وزنه منفی ناکارآمدی مدیران سنگین تر از تحریم هاست /لزوم سرمایه گذاری جدی در اکتشاف و استخراج

معدن ۲۴:شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات از جمله شرکت های بورسی پروژه محور است که در سال اخیر با در دست گرفت پروژه های مختلف معدنی، بازوی توانمند اجرایی دستیابی به بسیاری از اهداف اقتصادی کشور محسوب می شود. این موضوع بهانه ای برای گفت و گوی معدن۲۴ با مرتضی علی اکبری مدیرعامل این شرکت شده که در زیر متن این مصاحبه را می خوانیم:

۱-به عنوان مدیرعامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات وضعیت معدن و صنایع معدنی کشور چه از نظر سرمایه گذاری های جدید، استخراج، تسهیل و رفع موانع، قیمت گذاری و عرضه و… را در چهار ماهه نخست سال چگونه ارزیابی می کنید؟

همه ما می دانیم که صنایع معدنی ریسک های خاص و مربوط به خودش را دارد به همین دلیل سرمایه گذاری در بخش معدن نسبت به دیگر بخش های زنجیره فولاد ضعیف میباشد و طبیعی است وقتی سرمایه گذاری انجام نشود ، فعالیت در بخش اکتشاف و استخراج نیز چشمگیر نخواهد بود . این کمبود در معادن سنگ آهن بیشتر به چشم میخورد. با توجه به حجم تولید فولاد در کشور اگر شناسایی و استخراج معادن سنگ آهن در پهنه ها و محدوده های جدید انجام نشود در آینده ای نه چندان دور دچار مشکل جدی در این بخش خواهیم شد که راهی بجز واردات نخواهیم داشت. این موضوع قیمت تمام شده شرکت های فولادی را بالا خواهد برد و باعث افزایش قیمت محصولات در بازار داخلی خواهد شد و هم مزیت رقابتی فولادسازان را در امر صادرات محدود خواهد کرد.

سرمایه گذاری درمعدن سنگ آهن به ویژه در بخش اکتشافات و استخراج در عمق با استفاده از تکنولوژی و تجهیزات مدرن و تلفیق آن با تجربیات ارزنده کارشناسان ایرانی، دستیابی به معادن جدید دور از دسترس نیست .

یکی از الزامات علاوه بر جبران ضعف سرمایه گذاری و استخراج معادن، داشتن استراتژی برون مرزی به منظور شناسائی ، مشارکت در بهره برداری از معادن کشور های همسایه می باشد که باید در دستور کار قرار بگیرد.

در ارتباط با تسهیل و رفع موانع هم میتوان گفت که از سوی دستگاه های اجرائی کمک و پیگیری هایی انجام می شود. واقعیت این است که تصمیم گیری در شرکت ها کند شده و مدیران به منظور کاهش ریسک به سختی تصمیم میگیرند. مدیران در کشور با مشکلات عدیده ایی دست و پنجه نرم میکنند  و با یکسری دستور العمل نمی توانم مشکلات و مسائل پیش رو را مرتفع نمود.

اصولا در یک بازار پویا عرضه و تقاضا ، قیمت و روند بازار را مشخص می کند و تا زمانیکه این رفتار بازار نادیده گرفته شود و عرضه و تقاضا نتوانند آزادانه حرکت کنند شما نمی توانید وضعیت بازار را بررسی و نحوه حضور در بازار را برنامه ریزی و اجرائی کنید و بناچار رانت به وجود می آید.

۲-مهم ترین چالش پیش روی مدیران معدن و صنایع معدنی کشور را در۶ ماهه دوم و پیش روی جاری سال چه می دانید؟

پاسخ : مهم ترین چالش پیش رو در یکی دو سال اخیر علاوه بر افزایش نرخ حامل های انرژی موضوع محدودیت استفاده از آنها در فصولی از سال می باشد که در سال گذشته علت افت چشمگیر تولید فولاد کشور شد. کاهش قیمت جهانی و عدم تقاضای مناسب باعث انبارش در زنجیره فولاد شده و این عوامل در نقدینگی شرکت ها تاثیر زیادی میگذارد.البته باید خاطر نشان کنم که در سال جاری با مدیریت صحیح این محدودیت ها کمتر اعمال شده است.

هر عاملی که باعث تردید در برنامه ریزی میان مدت و بلند مدت گردد باعث چالش مدیران خواهد شد. در رابطه با پیش بینی شش ماهه دوم باید عرض کنم که سال جاری به دلیل عوامل تاثیر گذار در منطقه بخصوص در CIS جنگ فرسایشی روسیه و اکراین، رفتارهای بی ثبات چین به عنوان قطب صنعت فولاد در منطقه سال پر فراز و نشیبی داشتیم در اوایل سال با یک افزایش فزاینده شمش صادراتی ایران تا رقم ۶۹۵ دلار هم بفروش رسید ولی با ورود مجدد روسیه به بازار فولاد با رویکرد کاهش قیمت و ایجاد جذابیت برای خریداران در معاملات باعث شد تا میزان تقاضا در بازار صادراتی روند نزولی پیدا کند، بطوری که در حال حاضر بیلت و اسلب در یک محدوده قیمتی قرار دارد و کاهش قابل ملاحضه ای نسبت به سال گذشته شاهد هستیم. البته که عوارض صادراتی نیز تاثیر منفی خود را در بازار بجا گذاشت با توجه به توضیحات در شش ماهه دوم نیز گمان نمیکنم که شرایط بازار خیلی افزایشی باشد مگر آنکه عوامل تاثیر گذار در جهت بهبود قیمت ها پیش بروند در این شرایط حذف کامل عوارض صادراتی و تخصیص مشوق های لازم در امر صادرات می تواند به تولیدکنندگان زنجیره فولاد بمنظور تامین منابع مالی کمک شایان توجه کند.

۳-تحریم یا ضعف مدیریت؟ قوانین محدود کننده یا ناکارآمدی؟ کدام یک بیشترین تاثیر منفی را بر این حوزه کشور دارد؟

تحریم همانطور که از نامش پیداست عامل اصلی: محدودیت ها ، کمبودها در صنایع کشور شده است. البته نباید غافل باشیم که این موضوع تاثیر مستقیم در قیمت تمام شده شرکتها دارد و باعث کاهش حاشیه سود بنگاه های اقتصادی شده است. اثرات تحریم کاملا مشخص و قابل اندازه گیری است. من گمان میکنم تحریم با تمام اثرات مخرب خودش محاسنی نیز برای ما بهمراه داشته و در بخش هایی باعث خود باوری و خودکفائی در ساخت و تولید تجهیزات شده است . اما موضوع ضعف مدیریتی، اگر ما تاثیرات منفی را ۱۰۰% در نظر بگیریم میتوان ۴۰% آن را به تحریم اختصاص داد و ۶۰% مربوط میشود به ضعف و کاستی های مدیریتی که نباید این ضعف را در پشت تحریم پنهان کرد.

۴-هدفگذاری های این شرکت در ۶ ماهه دوم سال چیست؟

همانطور که میدانید شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات اولین شرکت پروژه محور پذیرفته شده نزد سازمان بورس اوراق بهادار کشور است. یکی از اهداف کلان شرکت تجلی علاوه بر حضور در تمامی فراخوان ها و مزایده های مرتبط با فعالیت خود ، تامین منابع مالی و پشتیبانی از کلیه طرح ها و پروژه هایی است که داریم. چون ما معتقد هستیم که پروژه ها نباید دچار توقف طولانی بخصوص بدلیل منابع مالی بشوند و بدنبال آن هستیم که در زمان مقرر به بهره برداری برسند. در این مسیر دشوار خود را مکلف میدانیم تا از هیچ اقدام و حمایتی در جهت  پیشبرد پروژه ها دریغ نکنیم.

میزان پیشرفت پروژه ها شش ماهه اول با توجه به تمام محدودیت های موجود رضایت بخش بوداست.  در شش ماه دوم هم امیدواریم با حمایت سهامداران و تلاش کلیه عوامل اجرائی پیشرفت پروژه های در دست اجراء سرعت بیشتری بخود گرفته و به اهداف تعیین شده برسیم.

۵-چه پیشنهادات و راه حل هایی جهت رفع موانع و مشکلات موجود حوزه فولاد و مواد دارید؟

پاسخ: همانطور که در ابتدای مصاحبه گفتم عرضه و تقاضا باعث میشود بازار مسیر خودش را پیدا کند و مسائل بوجود آمده از جنس بازار خواهد بود که برای همه ملموس و قابل پذیرش است و بخش دیگر از مسائل هم با نظارت عالیه دستگاه های ذیربط نه دخالت در رفتار بازار قابل حل می باشد.

با توجه به حجم انبارش برخی محصولات و عدم تقاضای داخلی با مساعدت و همراهی دستگاههای مربوطه مجوز صادرات کلیه محصولات که  بدون تقاضا مانده است با تشویق های صادراتی  لحاظ گردد.

از این طریق ضمن کمک به صادرات غیر نفتی و ارز آوری ، بخشی از نیاز ارزی شرکت ها نیز برطرف خواهد شد. و از همه مهمتر  در تامین مالی بخصوص منابع ارزی در خرید های خارجی و انجام طرح های توسعه ای بسیار حائز اهمیت میباشد،که این امر از مشکلات ناشی از کمبود نقدینگی جلوگیری میکند.

در حوزه معدن هم نیاز است که همراهی و پشتیبانی اساسی در این بخش انجام شود تا سرمایه گذارها در معدن و اکتشاف ورود کنند . دولت از این موضوع باید استقبال کند زیرا سرمایه گذاری دولت در معادن را کاهش خواهد داد. برای جذب سرمایه در این حوزه می طلبد که پشتیبانی کامل از سرمایه گذارهای خصوصی بعمل بیاید. بطوریکه سرمایه گذار و فعال در معدن و اکتشاف بداند به منظور پوشش بخشی از ریسک های سرمایه گذاری از میزان حقوق دولتی آنان کسر خواهد شد ، صندوق بیمه کفایت ریسک های شرکت ها ی بزرگ را ندارد. لذا با چشم پوشی از  بهره مالکانه ، حقوق دولتی، عوارض دولتی و حتی تشویق های صادراتی بعنوان حمایت  از بخش فعالین معدن در نظر بگیرند. با جذب سرمایه گذار در حوزه معدن اساسا” به برطرف شدن نیاز کشورکمک شده است.

درپایان ضمن تبریک و تهنیت بمناسبت هفته دولت و گرامیداشت یاد و خاطرات شهدا والامقام ، امیدوارم در زیرسایه الطاف الهی با همدلی و تلاش روزافزون شاهد پیشرفت و تجلی نام کشور عزیزمان باشیم.