دو چالش اصلی فولاد ایران
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد در منطقه منا است. هدف فولادسازان ایران افزایش تولید فولاد خام به میزان ۵۵ میلیوم تن تا سال ۲۰۲۵ است.
اکنون طبق گفته محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت ظرفیت تولید ایران حدود ۳۱ میلیون تن در سال است.
طبق گفته شرکت بین المللی فولاد تکنیک که بر روی صنعت و بازار فولاد ایران مطالعه می کند، دو چالش مهم وجود دارد که ایران برای افق ۲۰۲۵ با آن مواجه است.
- کمبود عرضه مواد اولیه
- حمل و نقل
کمبود عرضه مواد اولیه:
طبق گفته شرکت بین المللی فولاد تکنیک، ایران دارای ۵میلیارد تن ذخیره سنگ آهن برآورد شده و ۳.۱ میلیارد تن ذخیره ثابت شده است. مقدار موجود برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام کافی خواهد بود. با این حال چالش اصلی حفظ ای میزان تولید بعد از سال ۲۰۲۵ است.
طبق پیش بینی شرکت بین المللی فولاد تکنیک به ۱.۱ میلیارد تن سنگ آهن در سال ۲۰۲۵ نیاز است. اگر فولاد سازان از ۸۵ درصد از ظرفیتشان استفاده کنند ذخایر باقی مانده برای تغذیه صنعت تنها ۱۵ سال کافی خواد بود.
- دولت در حال حاضر کمبود ها را شناسایی کرده و ایمیدرو اکنون در حال انجام عملیات های اکتشافی در ۲۷ منطقه معدنی در سراسر کشور است.
- ایران باید ۱۵۴ میلیون تن سنگ آهن و ۸۰ میلیون تن کنسانتره به صورت سالانه بعد از سال ۲۰۲۵ تولید کند. به دلیل کمبود تکنولوژی ایران به دنبال سرمایه گذاری در زمینه اکتشافات عمیق است از طرفی تحریم های آمریکا این مسئله را دشوار تر می سازد.
- تحریم های آمریکا دعوت سرمایه گذاران خارجی برای زنجیره سنگ آهن را دشوار می سازد.
راه حل های امکان پذیر
- کمبود سنگ آهن را می توان با وارد کردن مواد خام و توسعه زیرساخت های بنادر توسعه نیافته برطرف کرد.
- ایران می تواند روش های جدیدی برای بهره برداری از سنگ آهن کم محتوا برای استفاده از ذخایر محدود خود داشته باشد. میانگین محتوای سنگ آهن ایران ۴۶ درصد است.
- دولت می تواند به معدن داران کوچک و متوسط با فراهم کردن منابع مالی کمک کند تا کارخانه کنسانتره در نزدیک معادن سنگ آهن تاسیس کرده و با کاهش هزینه ها بهره وری را افزایش دهند.
- دولت می تواند با سرمایه گذاری و یا خرید معادن سنگ آهن در کشورهای غنی از نظر معدنی به ثبات عرضه کمک کند. اگر این اتفاق رخ دهد فولادسازان واقع در سواحل جنوبی کشور به علت هزینه حمل و نقل کم بسیار سود خواهند کرد.
حمل و نقل توسعه نیافته:
- سیستم فعلی حمل و نقل ایران برای حمل ظرفیت افق ۲۰۲۵ ناکافی است، کل ظرفیت فعلی حمل و نقل ریلی ایران حدود ۴۰ میلیون تن است و ۲۸ میلیون تن به طور مخصوص برای محصولات فولادی است.
- شبکه ریلی فعلی ۱۳ هزار کیلومتر در مارس ۲۰۱۷ بود. تا سال ۲۰۲۵ این مقدار باید به ۲۵ هزار کیلومتر برسد.
- از طرف دیگر حمل و نقل جاده ای در کل توانایی حمل ۳۳ میلیون تنی را دارد که ۶۶ میلیون تن برای محصولات معدنی است.
- حمل و نقل دریایی ایران مناسب ترین فرم حمل و نقل برای فولادسازان در بخش جنوبی کشور، توانایی حمل ۱۴۵ میلیون تنی کالا را دارد که ۳۱ میلیون تن از آن شامل محصولات معدنی است.
راه حل های امکان پذیر:
- سیستم حمل و نقل ریلی طبق گفته فولاد تکنیک باید قادر به حمل ۱۰۵ میلیون تن محصولات فولادی در سال ۲۰۲۵ باشد که شامل ۱۶ میلیون تن سنگ آهن، ۴ میلیون تن زغالسنگ، ۳۱ میلیون تن گندله، ۵ میلیون تن آهن اسفنجی و ۱۷ میلیون تن محصولات فولادی است.
- کل ظرفیت حمل و نقل جاده ای باید به ۴۵۷ میلیون تن تا سال ۲۰۲۵ برسد که ۸۵ میلیون تن از آن برای محصولات فولادی باشد.
- حمل و نقل دریایی نیاز به ظرفیت ۲۱۰ میلیون تنی تا سال ۲۰۲۵ دارد که ۵۰ میلیون تن از آن مربوط به محصولات فولادی است.
- توسعه حمل و نقل در مجموع نیازمند ۶.۶۶ میلیارد یورو سرمایه گذاری است.