بود.
فرید دهقانی، مدیرعامل چادرملو، با هشدار نسبت به ناترازی انرژی و محدودیت ذخایر معدنی، گفت صنعت فولاد ایران باید «در لیگی دیگر بازی کند» و به سمت فولادهای پاک و فناورانه حرکت کند.
او خواستار ایجاد کمیته تخصصی در انجمن فولاد برای طراحی نقشه راه فولادهای پیشرفته شد و اعلام کرد چادرملو برای همکاری با مراکز علمی بینالمللی در صورت رفع محدودیتها آماده است.
علیرضا رحیم، مدیرعامل فولاد هرمزگان، با اشاره به رشد تقاضای جهانی برای فولادهای پیشرفته در صنعت خودرو و حملونقل، تأکید کرد ورود ایران به این حوزه بدون استراتژی ملی بازار امکانپذیر نیست.
او سه مرحله ورود ایران به بازار فولادهای پیشرفته را چنین تعریف کرد:
۱) ایجاد ظرفیت پایه
۲) بهبود عملکرد و ورود رسمی به بازار
۳) حرکت بهسوی نسلهای جدید AHSS و حضور بینالمللی
احسان دشتیانه، مدیرعامل صبافولاد خلیج فارس، با ارائه دادههای تحلیلی، رشد جهانی فولادهای زنگنزن از ۱۹۸۰ تاکنون را «بارزترین روند مواد پیشرفته» دانست و گفت سهم چین در تولید این فولادها در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۶۲ درصد رسیده است.
او عقبماندگی ایران را نتیجه فاصله فناوری در خطوط آنیلینگ، پیکلینگ و کوتینگ عنوان کرد و فولادهای الکتریکی و فولادهای پیشرفته با ارزش افزوده بالا را «پربازدهترین حوزه سرمایهگذاری» دانست.
کنفرانس فولادهای پیشرفته استیلپرایس ۲۰۲۵ تصویری روشن از آینده صنعت فولاد ایران ترسیم کرد:
حرکت از تولیدمحوری به فناوریمحوری، از فولاد تجاری به فولادهای پیشرفته و آلیاژی، از ساختار سنتی به متالورژی دیجیتال و اقتصاد چرخشی، و از صادرات خام به بازارهای ارزش افزوده بالا.
مدیران ارشد فولاد هشدار دادند اگر این تغییر مسیر بهسرعت آغاز نشود، فاصله ایران با روندهای جهانی در سالهای آینده «شتابگرفته و غیرقابل جبران» خواهد شد.