آیا سنگ آهن به روند صعودی خود ادامه خواهد داد؟
همانطور که در نمودار دیده میشود، در ماه مارس امسال، قیمت سنگ آهن به اوج خود رسید و اندکی کمتر از ۹۰ دلار بر تن معامله شد. پس از این ماه، قیمت به طور پیوسته کاهش داشت تا جایی که در ماه ژوئن با رسیدن به ۵۵ دلار بر تن، رکورد پایینترین سطح قیمتی سال را ثبت کرد. در ماههای جولای و آگوست، افزایش تقاضای فولادسازان چینی سبب شد تا سنگ آهن از دره قیمتی که در آن گرفتار آمده بود، بیرون آید و روندی صعودی بگیرد. علت این افزایش یکباره تقاضا از سوی خریداران چینی، پیشبینی عملکرد دولت چین در ماههای آتی بود. فولادسازان چینی پیشبینی میکردند که در فصل زمستان، دولت چین در راستای کاهش آلایندههای هوا، برای تولید فولاد محدودیتهایی ایجاد خواهد کرد.
گزارش ماه اکتبر بانک جهانی، علت کاهش عرضه را نیز برای این افزایش قیمت دانست. طبق این گزارش، عرضه سنگ آهن توسط کشورهای استرالیا و برزیل، کاهش داشت و همین، باعث فشار بر روی بازار سنگ آهن شد. پس از شروع تمهیدات زیستمحیطی چین در سال جاری،حجم تولید فولادسازان چین به شدت کاسته شد و به تبع آن، تقاضای سنگ آهن کاهش یافت. افت قیمت سنگ آهن در این بازه، به اندازه ماه ژوئن نبود و قیمت این ماده خام در کمترین مقدار خود به حدود ۵۹ دلار بر تن رسید. قیمت سنگ آهن در ماه نوامبر و دسامبر رشد داشت به نحوی که در ۲۲ دسامبر، به ۷۶.۳۶ دلار بر تن رسید. علت این بهبود قیمتی در ماههای منتهی به سال نو میلادی، رشد قیمت فولاد به دلیل کاهش تولید زمستانه فولاد در چین گزارش شده است.
چشمانداز ۲۰۱۸ سنگ آهن
با توجه به عملکرد بازار سنگ آهن در سالی که روزهای آخر آن در حال سپری شدن هستند، مشخص میشود که کاهش تولید فولاد در چین، مهمترین عامل تأثیرگذار بر بازار بوده است. به دستور دولت چین، در مجموع ۲۸ کارخانه فولادسازی در چین، ظرفیت تولید کورههای بلند خود را تا ۵۰ درصد کاهش دادند تا آلودگی هوا در فصل زمستان کاهش یابد. همزمان با این اتفاق، فولادسازان، برای جبران کاهش سود ناشی از افت تولید، به مواد خام پرعیار روی آوردند. این اقبال به حدی بود که پریمیوم سنگ آهن پرعیار تا ۵ برابر قیمتی که ۲ سال قبل داشت، افزایش پیدا کرد. مدیرعامل شرکت سنگ آهن آلدران (Alderon Iron Ore) نیز با تأیید این نظریه، گفت که سیاستهای حفظ محیط زیست که توسط دولت چین اعمال شد، سبب شده که فولادسازان خرید سنگ آهنهای پرعیار را در دستور کار خود قرار دهند. در همین راستا، شرکتهای واله، ریوتینتو، بی.اچ.پی و فورتسکیو متالز گروپ که در مجموع ۷۰ درصد بازار سنگ آهن جهان را در اختیار دارند، تمرکز خود را بر روی تولید محصولات پرعیار قرار دادهاند.
پیشبینی قیمت سنگ آهن در ۲۰۱۸
پیشبینی اغلب مؤسسههای معتبر، حاکی از افت قیمت این ماده خام در سال آینده است. به طور مثال، بانک کانادایی اسکاتیبانک (Scotiabank) معتقد است که میانگین قیمتی سنگ آهن ۶۲ درصد، به ۶۰ دلار بر تن افت خواهد کرد. فوکوساکونومیکس (FocusEconomics) نیز به دلیل افزایش عرضه، افت قیمت را پیشبینی کرده است و معتقد است که در ۳ ماهه آخر سال ۲۰۱۸، میانگین قیمت سنگ آهن ۶۲ درصد به ۵۸.۷ دلار بر تن خواهد رسید. نکته مهم در پیشبینی قیمت سنگ آهن، عملکرد چین در رابطه با کاهش ظرفیت تولید فولاد است. به طوری که چشم همه تحلیلگران و فعالان بازار در ۴ تا ۶ ماه آینده به میزان کاهش ظرفیت تولید فولاد چین خواهد بود.
اینکه ظرفیت تولید فولاد چین محدودتر خواهد شد محتمل است اما کاهش ظرفیت تولید فولاد چین نمی تواند به مفهوم افت تقاضای فولاد در چین باشد. از سوی دیگر کاهش ظرفیت تولید در چین عمدتا مربوط به کارخانه هایی خواهد بود که مقررات را رعایت نکرده و نتوانسته اند استانداردهای زیست محیطی را پاس کنند. در نتیجه تولید فولا در چین هزینه تمام شده بالاتری خواهد داشت. لذا افت تولید فولاد چین می تواند به عنوان سدی در برابر کاهش قیمت جهانی فولاد باشد. بالا ماندن قیمت فولاد، کارخانه های فراسوی مرزهای چین را تشویق به افزایش ظرفیت تولید می کند و ممکن است تولید جهانی فولاد حتی افزایش یابد و به طور همزمان قیمت فولاد را نیز افزایش دهد چرا که اولا تولید فولاد با هزینه تمام شده بیشتر در کشورهای رقیب چین، از افت قیمت فولاد جلوگیری می کند. به طور همزمان قدرت انحصار خرید سنگ آهن توسط کشور چین را کاهش می دهد و توزیع متعادل تری را جایگزین خواهد کرد که این خود به نفع بازار جهانی سنگ آهن و عامل افزایش بهای تمام شده فولاد خواهد بود. پس پیش بینی های بدبینانه از قیمت سنگ آهن در سال ۲۰۱۸ ممکن است به هیچ عنوان درست از کار در نیاید. به نظر من چین در حال یک دگرگونی ساختار اقتصاد کلان است به طوری که از یک تولیدکننده عمده کالاهای اساسی به سمت تولید کالاهای با فناوری بالا و همچنین رشد بخش خدمات در حال حرکت است. با تشکر