۱۰ کشور برتر تولیدکننده مولیبدن معدنی
در سال ۲۰۱۶، با توجه به آخرین گزارش مرکز ارزیابی زمینشناسی ایالات متحده آمریکا، تولید جهانی مولیبدن معدنی به حدود ۲۲۷ هزار تن رسید. این رقم در مقایسه با سال ۲۰۱۵، افت بیش از ۳ درصد را تجربه کرد. بر اساس این گزارش، میزان ذخیره مولیبدن در جهان، برابر با ۱۵ میلیون تن برآورد شده است که حدود ۵۶ درصد آن در پهنه کشور چین متمرکز است. پس از چین، ایالات متحده آمریکا و شیلی، بهترتیب حدود ۱۸ و ۱۲ درصد از مولیبدن زمین را در خود نهفته دارند. ذخیره مولیبدن ایران بر اساس این گزارش، نزدیک به ۴۳ هزار تن برآورد شده است که همراه با معادن مس در کشور یافت میشود.
در بررسی گزارش ارزیابی زمینشناسی ایالات متحده، در سال ۲۰۱۶، ده کشور برتر تولیدکننده مولیبدن معدنی در جهان، سهم بیش از ۹۹ درصدی از مجموع تولید جهانی مولیبدن را در دست داشتند. در این فهرست، چین، با بیشترین ذخیره مولیبدن، در جایگاه نخست نشست. حجم تولید مولیبدن این کشور آسیایی در سال گذشته، برابر با ۹۰ هزار تن گزارش شد که نسبت به سال ۲۰۱۵، افت ۱۱ هزار تنی را تجربه کرد. با وجود این کاهش حجم تولید، چین جایگاه نخست خود را از دست نداد؛ چرا که با اختلاف قابل ملاحظهای در صدر این فهرست نشسته است. نمودار ۱، حجم تولید مولیبدن معدنی ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده در جهان را برای سال ۲۰۱۶، نشان میدهد.
گفتنی است که بازار مولیبدن به شدت به نوسانات بازار چین بستگی دارد و این امر به دلیل حجم بالای تولید این کشور نبوده بلکه به حجم مصرف آن باز میگردد. چین یکی از بزرگترین صنایع جهان را در دست دارد که سالانه حجم بسیار زیادی مولیبدن را برای تولید فولاد مصرف میکند. شیلی، پس از چین، بزرگترین تولیدکننده مولیبدن در جهان است که طی سال ۲۰۱۶، نزدیک به ۵۲ هزار تن مولیبدن تولید کرد که رشد ۶ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۵ داشت. از شرکتهای بزرگ تولیدکننده مولیبدن در شیلی، میتوان از شرکت دولتی کودلکو، شرکت لهستانی کی.جی.اچ.ام و شرکت استرالیایی هاتچیلی نام برد.
ایالات متحده آمریکا سومین کشور بزرگ تولیدکننده مولیبدن در جهان است که در سال ۲۰۱۶، حدود ۳۱ هزار و ۶۰۰ تن از این فلز تولید کرد. این رقم در مقایسه با حجم تولید سال ۲۰۱۵، شاهد افت ۳۳ درصدی بود. دلیل اصلی کاهش تولید مولیبدن آمریکا طی سال گذشته، اجرای فعالیتهای تعمیر و نگهداری در اکثر واحدهای معدنی این کشور بود. همانطور که بیان شد، مولیبدن یکی از فلزات همراه مس و برخی فلزات دیگر است. با این وجود، ۲ معدن از ۱۰ معدن بزرگ تولیدکننده مولیبدن در آمریکا، ذخیره مولیبدن محسوب میشوند. به عبارت دیگر، مولیبدن فلز اصلی و اولیه این ۲ معدن است.
پرو، با تولید ۲۰ هزار و ۱۰۰ تن مولیبدن معدنی در سال ۲۰۱۶، در جایگاه چهارم از فهرست ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده قرار گرفت. حجم تولید این کشور در سال ۲۰۱۵، برابر با ۱۸ هزار و ۱۰۰ تن بود که در سال ۲۰۱۶، رشد خوبی را پشت سر گذاشت. به نقل از گزارش ارنست اند یانگ (EY)، اکثر سرمایهگذاریهای انجام شده در پرو، متوجه صنعت مس بوده است. این امر در خصوص صنعت مولیبدن، به دلیل محصول جانبی مس بودن، امری خوشایند بود. یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مولیبدن در پرو، معدن سروورده تحت بهرهبرداری شرکت فریپورت مکموران است.
در جایگاه پنجم این فهرست، مکزیک با تولید ۱۲ هزار و ۳۰۰ تن مولیبدن محتوی در سال ۲۰۱۶، قرار دارد. حجم تولید این کشور نسبت به سال ۲۰۱۵، افت اندک ۷۰۰ تنی داشت. به استثنای افت حجمهای اندک تولید مولیبدن در مکزیک، روند تولید مولیبدن در این کشور، از دهه ۱۹۹۰ تاکنون، صعودی بود. یکی از مهمترین معادن بزرگ تولیدکننده مولیبدن در این کشور، معدن لاکاریداد است که تحت بهرهبرداری هولدینگ گروپو مکزیکو قرار دارد. مولیبدن، محصول جانبی معدن مس لاکاریداد است. ارمنستان نیز با تولید ۷ هزار تن مولیبدن محتوی در سال ۲۰۱۶، جایگاه ششم را از آن خود کرد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۵، این جایگاه متعلق به کانادا بود.
تولید مولیبدن محتوی ارمنستان در سال ۲۰۱۶، شاهد افت اندک ۳۰۰ تنی نسبت به سال ۲۰۱۵ بود. شرکت مس و مولیبدن زنگیزور، زیرمجموعه شرکت معدنی کرونیمت، بهرهبرداری از معدن کاجاران، بزرگترین معدن مس و مولیبدن ارمنستان را در دست دارد. بهرهبرداری از این معدن، از سال ۱۹۵۱ آغاز و ذخیره آن برابر با ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن کانسنگ برآورد شده است. در جایگاه هفتم، کشور روسیه با تولید ۴ هزار و ۵۰۰ تن مولیبدن محتوی برای سال ۲۰۱۶ قرار دارد. بر اساس گزارشهای ارایه شده، حجم تولید مولیبدن این کشور نسبت به سال ۲۰۱۵، بدون تغییر ماند. شرکت اس.ام.آر که بخشی از گروه ای.ان پلاس محسوب میشود، تنها واحد یکپارچه تولید مولیبدن در روسیه بهشمار میرودکه البته بزرگترین تولیدکننده این محصول در روسیه است.
گفتنی است بیشترین حجم تولید مولیبدن در روسیه، به مصرف صنایع داخلی این کشور میرسد. گزارشی از بازارهای نوظهور اشاره میکند که رآکتورهای هستهای روسیه، مخصوصا برای استفاده یک نوع از مولیبدن در این کشور طراحی و تعبیه شدند. جایگاه هشتم این فهرست، با افتخار در اختیار صنعت مولیبدن ایران است. طی سال ۲۰۱۶، تولید مولیبدن محتوی کشور برابر با ۳ هزار و ۵۰۰ تن بود که نسبت به سال ۲۰۱۵، تغییر چندانی نداشت. بنابر گزارشهای موجود، دولت در سال ۲۰۱۲، صادرات کنسانتره مولیبدن (تشویه نشده) را با هدف حمایت از تولید ملی، ممنوع اعلام کرد. طی این بخشنامه در سال ۲۰۱۲ (۱۳۹۱)، صادرات ۵۰ محصول دیگر اعم از آلومینیوم و محصولات پتروشیمی نیز ممنوع اعلام شد.
جایگاه نهم این فهرست، متعلق به مغولستان است که در سال ۲۰۱۶، حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تن مولیبدن تولید کرد. حجم تولید مولیبدن محتوی این کشور در سال گذشته نسبت به سال ۲۰۱۵، رشد ۵۰۰ تنی داشت. اطلاعات مشخصی از صنعت مغولستان در دست نیست؛ با این وجود، یکی از تولیدکنندگان این کشور، شرکت توسعه منابع اِردِن است که پروژه مس مولیبدن- مس زون مود را در دست دارد. حجم کانسنگ این ذخیره برابر با ۲۱۸ میلیون تن با عیار ۰٫۰۵۷ درصدی مولیبدن و ۰٫۰۶۹ درصد مس برآورد شده است. نهایتا، در انتهای این فهرست، کانادا با تولید یک هزار و ۷۰۰ تنی مولیبدن محتوی قرار دارد که به دلیل افت قابل توجه تولید نسبت به ۲۰۱۵، جایگاه ششم خود را از دست داد. حجم تولید این کشور در سال ۲۰۱۵، برابر با ۹ هزار و ۳۰۰ تن گزارش شد.