بایسته‌های مذاکرات سیاسی در راستای توسعه صنعتی ایران
یادداشتی از رضا زائر حیدری کارشناس ارشد حوزه فولاد و مواد اولیه در معدن۲۴
معدن۲۴: با آغاز مجدد مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، بسیاری از فعالان بازار در حال ارزیابی پیامدهای احتمالی آن بر تجارت خارجی کشور هستند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که حتی گام‌های اولیه در مسیر تنش‌زدایی، می‌تواند بر شاخص‌های کلان اقتصادی و به‌ویژه بر بازارهای کالایی اثر فوری و ملموس داشته باشد.
در حوزه فلزات پایه، ایران طی سال‌های اخیر، با وجود محدودیت‌ها، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از صادرکنندگان مهم در منطقه حفظ کرده است. شمش فولادی، آهن اسفنجی، مس و آلومینیوم از جمله محصولات راهبردی صادراتی ایران هستند. لذا، پیشرفت در مذاکرات می‌تواند موانعی همچون محدودیت‌های بانکی، تحریم‌های بیمه‌ای و چالش‌های حمل‌ونقل دریایی را کاهش داده و امکان دسترسی گسترده‌تر به بازارهای هدف، به‌ویژه اروپا و آسیای شرقی، را فراهم آورد.
از طرفی در فضای مثبت پس از توافق احتمالی، سرمایه‌گذاران خارجی نیز انگیزه بیشتری برای ورود به پروژه‌های معدنی ایران خواهند داشت، خصوصاً در زمینه توسعه تکنولوژی و افزایش بهره‌وری.
بنابراین برای آنکه این فرصت به نتیجه‌ای ملموس در حوزه تجارت منجر شود، چند نکته کلیدی باید از سوی تیم مذاکره‌کننده ایرانی مورد توجه قرار گیرد.
ابتدا لازم است دسترسی پایدار به سیستم مالی بین‌المللی از جمله سوئیفت و امکان نقل‌وانتقال امن پول بین ایران و خریداران خارجی در مذاکرات مورد نظر قرار گیرد. همچنین تعلیق یا لغو تحریم‌های ثانویه که مانع اصلی ورود بسیاری از شرکت‌های خارجی به تعاملات تجاری با ایران است باید به عنوان هدف مذاکرات در نظر گرفته شود.
تضمین واردات تجهیزات و فناوری‌های کلیدی صنعت معدن و فلزات، به‌ویژه در حوزه‌های پیشرفته مانند فرآوری مس، طلا و عناصر نادر خاکی و تقویت زیرساخت‌های ترانزیتی کشور و بهره‌گیری از ظرفیت کریدورهای منطقه‌ای نظیر کریدور شمال-جنوب، به‌منظور افزایش مزیت رقابتی صادرات فلزات از مسیرهای زمینی و دریایی؛ از دیگر موارد مهمی است که می تواند به عنوان محور اصلی مذاکرات پیش رو از طرف ایران مطرح شود.
در مجموع، باید توجه داشت که بازارهای جهانی فلزات به‌شدت نسبت به تغییرات سیاسی واکنش‌پذیرند. هر نشانه‌ای از کاهش تنش و ثبات در روابط خارجی ایران، می‌تواند موجب افزایش اعتماد خریداران بین‌المللی، کاهش هزینه‌های صادراتی و در نهایت بهبود جایگاه ایران در زنجیره تأمین جهانی شود.