اهمیت شفافیت و آگاهی در توسعه صادرات صنعت سنگ ساختمانی ایران
یادداشتی از سیامک اخطاری مشاور و کوچ توسعه صادرات سنگهای ساختمانی ایران – آلمان
نشر آگاهی یکی از عوامل اصلی توسعه معدنی و صنعتی در حوزه صادرات سنگهای ساختمانی است. همواره معدود دیدگاه هایی وجود دارند که با توجه دسترسی شخصی به امکانات و شرایط بازار صادراتی سنگ، به دلیل نگاه محدود و مصلحت‌جویانه، منافع شخصی خود را در محدود کردن رشد و توسعه دیگر رقبا تعریف می‌کنند. این رفتار ناشی از نبود آگاهی -رشد شخصیتی و فردی است که موجب میشود فرد خود نیز در بازه بلند مدت قربانی این طرز فکر باشد.
این دیدگاه ها باور دارند که افزایش تعداد رقبا به کاهش فرصت‌ها منجر خواهد شد. اما تجربه نشان داده است که توسعه تعداد رقبا، به رشد و توسعه کلی صنعت و بهبود کیفیت محصولات منجر میشود. برای مثال در بازارهای توسعه‌یافته، نمایندگان برندهای جهانی خودرو از تمرکز در یک منطقه و حضور دسته جمعی استقبال می‌کنند زیرا با این تجمع، مکانیزم جذب مشتری را تقویت می شود.
برخی دیدگاه ها با بینش ضعیف، تمایل ندارند به این شکل عمل کنند زیرا در مقام مقایسه، خود را بازنده میدان می‌بینند. این افراد در اصطلاح عامیانه به “چراغ خاموش‌ها” معروف هستند، در حالی که افراد با ظرفیت تولید کیفی بالا ، اصولا نگران حضور رقبا نیستند و از مقایسه شدن استقبال می‌کنند.
راهکارهای توسعه صنعت سنگ ساختمانی ایران
برای تربیت نسل‌های آینده در بازاریابی صادراتی صنعت سنگ ساختمانی ایران، باید به چند نکته توجه ویژه داشت:
آموزش اصولی صادرات: درست است که آموزش باید شامل اصول اینکوترمز و نحوه مراودات بین‌المللی باشد اما هر بازار هدف باید به صورت مستقل مورد ارزیابی و مطالعه قرار گیرد، زیرا روند ورود به بازار مبتنی بر شناخت کانال های مشخص در هر منطقه یا کشور متفاوت است.
درک مکانیسم بازار: آیا ما قرار است به شرکت‌ها ی عمده فروش (B2B) بفروشیم یا به مصرف‌کنندگان نهایی (B2C)؟ آیا از مکانیسم قیمت‌گذاری در بازار هدف باخبر هستیم؟ آیا فرهنگ مصرف و مراوده تجاری بازار را می‌شناسیم؟ آیا راه‌حلی برای مواجهه با چالش‌های تضمین کیفیت به مشتری داریم؟
بنابراین صرف بازاریابی و ارسال پست الکترونیک و تبلیغات شبکه مجازی در حالی که نقش بازیگران خرید و فروش را شناسایی نکرده ایم یک صرف هزنیه و اتلاف وقت است.
تحقیقات بازار: آیا تحقیقات بازار را به صورت استاندارد انجام داده‌ایم؟ صرف یک وب‌سایت و تبلیغات شبکه مجازی کافی نیست. بنابراین، برگزاری دوره‌های توسعه صادرات که اهداف فوق را در نظر نگیرد، موجب تضعیف روحیه و کاهش توانمندی‌ها در بلندمدت خواهد شد.
پرهیز از ایجاد پتانسیل های کوچک و موازی : اینکه امکان جذب عده‌ای علاقه‌مند جوان به صادرات وجود دارد نشانه ظرفیت های رشد است و این موضوع نباید با ضعف های زیرساختی در بحث آموزش و رویا فروشی تضعیف شود .تبیین نگاه واقعگرایانه به چیدمان صادراتی و الزامات یک صادرات موفق مستلزم نظارت تشکلهای صنفی تخصصی است که نسبت به آموزش زیربنایی و مستند توسط مراجع ذیصلاح اعمال نظر کرده و روش های نظارت با ساختار علمی و البته مبتنی بر واقعیات کف بازار را مد نظر قرار دهند .
هرچه پیشتر برویم، نقش شفاف‌سازی در تجارت صنعت سنگهای ساختمانی برای بهبود وضعیت اکثریت و همچنین مصرف کننده نهایی روشن‌تر میشود. مکانیسم ساماندهی شغلی که افراد حقیقی و حقوقی مستقل امکان تجارت در این صنعت را با شناسنامه و کد رهگیری داشته باشند این یعنی نظارت بر جلوگیری از فهرست کاستی ها شامل : موجهای مصنوعی نوسانات قیمتی در بازار توسط کارپردازان مخفی( نوچه های تجاری ) – عدم پاسخگویی – عدم تعهدات فنی و مالی .
این دقیقا مکانیسم مستند سازی است که در کشورهای توسعه یافته در حال اجرا است -چه کالایی با چه مشخصاتی چه خریداری و چه فروشنده ای و چه مبلغی-
فاصله زیاد تولیدکننده به بازار مصرف به دلیل عدم ایجاد چیدمان صادراتی و عدم دسترسی آسان مشتری‌ها به محصولات، فضای سوءاستفاده برای معدود افراد فرصت‌طلب را باز کرده و این عدم حضور باعث پس‌رفت توسعه صادراتی در صنعت سنگ ساختمانی ایران شده است. مادامی که اعتماد به نفس ملی صنعتی و معدنی رشد نکند و این فاصله با حضور فیزیکی در بازارهای هدف کاهش نیابد، شاهد رشد و توسعه صنعت سنگ ساختمانی ایران نخواهیم بود.بدیهی است این شامل اندسته از مجموعه های تولیدی میشود که استاندارد های اولیه مدیریت کیفیت را در حد مطلوب دارا هستند.
تولیدکنندگان محترم میتوانند در جستجوی ایجاد چیدمان صادراتی و پایگاه‌های حضور فیزیکی باشند. این مستلزم برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری است تا بتوانیم سهم ایران را در صادرات سنگهای ساختمانی دنیا افزایش دهیم. اگر گفته شود که نیازی به حضور فیزیکی نیست، این دقیقاً اتفاقی است که تاکنون شاهد آن بوده‌ایم و دستاوردهای آن ملموس و مستند شده است و سهم ما از بازارهای جهانی بسیار ناچیز است . چنانچه بررسی جامعی صورت بگیرد، تمام مجموعه‌هایی که در صادرات سنگ ساختمانی موفق عمل کرده‌اند، دارای زنجیره چیدمان صادراتی هستند که شخصا نسبت به ایجاد آن اقدام کرده اند.
نمونه زنجیره موفق صادراتی
مجموعه‌هایی که شامل دو الی سه معدن و نهایت دو کارخانه فرآوری سنگ‌بری هستند و ایجاد واحد بازرگانی داخلی، ثبت شرکت و ایجاد انبار در بازار هدف را دارند. تکیه بر مطالعه و تحقیق بازار برای تعیین بازار هدف، مطالعه تجاری بازار هدف و فرهنگ مصرف، این رویکرد در بازه میان‌مدت همراه با برند‌سازی و دوام‌آوری، می‌تواند مؤثر و مفید باشد. زیرا این زنجیره پیوسته دارای قوای تولید و اتصال به بازار مصرف است. رد پای این موفقیت در تمامی مجموعه‌هایی که زنجیره پیوسته را دارا هستند، قابل مشاهده و اثبات است.