کاهش صادرات زغالسنگ استرالیا از یک سو و افزایش تقاضای چین از سوی دیگر، سبب شد تا در سال ۲۰۱۷ قیمت زغالسنگ حرارتی افزایش یابد. پیشبینی میشود که در سال ۲۰۱۸ با کاهش تقاضای چین و هند و افزایش عرضه، قیمت زغالسنگ به حدود ۷۶ دلار بر تن افت پیدا کند.
زغالسنگ حرارتی در ۲۰۱۷، سال پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشت. در نمودار ۱، قیمت زغالسنگ حرارتی استرالیا، آورده شده است.
همانطور که در نمودار مشاهده میشود، قیمت زغالسنگ حرارتی از اوایل سال ۲۰۱۷ تا ماه ژوئن کاهش یافت و سپس ظرف ۲ ماه، افزایش چشمگیری داشت. با نگاه به بازار عرضه و تقاضای زغالسنگ، دریافت میشود که افزایش قیمت در سال ۲۰۱۷، ناشی از صادرات کمتر این محصول از جانب استرالیا بوده است. علاوه بر کاهش صادرات زغالسنگ از استرالیا، عامل دیگری که سبب افزایش قیمت این سوخت فسیلی شد، کاهش حجم تولید داخلی چین و افزایش تقاضای واردات از سوی چین بوده است. بهعلت تغییر رویه عرضه در چین، قیمت این محصول بهشدت تحت فشار قرار گرفت. در راستای اعمال سیاستهای کاهش آلودگی هوا، تولید زغالسنگ با محدودیت روبهرو و همین امر سبب شد تا صادرات ایالات متحده به چین، یکباره چند برابر شود.
تحلیلگران مؤسسه فوکوس اکانامیکس معتقدند که پس از لغو محدودیت تولید در اواخر سال ۲۰۱۶، قیمت از آغاز سال ۲۰۱۷ در یک مسیر نزولی قرار داشت تا اینکه در ماه ژوئن بهدلیل اختلال در تولید استرالیا، بهبود یافت. قیمت هر تن زغالسنگ حرارتی اکنون چند ماهی است که در سطحی پایینتر از ۱۰۰ دلار تقریبا به حالت پایدار رسیده است.
چشمانداز ۲۰۱۸
تقاضای زغالسنگ در سال جدید، به نیاز فزاینده انرژی در کشورهای در حال توسعه باز میگردد. چین بهعنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده زغالسنگ جهان، نقش مهمی در تعیین میزان عرضه این سوخت فسیلی دارد. از همین رو، در سال آینده، سیاستهای زیستمحیطی چین، عاملی کلیدی برای مشخص کردن میزان عرضه خواهد بود. اینکه دولت چین، تصمیم بگیرد سیاستهای سختگیرانهتری را برای کاهش آلودگی هوا اعمال کند یا خیر، یکی از مهمترین عوامل اثرگذار در میزان عرضه زغالسنگ خواهد بود.
علاوه بر چین، تولیدکنندگان مهم آسیایی نیز میتوانند بر قیمت اثرگذار باشند چرا که در صورت رشد تولید آنها، قیمت زغالسنگ افت خواهد کرد. پیشبینی مؤسسه فوکوس اکانامیست این است که تقاضای واردات زغالسنگ حرارتی در چین و هند کاهش خواهد یافت اما در جنوب شرق آسیا خصوصا در ویتنام، شاهد رشد محدود تقاضا خواهیم بود. کاهش تقاضا سبب خواهد شد تا صادرات اندونزی کاهش یابد. کاهش حجم صادرات صادرکنندگانی نظیر اندونزی، اثر رشد صادرات استرالیا و کلمبیا را تا حدی خنثی خواهد کرد.
نکتهای که سرمایهگذاران بخش زغالسنگ، باید به آن توجه ویژهای داشته باشند، فعالیت شرکتهای فعال در این حوزه است. بهطور مثال، شرکتهای مهم تولیدکننده مواد معدنی، نظیر ریوتینتو، مدتها است که در پی خروج کامل از این صنعت هستند و بسیاری از سرمایهگذاران بزرگ جهانی نظیر صندوق سرمایهگذاری سلطنتی نروژ، بهدلایل اخلاقی و زیستمحیطی در حال کاهش ارتباط خود با این سوخت فسیلی هستند. در این میان، شرکتهای تولیدکننده چینی ممکن است به توسعه خود بپردازند که این موضوع بر بازار زغالسنگ تأثیرگذار خواهد بود.
پیشبینیها حاکی از افت قیمت زغالسنگ حرارتی در سال ۲۰۱۸ است که علت آن، مازاد عرضه خواهد بود. خوشبینانهترین پیشبینی متعلق به مؤسسه اینوستک (Investec) بود که قیمت هر تن زغالسنگ حرارتی را ۹۲.۵ دلار پیشبینی کرده است. کمترین قیمت پیشبینی شده نیز از سوی بانک بی.ام.او (BMO) بوده که این مقدار را ۷۰ دلار تخمین زده است. پیشبینی مؤسسه فوکوس اکانامیست، این است که میانگین قیمت زغالسنگ حرارتی در سال ۲۰۱۸ به ۷۹.۶ دلار بر تن افت خواهد کرد.