رفع تحریم‌ها فرصت‌های اقتصادی جدیدی در سوریه ایجاد می‌کند
معدن ۲۴:رفع رسمی تحریم‌های کلیدی علیه سوریه، دروازه‌ای به روی تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی در این کشور جنگ‌زده گشوده است. پس از بیش از یک دهه انزوا تحت حکومت بشار اسد، این اقدام به‌عنوان یک خط نجات حیاتی برای بازسازی سوریه تلقی می‌شود. اگرچه نشانه‌هایی از همکاری قوی‌تر با شرکای خارجی – به‌ویژه در بخش فولاد – مشاهده می‌شود، اما فعالان بازار همچنان محتاط هستند و تلاش می‌کنند از ریسک‌ها دوری کنند.
وزارت امور خارجه آمریکا معافیتی ویژه تحت «قانون سزار برای حفاظت از غیرنظامیان سوریه» صادر کرده که به کسب‌و‌کارها و دولت‌های بین‌المللی اجازه می‌دهد دوباره با اقتصاد سوریه تعامل کنند. این دستورالعمل که در تاریخ ۱۳ مه امضا شد، از دولت جدید سوریه که متعهد به مبارزه با تروریسم شده، حمایت می‌کند. علاوه بر آن، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا (OFAC) در تاریخ ۲۳ مه، فهرست عمومی جدیدی از مجازین را منتشر کرد که شامل لغو ممنوعیت‌های قبلی در حوزه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری، پروژه‌های نفت و گاز، و معاملات با افراد و شرکت‌هایی است که قبلاً تحت تحریم بودند. فهرست عمومی قبلی (شماره ۲۴) تا تاریخ ۷ ژوئیه ۲۰۲۵ همچنان معتبر باقی خواهد ماند.
این تحولات باعث شده که جامعه جهانی دوباره به فرصت‌های جدید در سوریه توجه نشان دهد. این کشور توسط نخست‌وزیر سوریه، محمد یاسر بارنیه، “سرزمین فرصت‌ها” نامیده شد. وی وعده داده که اصلاحات اقتصادی را در حوزه‌هایی همچون بانکداری، مالیات و گمرکات اجرا کرده و سرمایه‌گذاران خارجی را برای بازسازی سوریه جذب خواهد کرد. رسانه‌های محلی گزارش داده‌اند که سرمایه‌گذاران در انتظار تضمین‌های بلندمدت درباره ثبات سیاسی و امنیتی هستند.
برخی اقدامات برای بازگشت سوریه به جامعه جهانی آغاز شده است. به طور خاص، قطر متعهد شده ۷ میلیارد دلار برای بازسازی بخش انرژی این کشور اختصاص دهد که شامل احداث نیروگاه‌های گاز و خورشیدی جدید می‌شود. شبکه برق سوریه به شدت آسیب دیده و بر اساس اعلام وزارت انرژی سوریه، تعمیر آن حدود ۵.۵ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. با این حال، گروه‌های مسلح همچنان مانعی برای پیشرفت پروژه‌ها به شمار می‌روند. در صورت پیشرفت بدون مانع، انتظار می‌رود این نیروگاه‌ها ظرف سه سال آینده وارد مدار شوند.
ترکیه نیز که بازیگری قدرتمند در منطقه به شمار می‌رود، در بازسازی زیرساخت‌های سوریه نقشی کلیدی ایفا خواهد کرد. سازمان ملل متحد اعلام کرده که سوریه نزدیک به یک تریلیون دلار خسارت دیده است. نماینده‌ای از بخش ساخت‌وساز ترکیه می‌گوید: «ما در حال بررسی ریسک‌ها و برنامه‌ریزی محتاطانه هستیم.» تقاضای بالایی از سوی طرف‌های سوری در نمایشگاه صنعتی دمشق ثبت شد، گرچه مسائلی همچون مالیات، گمرک و زیرساخت‌های حمل‌ونقل همچنان مانع هستند.
تقاضا در سوریه برای طیف گسترده‌ای از محصولات در زنجیره تأمین فولاد افزایش یافته است. به گفته منبعی از متال‌اکسپرت، «در حال حاضر، علاقه‌مندی به شمش در سوریه نسبت به سایر بازارها بیشتر است.» آخرین پیشنهادات برای شمش ایرانی در سطح ۴۵۰ تا ۴۵۵ دلار به‌ازای هر تن تحویل درب کارخانه ارائه شده‌اند، در حالی‌که برخی قیمت‌ها به ۴۲۰ تا ۴۳۰ دلار هم نزدیک شده‌اند. مذاکرات برای ۴۰ هزار تن بیلت الجزایری با مشتریان سوری حدود ۴۴۵ دلار به‌ازای هر تن FOB ادامه دارد و انتظار می‌رود پس از تعطیلات عید فطر، تقاضا مجدداً افزایش یابد. ورق گرم روسی (HRC) نیز به قیمت ۴۹۰ دلار به‌ازای هر تن CFR پیشنهاد شده است.
تأمین‌کنندگان چینی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز در حال بررسی صادرات فولاد به سوریه هستند. شرکت‌های لبنانی به‌عنوان مرکز ترانزیتی احتمالی میان سوریه و سایر شرکای جهانی معرفی شده‌اند. یکی از فعالان منطقه‌ای به متال‌اکسپرت گفت: «اگر اوضاع سوریه بهبود یابد، لبنان نیز سود خواهد برد.» برخی فروشندگان به سوریه نیز حضور قبلی خود را در این بازار اعلام کرده‌اند، که نشان‌دهنده آمادگی برای تجارت در آینده است. یک منبع بازاری گفت: «برخی افراد شرکت‌هایی در سوریه ثبت کرده‌اند تا برای تجارت آینده آماده باشند.»
با اینکه سناریوی خوش‌بینانه‌تری هم در نظر گرفته شده، اما سوریه همچنان باید دوره گذار دشواری را برای بازگشت کامل به تجارت بین‌الملل طی کند. با وجود رفع رسمی تحریم‌ها، شرایط اقتصادی و سیاسی ناپایدار باعث شده تجارت همچنان محدود و محتاطانه انجام شود. به گفته منابع، حداقل شش ماه زمان لازم است تا تأثیرات مثبت آشکار شود. یکی از منابع متال‌اکسپرت گفت: «در حال حاضر تفاوتی برای خریداران ایجاد نشده؛ حداقل شش ماه زمان نیاز است تا نشانه‌هایی از تغییر بروز کند.»
اولین کنفرانس بین‌المللی طلا، نقره و مس در خاورمیانه
تهران، ۲۷ خرداد ۱۴۰۴
02188994685/ ۰۹۳۶۱۵۸۴۷۸۸
با ما همراه باشید