فولادسازی ایران بر لبه تیغ زیان
معدن۲۴: صنعت فولاد ایران، ستون دوم ارزآوری کشور و دهمین تولیدکننده بزرگ جهان، اکنون در شرایط بحرانی بیسابقهای قرار دارد. گزارش آبان ۱۴۰۴ انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نشان میدهد محدودیتهای تحمیلی برق و گاز و سیاستهای ارزی، نفس کارخانهها را گرفته و زنجیره تولید کشور را فلج کرده است. در چهار سال اخیر، بیش از ۱۴ میلیارد دلار از ثروت ملی به دلیل قطع برق و گاز از بین رفته است؛ ۵.۵ میلیارد دلار فقط در سال ۱۴۰۳.
در سال ۱۴۰۳، تنها یک ماه فولادسازان برق و گاز کامل داشتند و ۱۱ ماه دیگر با محدودیت شدید مواجه بودند. حاشیه سود شرکتهای بزرگ بورسی فولاد از ۳۳ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۱۲ درصد در سال ۱۴۰۳ سقوط کرده و پیشبینی میشود در سال ۱۴۰۴ به ۸ درصد برسد. سهم مصرف برق فولاد تنها ۶ درصد و سهم درآمد صنعت برق از این صنعت ۱۵ درصد است؛ در بخش گاز، سهم مصرف ۵ درصد و سهم درآمد شرکت گاز ۳۱ درصد است.
این بحران تهدیدی مستقیم برای دو میلیون شغل در زنجیره فولاد و صنایع وابسته مانند ساختمان، خودرو، لوازم خانگی و شرکتهای نوردی است و پیامدهای اجتماعی گستردهای شامل بیکاری، کاهش سرمایهگذاری و فشار اقتصادی بر خانوادهها ایجاد میکند. کاهش تولید فولاد علاوه بر تهدید اشتغال، درآمد ناخالص ملی و ارزآوری کشور را کاهش داده و جایگاه دهم جهانی را به خطر انداخته است. توقف خودتحریمی داخلی، اصلاح قیمت گاز و برق، رفع محدودیتهای تولیدی، تشویق سرمایهگذاری در نیروگاههای خودتأمین و بازنگری در مقررات ارزی؛ با این اقدامات میتوان از فروپاشی صنعت و از دست رفتن اشتغال دو میلیون نفر جلوگیری کرد.