ترکیه، عربستان و امارات بزرگترین بازارهای مصرف کاتد منطقه هستند
بررسی روند تجارت کاتد مس در کشورهای خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع (منطقه) حاکی از آن است که بزرگترین بازار مس در میان کشورهای خاورمیانه و آن هم در دست ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی با سهمهایی به ترتیب برابر با ۶۱، ۲۷ و ۹ درصد است. با وجود این که ایران، بزرگترین تولیدکننده مس در خاورمیانه است، بازار وارداتی کشورهای خاورمیانه عمدتا در دست تولیدکنندگان روسی، قزاق و ازبک است.
نمودار ۱، آمار واردات کاتد مس بزرگترین کشورهای واردکننده در خاورمیانه را برای سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ نشان میدهد. همانطور مشاهده میشود، ترکیه بیشترین سهم واردات کاتد مس خاورمیانه (بالغ بر ۶۱ درصد) را بهخود اختصاص داد. مطالعات نشان میدهد که قزاقستان بزرگترین تأمینکننده کاتد مس وارداتی به ترکیه است. علاوه بر قزاقستان، کشورهای روسیه، ازبکستان و ایران نیز، سهم قابل توجهی از بازار مصرف این کشور دارند. در سال ۲۰۱۶، کشورهای قزاقستان، روسیه، ازبکستان و ایران در میان کشورهای منطقه (خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع)، به ترتیب سهم ۲۸، ۲۲، ۹ و ۸ درصدی را از بازار وارداتی ترکیه بهخود اختصاص دادند.
در خصوص عربستان سعودی، آمار کمی متفاوت است. بزرگترین صادرکننده کاتد مس به عربستان از میان کشورهای خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع، روسیه با سهم بازار ۷ درصدی است. کاتد مس وارداتی عربستان عمدتا توسط جمهوری دموکراتیک کنگو و زامبیا (منطقه آفریقا) تأمین میشود. در مورد امارات متحده عربی نیز بایستی خاطر نشان کرد که تقاضای کاتد مس وارداتی این کشور همانند عربستان سعودی، توسط کشورهای کنگو و زامبیا برآورده میشود. روسیه نیز، سهم ۸ درصدی از واردات کاتد مس امارات متحده عربی را در دست دارد.
واردات کاتد مس به کشورهای مستقل مشترکالمنافع، بسیار اندک است و در مدت ۶ سال گذشته، از ۲ هزار و ۵۰۰ تن تجاوز نکرده است. علاوه بر این، بررسی تأمینکنندگان کاتد مس وارداتی به کشورهای خاورمیانه نشان میدهد که از منظر ارزش تجارت، قزاقستان، روسیه، ازبکستان و ایران بزرگترین کشورهای تأمینکننده از میان کشورهای منطقه (خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع) هستند. در نتیجه این مطالب، به جرأت میتوان بیان کرد که کشورهای قزاقستان، روسیه و ازبکستان، از بزرگترین رقبای ایران در بازار مصرف منطقه محسوب میشوند. بزرگترین مشتریان کاتد مس ایران در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵، کشورهای چین، امارات متحده عربی، عمان و ترکیه بودند.